Απάντηση του κ. Γ. Μίχα
Επειδή μετά το τέλος του πανηγυρικού, που είχα εκφωνήσει το 2006, πολλοί με συνεχάρησαν θερμά και, όπως μου είπαν κάποιοι κάτοικοι του Μαρτίνου, ήταν και ο καλύτερος πανηγυρικός που είχε εκφωνηθεί μέχρι τότε, πίστευα πως η δημοσίευσή του στην εφημερίδα «Αίας ο Λοκρός», θα έδινε την ευκαιρία σε αυτούς που, λόγω της σφοδρής κακοκαιρίας, δεν παρευρίσκονταν στην εκδήλωση, να μάθουν τι ειπώθηκε εκείνη την ημέρα.
Να όμως που η κυρία Στεφάνου έχει αντίθετη άποψη. Διαβάζοντας την «αξιολόγησή της», είναι αλήθεια ότι δυσκολεύτηκα να καταλάβω τι ήταν εκείνο που την ενόχλησε τόσο πολύ ώστε να αναγκαστεί να γράψει ένα τόσο επικριτικό κείμενο. Εάν εκείνο που την πείραξε περισσότερο, όπως εκτιμώ, ήταν το ότι είπα τους Μαρτιναίους και τους κατοίκους των χωριών της Θήβας, «Αρβανίτες» (για την ακρίβεια Ιλλυρικής καταγωγής), ..ζητώ συγνώμη. Εάν η κα Στεφάνου, αν και «γέννημα - θρέμμα» του Μαρτίνου, θέλει να μην προσδιορίζεται ως Αρβανίτικης καταγωγής, τότε, είναι σίγουρο ότι μπορεί να βαφτίσει και τα ψάρια ... νηστίσιμα.
Η κα Στεφάνου, στην ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας, παραθέτει μία σειρά από τίτλους βιβλίων (χαρακτηριστική ενέργεια αυτών που κάνουν επίδειξη πολυμάθειας), τα οποία όμως, δεν την βοηθούν καθόλου στην προσπάθειά της αυτή. Δεν θα καταπιαστώ με όλο αυτό τον «τραχανά», που έχει απλώσει η κα Στεφάνου γιατί θα έπρεπε να κάνουμε κατάχρηση της φιλοξενίας της εφημερίδας. Θα σχολιάσω μόνο δύο επιχειρήματά της, από τα οποία συνάγεται, ότι όταν δεν υπάρχει κριτική σκέψη, η αναφορά σε πηγές και τίτλους βιβλίων, είναι άσκοπη και παραπλανητική.
Συγκεκριμμένα:
1. Στην προσπάθειά της να στηρίξει και να υποστηρίξει την άποψη ότι οι Αρβανίτες .. δεν είναι Αρβανίτες, αναμασά τις απόψεις της κας Δέδε και του κ. Καργάκου, γνωστών «αλβανολόγων», ότι οι περιοχές, απ’ τις οποίες κατέβηκαν, στο τέλος του 13ου και στις αρχές του 14ου αιώνα, ήταν περιοχές στις οποίες κατοικούσαν «δίγλωσσοι» και ότι οι Αρβανίτες που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα, δεν ήταν, πριν κατέβουν, παρά «δίγλωσσοι Έλληνες».
Η άποψη όμως αυτή, κλονίζεται και από ιστορικά κείμενα της εποχής αυτής και από τα σύγχρονα. Οι Καταλάνοι και οι Φράγκοι, που τους υποδέχτηκαν τότε στα εδάφη της κεντρικής Ελλάδος, δεν τους καταγράφουν ως «δίγλωσσους Έλληνες», αλλά ως «Αρβανίτες» (για την ακρίβεια ως «Αλβανούς»), στα «κατάστιχα» δε των απογραφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που συντάχτηκαν το 1460 μ.Χ., αλλά και μέχρι τον 16ο αιώνα, οι κάτοικοι της ανατολικής Λοκρίδας, αναφέρονται ως «Αρναούτ». Ειδικά δε για το Μαρτίνο, ο συντάκτης του βιβλίου «Η στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι», που πέρασε απ΄ την περιοχή μας το 1856, αναφέρει, ότι οι γυναίκες του χωριού, που συνάντησε στο «παλιο-πούσ», μαζί με τα άλλα μέλη του αποσπάσματος στο οποίο συμμετείχε, 400 χρόνια μετά την κάθοδο των υποτιθέμενων «δίγλωσσων-Ελλήνων», δεν ήξεραν τη λέξη «νερό» και ότι για να συνεννοηθούν τελικά μαζί τους, χρησιμοποίησαν ...μεταφραστή. Ο ίδιος δε μας λέγει, ότι το Μαρτίνο έχασε την έδρα του Δήμου Λαρύμνης από τον Προσκυνά, γιατί οι κάτοικοί του δεν ήξεραν καθόλου ελληνικά! Μόλις δε πρόσφατα, στη δεκαετία του ‘70, στο Λούτσι, του οποίου οι κάτοικοι κατάγονται από το Μαρτίνο, πέθανε η τελευταία γυναίκα, που δεν ήξερε καθόλου ελληνικά. Επομένως, για ποια διγλωσσία του 14ου αιώνα μιλάμε, όταν αυτή δεν υπήρχε ούτε τον 19ο αιώνα; Φοβάμαι, ότι οι πνευματικά συγγενείς με την κα Στεφάνου και οι απόγονοί τους, όταν στο μέλλον θα καταγράφουν τα ιστορικά γεγονότα του σημερινού μεταναστευτικού ρεύματος, θα μιλούν για «δίγλωσσους Έλληνες» του Πακιστάν, της Αφρικής κ.λ.π., που επέστρεψαν στη «μητέρα πατρίδα»!
2. Στην προσπάθειά της η κα Στεφάνου να στηρίξει την άποψη, ότι ο Μέγας Αλέξανδρος δεν ήταν Ιλλυρικής καταγωγής, μας παραθέτει ιστορικά κείμενα που αναφέρονται στους πολέμους του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου κατά των Ιλλυριών του Βορά. Επομένως, σύμφωνα με τη θεωρία της και οι Θηβαίοι, την πόλη των οποίων ισοπέδωσε ο Αλέξανδρος, θα πρέπει να ήταν αλλόφυλοι, όπως αλλόφυλοι θα πρέπει να ήταν και οι Σπαρτιάτες και οι Αθηναίοι που αλληλοεξοντώθηκαν στον Πελοποννησιακό πόλεμο. Αυτές τις θεωρίες υποστηρίζουν και οι σημερινοί κάτοικοι του κράτους της ΠΓΔΜ.
Κα Στεφάνου, αν λάβουμε υπόψη μας, ότι οι αρχαίοι Λοκροί, πριν πάρουν το όνομα αυτό ονομάζονταν Λέλεγες και ότι αυτοί, μαζί με τους Κάρες, κατά τον Κίπερ, ανήκουν στην μεγάλη οικογένεια των «Ιλλυρικών φύλων», ότι ο Ιλλυριός αναφέρεται ως γιος του βασιλιά των Θηβών Κάδμου, ότι οι Τρώες ήταν άποικοι των Λοκρών και ότι ανερμήνευτες επιγραφές του 6ου π.Χ. αιώνα και το κείμενο της «μούμιας του Ζάγκρεμπ», που ανήκει στη μητέρα του Ηρακλή, ερμηνεύτηκαν τελικά με τα αρβανίτικα, μην σας φαίνεται παράξενο που αναφέραμε τον Αλέξανδρο ως Ιλλυρικής καταγωγής, γιατί είναι γνωστό και έχει καταγραφεί, ότι με τους αξιωματικούς του μιλούσε μία άλλη γλώσσα, όπως το ίδιο έκανε και ο = Υδραίος ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, που στην προσπάθειά του να εμψυχώσει το πλήρωμα του «Αβέρωφ», πριν από τις ναυμαχίες, τους μιλούσε .. αρβανίτικα.
Για να το ξεκαθαρίσουμε. Οι Αρβανίτες κα Στεφάνου δεν είναι Έλληνες επειδή έχει αποδειχτεί ότι = δεν είναι Αρβανίτικης καταγωγής, αλλά είναι Έλληνες, λόγω ακριβώς αυτής της καταγωγής τους και, κυρίως, λόγω της προσφοράς τους στον αγώνα του ‘21 και στους μετέπειτα αγώνες αυτού του τόπου. Επομένως, οι απόγονοι εκείνων που έφτιαξαν το νεοελληνικό κράτος, δεν χρωστάνε να δώσουν εξετάσεις πατριωτισμού σε κανέναν. Πολύ δε περισσότερο, να αυτοαπαξιώνονται και να προσδιορίζουν τους εαυτούς τους και τους προγόνους τους, σύμφωνα με αυτά που διάβασαν σε κάποια βιβλία, αφού την αλήθεια, την γνωρίζουν από «πρώτο χέρι».
Τέλος, σε ότι αφορά τα ιδιαίτερα πολιτιστικά στοιχεία των κατοίκων του Μαρτίνου και των χωριών που προήλθαν απ’ αυτό, τα οποία η κα Στεφάνου υποστηρίζει ότι είναι ίδια με αυτά των άλλων Ελλήνων, θα θέλαμε να την ρωτήσουμε και να μας απαντήσει, εάν φοράνε «φουστανέλα» οι Κρητικοί και, εάν χορεύουν στο νησί αυτό «τσάμικο» και «καγκέλι»; Φυσικά όχι. Όπως και εμείς δεν φοράμε «βράκες» και δεν χορεύουμε «πεντοζάλη». Επομένως, υπάρχουν ιδιαίτερα πολιτιστικά στοιχεία που δεν είναι κοινά σε όλους τους Έλληνες. Η «φουστανέλα», το «τσάμικο» και το «καγκέλι», είναι μέρος των δικών μας πολιτιστικών στοιχείων κα Στεφάνου και μάλιστα, είναι καθαρά αρβανίτικα. Ειδικά όμως εμείς, έχουμε και ένα άλλο ιδιαίτερο πολιτιστικό στοιχείο, το οποίο οφείλουμε να διαφυλάξουμε, που είναι μία πραγματική φλέβα χρυσού, με το οποίο και θα τελειώσω: «Ζόνιε Ζαφίρο, με ατό εδέ κ΄τό, κιέσιν εχούαϊτ με νέβε. Λιάρτ κρίεν»*.