Τα αποκριάτικα στο εδώλιο!
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
Στον εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Μεσολογγίου υπεβλήθη μηνυτήρια αναφορά του πρωτοψάλτη Θεόδωρου Ακρίδα κατά της Δόμνας Σαμίου, για το περιεχόμενο μουσικής τηλεοπτικής εκπομπής της τελευταίας, με θέμα «τολμηρά» αποκριάτικα παραδοσιακά τραγούδια.
Ο κ. Ακρίδας στην αναφορά του, η οποία αρχίζει με το αλήστου μνήμης στερεότυπο, «Διά της παρούσης αναφέρομαι μετά βδελυγμίας...», αγανακτεί μεν διότι η κ. Σαμίου δημοσιοποιεί ελευθέρως όλη την... ελευθεροστομία των σκωπτικών τραγουδιών της Αποκριάς, δεν παραλείπει όμως να την επαναλάβει και ο ίδιος, λεπτομερώς, δημοσιοποιώντας την επίσης. Ενδιαφέρουσα είναι η αντίληψή του ότι θα πρέπει να επιβληθεί ένα είδος λογοκρισίας στα τραγούδια που μας κληροδοτεί η παράδοση και να απαγορευτούν όσα εξ αυτών περιέχουν «κακές» λέξεις, φράσεις κ.λπ. αφού, όπως γράφει: «Αν η κ. Σαμίου περιοριζόταν σε κάποια ανώδυνα (!) σκωπτικά τραγούδια όπως «Τούτες οι μέρες το 'χουνε» ή «Στης ακρίβειας τον καιρό» ουδέν το μεμπτόν θα υπήρχε και ουδέν θέμα θα ανέκυπτε».
Δυστυχώς, όμως, για τον κ. Ακρίδα, δεν περιορίστηκε σε αυτά και τόλμησε να πει και τα άλλα, με αποτέλεσμα, πάντα κατά τη μηνυτήρια αναφορά, «... να αισχύνεται, να θλίβεται, να αγωνιά, να αγανακτεί, και να εξοργίζεται κανείς με αυτά τα αποτρόπαια φαινόμενα. Μα είναι αυτά προβολή του μουσικού και λογοτεχνικού μας πολιτισμού ή χυδαιοποίηση και ο έσχατος διασυρμός τους; Οταν αυτή η εκπομπή της κ. Σαμίου δεν είναι σκληρότατο ακουστικό πορνό, τότε τι είναι; [...] Πληρώνει δηλαδή ο Ελληνας φορολογούμενος για να χρηματοδοτούνται παρόμοιες χυδαιοεκπομπές που τον κατακλύζουν και αυτόν και την οικογένειά του;».
Η μηνυτήρια αναφορά του κ. Ακρίδα κοινοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (ο οποίος, θυμίζουμε, παρασημοφόρησε προσφάτως τη Δόμνα Σαμίου), στον πρωθυπουργό (ο οποίος, θυμίζουμε, συμπεριέλαβε τη Δόμνα Σαμίου στους εκπροσώπους του Πολιτισμού που κάλεσε στο γραφείο του, προκειμένου να τους συμβουλευθεί), στην υπουργό Παιδείας, στον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, στον εισαγγελέα Αρείου Πάγου και στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.
Η μόνη απάντηση που έλαβε, εξ όσων γνωρίζουμε μέχρι στιγμής, ο κ. Ακρίδας, ήταν αυτή του αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Πάλκο» (τευχ. 13) στην οποία, μεταξύ άλλων, διαβάζουμε: «Ελαβα την επιστολήν σας και σας ευχαριστώ πολύ για την αποστολή της προς ενημέρωσίν μου διά τα φοβερά και απαράδεκτα που ακούστηκαν στην εκπομπή της κ. Δ. Σαμίου. [...] Εχετε απόλυτο δίκαιο. Η χυδαιότητα ξεχειλίζει και χωρίς καμιά αιδώ παρουσιάζεται στην ελληνική κοινωνία. Ολα αυτά είναι νόσος του πνεύματος, σκότος, μωρία και αφροσύνη, είναι πώρωσις συνειδήσεως. [...] Θα πρέπει να καταλάβουν όσοι θέλουν να μολύνουν την πατρίδα μας με τέτοιου είδους χυδαιότητες, ανηθικότητες, βωμολοχίες και ανομίες ότι θα βρουν μπροστά τους, τους υγιώς σκεπτόμενους συνανθρώπους μας. Η Ελλάδα πρέπει να ζήσει και πρέπει να προσφέρει στην οικουμένη αληθινό πολιτισμό, ήθους, ανθρωπιάς, αξιοπρέπειας, αξιών υψηλών...».
Ανεξάρτητα, πάντως, από το πόσο, η ηθική του κ. Ακρίδα ανέχεται ή αντέχει την αλήθεια, το νόημα και τους συμβολισμούς που εμπεριέχονται στο είδος αυτό των τραγουδιών (αλλά και στο πνεύμα των εκδηλώσεων και των εθίμων της Αποκριάς) τώρα η ελληνική Δικαιοσύνη, καλείται να αντιμετωπίσει ένα ζήτημα που, στην πραγματικότητα, είναι μάλλον βαθύτερο από τη «βδελυγμία» του κ. Ακρίδα και αφορά τη διάκριση μεταξύ της τρέχουσας πορνογραφίας (στο επίπεδο της οποίας υποβιβάζει ο μηνυτής, επιλεκτικά, ορισμένα έργα της παράδοσης) και της ουσίας της άκρως τολμηρής λαϊκής και λόγιας ποίησης αλλά και του όλου τελετουργικού της Αποκριάς, που από την αρχαία εποχή είχε τον ίδιο καθαρτήριο ρόλο και χαρακτήρα. Ενδιαφέρον είναι να δούμε πώς θα το αντιμετωπίσει. Θα κρίνει άραγε ότι η ιστορία, η παράδοση και η σημερινή κοινωνία έχει ανάγκη βοήθειας προκειμένου να ξεχωρίσει την κανονική και καθημερινής εφαρμογής πορνογραφία και χυδαιότητα (που μάλιστα σπανίως εκφέρει «κακές» λέξεις) από την ιερή ελευθεροστομία της παράδοσης ή θα στείλει την «αγανακτισμένη» αναφορά του Πρωτοψάλτου κ. Ακρίδα στον κάλαθο των απορριμμάτων; Κατά πληροφορίες μας, αυτό προτίθεται να κάνει και η κ. Σαμίου, αφού δεν πρόκειται να εμφανιστεί ενώπιον του ανακριτή ο οποίος ήδη την κάλεσε, επιλέγοντας, ως φαίνεται, το «ας έρθουν να με συλλάβουν».
Δυστυχώς, όμως, για τον κ. Ακρίδα, δεν περιορίστηκε σε αυτά και τόλμησε να πει και τα άλλα, με αποτέλεσμα, πάντα κατά τη μηνυτήρια αναφορά, «... να αισχύνεται, να θλίβεται, να αγωνιά, να αγανακτεί, και να εξοργίζεται κανείς με αυτά τα αποτρόπαια φαινόμενα. Μα είναι αυτά προβολή του μουσικού και λογοτεχνικού μας πολιτισμού ή χυδαιοποίηση και ο έσχατος διασυρμός τους; Οταν αυτή η εκπομπή της κ. Σαμίου δεν είναι σκληρότατο ακουστικό πορνό, τότε τι είναι; [...] Πληρώνει δηλαδή ο Ελληνας φορολογούμενος για να χρηματοδοτούνται παρόμοιες χυδαιοεκπομπές που τον κατακλύζουν και αυτόν και την οικογένειά του;».
Η μηνυτήρια αναφορά του κ. Ακρίδα κοινοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (ο οποίος, θυμίζουμε, παρασημοφόρησε προσφάτως τη Δόμνα Σαμίου), στον πρωθυπουργό (ο οποίος, θυμίζουμε, συμπεριέλαβε τη Δόμνα Σαμίου στους εκπροσώπους του Πολιτισμού που κάλεσε στο γραφείο του, προκειμένου να τους συμβουλευθεί), στην υπουργό Παιδείας, στον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, στον εισαγγελέα Αρείου Πάγου και στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.
Η μόνη απάντηση που έλαβε, εξ όσων γνωρίζουμε μέχρι στιγμής, ο κ. Ακρίδας, ήταν αυτή του αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Πάλκο» (τευχ. 13) στην οποία, μεταξύ άλλων, διαβάζουμε: «Ελαβα την επιστολήν σας και σας ευχαριστώ πολύ για την αποστολή της προς ενημέρωσίν μου διά τα φοβερά και απαράδεκτα που ακούστηκαν στην εκπομπή της κ. Δ. Σαμίου. [...] Εχετε απόλυτο δίκαιο. Η χυδαιότητα ξεχειλίζει και χωρίς καμιά αιδώ παρουσιάζεται στην ελληνική κοινωνία. Ολα αυτά είναι νόσος του πνεύματος, σκότος, μωρία και αφροσύνη, είναι πώρωσις συνειδήσεως. [...] Θα πρέπει να καταλάβουν όσοι θέλουν να μολύνουν την πατρίδα μας με τέτοιου είδους χυδαιότητες, ανηθικότητες, βωμολοχίες και ανομίες ότι θα βρουν μπροστά τους, τους υγιώς σκεπτόμενους συνανθρώπους μας. Η Ελλάδα πρέπει να ζήσει και πρέπει να προσφέρει στην οικουμένη αληθινό πολιτισμό, ήθους, ανθρωπιάς, αξιοπρέπειας, αξιών υψηλών...».
Ανεξάρτητα, πάντως, από το πόσο, η ηθική του κ. Ακρίδα ανέχεται ή αντέχει την αλήθεια, το νόημα και τους συμβολισμούς που εμπεριέχονται στο είδος αυτό των τραγουδιών (αλλά και στο πνεύμα των εκδηλώσεων και των εθίμων της Αποκριάς) τώρα η ελληνική Δικαιοσύνη, καλείται να αντιμετωπίσει ένα ζήτημα που, στην πραγματικότητα, είναι μάλλον βαθύτερο από τη «βδελυγμία» του κ. Ακρίδα και αφορά τη διάκριση μεταξύ της τρέχουσας πορνογραφίας (στο επίπεδο της οποίας υποβιβάζει ο μηνυτής, επιλεκτικά, ορισμένα έργα της παράδοσης) και της ουσίας της άκρως τολμηρής λαϊκής και λόγιας ποίησης αλλά και του όλου τελετουργικού της Αποκριάς, που από την αρχαία εποχή είχε τον ίδιο καθαρτήριο ρόλο και χαρακτήρα. Ενδιαφέρον είναι να δούμε πώς θα το αντιμετωπίσει. Θα κρίνει άραγε ότι η ιστορία, η παράδοση και η σημερινή κοινωνία έχει ανάγκη βοήθειας προκειμένου να ξεχωρίσει την κανονική και καθημερινής εφαρμογής πορνογραφία και χυδαιότητα (που μάλιστα σπανίως εκφέρει «κακές» λέξεις) από την ιερή ελευθεροστομία της παράδοσης ή θα στείλει την «αγανακτισμένη» αναφορά του Πρωτοψάλτου κ. Ακρίδα στον κάλαθο των απορριμμάτων; Κατά πληροφορίες μας, αυτό προτίθεται να κάνει και η κ. Σαμίου, αφού δεν πρόκειται να εμφανιστεί ενώπιον του ανακριτή ο οποίος ήδη την κάλεσε, επιλέγοντας, ως φαίνεται, το «ας έρθουν να με συλλάβουν».
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 08/01/2005