Η Ιστορία της Αρχαίας Μακεδονίας απειλεί το μέλλον της FYROM- Balkan Insight
Στην γειτονική ΠΓΔΜ το θέμα της εθνικής ταυτότητας διχάζει μια φυλετικά ετερογενή χώρα. Αυτό είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Η άλλη πιο προβεβλημένη είναι οι εντάσεις που δημιουργούνται με τις γειτονικές χώρες, τη Βουλγαρία και την Ελλάδα. Με άλλη λόγια, η τάση να διαμορφωθεί μια εθνική ταυτότητα, με απόλυτη σύνδεση με την κλασσική αρχαιότητα, λειτουργεί σαν παράγοντας αστάθειας τόσο για την εγχώρια όσο και τη διεθνή σκηνή.
Σύμφωνα με το Balkan Insight, στις εκλογές του 2006, το εθνικιστικό κόμμα VMRO-DMPNE κέρδισε τις εκλογές. Από τότε το όνομα του Αλέξανδρου καθώς και το πρόσωπό του είναι πλέον παντού εμφανή. Ξεκίνησε με την μετονομασία του κεντρικού αεροδρομίου της χώρας και σύντομα πήρε διαστάσεις…χιονοστιβάδας. Παρόλο που η Ελλάδα ενίσταται εντόνως με τη χρήση αυτών που θεωρεί εθνικών της συμβόλων, η κυβέρνηση του Νικολά Γκρουέφσκι με κάθε αφορμή τιμά τον Αλέξανδρο και άλλους ήρωες της κλασσικής αρχαιότητας.
Όμως, η προσπάθεια σύνδεσης της ιστορίας της ΠΓΔΜ με ήρωες της κλασσικής αρχαιότητας, έχει διχάσει τη χώρα. Οι επικριτές της κυβέρνησης την κατηγορούν ότι προσπαθεί να φτιάξει μια καινούρια ταυτότητα για την ΠΓΔΜ καπηλευόμενη μιας υποτιθέμενης σύνδεσης με την αρχαιότητα. Αυτή η διαδικασία θεωρούν ότι έχει καταστροφικά αποτελέσματα. Για το αλβανικό στοιχείο της χώρας, για αυτούς που θεωρούν τους εαυτούς τους απογόνους σλαβικών φύλων και τους υπέρμαχους της «αρχαιοποίησης» και φυσικά για ξένους συμμάχους και γείτονες κάτι που θα έθετε την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας σε κίνδυνο.
Τα ΜΜΕ φιλοξενούν προγράμματα που προβάλουν το θέμα της αρχαίας Μακεδονίας συνεχίζει το δημοσίευμα. Του χρόνου, στην πρωτεύουσα Σκόπια θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια ενός εικοσιδυάμετρου αγάλματος του Αλέξανδρου. Ο βασικός αυτοκινητόδρομος που συνδέει τη χώρα με την Ελλάδα έχει μετονομαστεί σε «Αλεξάνδρου του Μακεδόνα» ενώ το κεντρικό γήπεδο σε Φίλιππος.
«Η Μακεδονία μπορεί να διεκδικήσει το όνομά της μόνο αν αποδείξει ότι το μακεδονικό έθνος έχει ρίζες του στην κλασσική αρχαιότητα και όχι στη σλάβικη» δηλώνει ο Πάσκο Κούζμαν, αρχαιολόγος και διευθυντής του Γραφείο για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Μαζί με την ανέγερση των μνημείων και τη μετονομασία δημοσίων χώρων, η κυβέρνηση έχει χρηματοδότησει μια καινούρια έκδοση της «Ιστορίας του Μακεδονικού Λαού».
Για πρώτη φορά στα 65 χρόνια ιστορίας, αυτός ο ημι επίσημος τόμος υποστηρίζει ότι οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ δεν κατάγονται από τους Σλάβους, όπως ισχυρίζεται η επίσημη ιστορία αλλά από Μακεδόνες της αρχαιότητας.
Ο πρόεδρος Γκεόργκι Ιβάνοφ έχει δηλώσει ότι η επιστροφή στο παρελθόν έχει τις ρίζες της στην «κατάθλιψη και το άγχος μετά την συνδιάσκεψη του Νάτο στο Βουκουρέστι» οπότε και η Ελλάδα άσκησε βέτο στην ένταξη της ΠΓΔΜ.
Όπως διαβάζουμε στο BalkanInsight, διπλωμάτες προειδοποιούν για τις επιπτώσεις που έχει αυτή η τάση στη διεθνή αρένα, «αρχικά είδαμε τη διαδικασία σαν μια διαμάχη με την Ελλάδα αλλά πλέον είναι φανερό ότι πρόκειται για ένα εργαλείο για πολιτική κατανάλωση στο εσωτερικό της χώρας».
Ο Σαμ Βακνίν, πρώην σύμβουλος του πρωθυπουργού Γκρουέφσκι αναφέρει ότι αρχικά αυτό το κίνημα της «αρχαιοποίησης» ήταν αντι-αλβανικό, όχι ανθελληνικό ούτε αντιβουλγαρικό. Η «αρχαιοποίηση» έχει διπλό σκοπό, από τη μια να απομονώσει τους Αλβανούς και από την άλλη να δημιουργήσει μια ταυτότητα που θα επιτρέψει στους Αλβανούς να γίνουν Μακεδόνες», δήλωνε τον Ιούνιο.
Οι Αλβανοί πιστεύουν ότι οι σύγχρονοι Αλβανοί είναι απόγονοι Ιλιριακών φυλετικών ομάδων, όπως ισχυρίζονται Αρχαίοι Ρωμαίοι ιστορικοί. Μερικοί πιστεύουν ότ και ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν Ιλιριακής καταγωγής. Το Σεπτέμβρη, οι Αλβανόφωνοι της χώρας διαδήλωσαν εναντίον της Εγκυκλοπαίδειας που εκδόθηκε από το κράτος όπου χαρακτηρίζονταν ως «έποικοι». Στην Αλβανία, ο πολιτικός και ιστορικός Σάμπρι Γκόντο δήλωσε ότι η εγκυκλοπαίδεια είχε σα στόχο «να καταστρέψει την αρμονική συνύπαρξη μεταξύ Αλβανών και Μακεδόνων». Κάτι στο οποίο συμφώνησαν τόσο ο Πρωθυπουργός του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι καθώς και Ευρωπαίοι και Αμερικανοί διπλωμάτες.
Η εγκυκλοπαίδεια αποσύρθηκε αλλά οι διπλωμάτες ανησυχούν για το μέλλον της Συνθήκης της Οχρίδας (συνθήκη που έδωσε τέλος στην ένοπλη σύρραξη μεταξύ Αλβανών ανταρτών και της ΠΓΔΜ το 2001, δίνοντας στην αλβανική κοινότητα περισσότερα δικαιώματα). Από το 2006, το εθνικιστικό κόμμα VMRO-DPMNE συγκυβερνεί με ένα από τα δύο αλβανικά κόμματα. Με τη σειρά τους και τα δύο κόμματα θεωρούν ότι χρησιμεύουν σαν προκάλυμμα για τις εθνικιστικές πολιτικές του VMRO-DPME και δηλώνουν ότι το θέμα της ονομασίας πρέπει να λυθεί άμεσα.
Ένας τοπικός αναλυτής ο Σεφέρ Ταχίρι, δηλώνει ότι τα αλβανικά κόμματα μπορεί να ζητήσουν μια ομοσπονδιακή αναδιοργάνωση του κράτους ή να απειλήσουν με απόσχιση αν πιστέψουν ότι η πολιτική του DPMNE μειώνει τις πιθανότητες να γίνει η ΠΓΔΜ μέλος της ΕΕ.
Τα σημάδια είναι υπαρκτά. Τον Αύγουστο, μια ομάδα χούλιγκανς από την ΠΓΔΜ επιτέθηκαν σε αλβανόφωνο καταυλισμό στα Σκόπια, τραυματίζοντας 10 άτομα. Στη συνέχεια το αλβανικό Εθνικιστικό Κίνημα για την «Αυτοπροσδιορισμό» στο Κόσοβο, πρότεινε τους αλβανόφωνους να αποσχιστούν από την ΠΓΔΜ και να ενωθούν με την Αλβανία. Αναλυτές φοβούνται ότι αν τα πράγματα συνεχιστούν μπορεί να φτάσουμε μέχρι και στον εμφύλιο πόλεμο.
Η ταυτότητα χρησιμοποιείται σαν μηχανισμός άμυνας καταλήγει το δημοσίευμα. Πέραν από τα εσωτερικά προβλήματα προκαλεί σοβαρές τριβές και με τους Βούλγαρους. «Καμία από τις ιστορικές φιγούρες ή μεταρρυθμιστές που γιορτάζεται δεν είναι Μακεδόνες. Είναι Βούλγαροι.» δηλώνει ο Κρασιμίρ Καρακατσάνοφ, αρχηγός του βουλγάρικου κόμματος VMRO. Ισχυρίζεται ότι η κατασκευασμένη ταυτότητα των Μακεδόνων επιβλήθηκε στα Βουλγάρικα φύλα το 1944 από τον Τίτο.
Με την Ελλάδα το θέμα είναι πιο πολύπλοκο αφού και οι δύο χώρες χρησιμοποιούν τα ίδια σύμβολα, όπως τον ήλιο της Βεργίνας ενώ οι Έλληνες θεωρούν ότι ο Μέγας Αλέξανδρος είναι ο εθνικός τους ήρωας. Ο καθηγητής ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης δηλώνει ότι οι πολιτικοί και των δύο χωρών εκμεταλλεύονται την ιστορία: «όλες οι χώρες φλερτάρουν με την ιστορία και τους μύθους, στα Βαλκάνια όμως αυτό είναι σοβαρή υπόθεση».
Η περιοχή είναι σαν καζάνι που βράζει. Μετά το θέμα της εγκυκλοπαίδειας, φίλαθλοι στο Κόσοβο έκαψαν μια σημαία της ΠΓΔΜ σε τοπικό γήπεδο. Η ΠΓΔΜ πλέον έχει βρεθεί με θυμωμένους γείτονες. Τόσο η Ελλάδα όσο και η ΠΓΔΜ κατηγορούν η μια την άλλη ότι αποσταθεροποιούν τη…γειτονιά.
Η καινούρια σοσιαλιστική κυβέρνηση της Αθήνας δεσμεύτηκε να είναι επικοδομητική στο θέμα του ονόματος παρόλο που δεν είναι πολλοί αυτοί που πιστεύουν ότι η Αθήνα θα αλλάξει στάση. Στις 14 Οκτωβρίου η Κομισιόν πρότεινε να ξεκινήσουν οι διαδικασίες ένταξης της ΠΓΔΜ στην Ευρώπη. Όμως εναπόκειται στο Συμβούλιο της Ευρώπης τον Δεκέμβρη να πάρει την τελική απόφαση. Και η Ελλάδα μπορεί να επιλέξει να συνεχίσει να ασκεί βέτο, αν η Μακεδονία δεν αλλάξει στάση στο θέμα του ονόματος… Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα….
Διαβάστε παρακάτω το δημοσίευμα:
http://www.balkaninsight.com/en/main/news/23207/
