Αλβανοί - Αρβανίτες - Σκιπετάροι είναι ο ίδιος λαός
ΤΟ ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΟΥ ΛΗΚ (1814) ΜΕ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ (ME PERKTHIM NDE GLUHE ARBEROR NDE FUND).
Περιέχει σύντομη ιστορική και γεωγραφική επισκόπηση της Αλβανίας, γραμματική και τέλος το λεξικό.
Του Βρετανού Συνταγματάρχου Πυροβολικού, Γουίλιαμ Μάρτιν Ληκ (W.M.Leake , 1777-1860), Προξένου της Μ.Βρετανίας στα Ιωάννινα επί Αλή Πασά, μέλους της Βρετανικής Βασιλικής Ακαδημίας και της Βρετανικής Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας.
Το λεξικό τιτλοφορείται «ROMAICO-ARVANETIC» και έχει ως βάση ελληνική λέξη και εξήγηση αγγλική και αρβανίτικη. περιλαμβάνεται στο έργο του «Έρευνες στην Ελλάδα». Εκδόσεις John Booth,London,1814.
Φυλάσσεται στη Βασιλική Βιβλιοθήκη του Μονάχου.
Σημεία ενδιαφέροντος ως εξής:
-Από τις απαρχές της Ελληνικής Ιστορίας, υπάρχει ένας λαός ο οποίος κατοικεί στις Βορειοδυτικές περιοχές της μέχρι τον Αμβρακικό κόλπο.
Αναφορές κάνει ο Σκύλακας και ο Θουκιδίδης, ο οποίος ονομάζει τους Αμφιλόχιους βαρβάρους , με την έννοια οτι μιλούσαν διαφορετική γλώσσα απο τους Έλληνες.
-Ο Στράβων μας πληροφορεί, οτι η Ήπειρος, η Ιλλυρία , η Μακεδονία και οι γειτονικές περιοχές τους, μιλούσαν την Ιλλυρική, μια διαφορετική γλώσσα από την Ελληνική, πριν τα γράμματα και ο πολιτισμός των Ελλήνων εξαπλωθούν σε αυτές τις περιοχές.
Κάποιοι από αυτούς ήταν και δίγλωσσοι, δηλαδή μιλούσαν και την Ελληνική και την Ιλλυρική.
- Η αλλαγή της γλώσσας στα αρχαία χρόνια πήρε έκταση στην Θεσσαλία, τη Μακεδονία , όχι όμως στην Ήπειρο και το μέρος της Ιλλυρίας που λέγεται «Νέα Ήπειρος» (Σ.τ.σ . Σημερινή Βόρειος Αλβανία.)
Τα ψηλά βουνά και το εξαιρετικά δύσβατο του εδάφους, προσέφεραν στους αυτόχθονες κατοίκους αυτών των περιοχών, μια ασφάλεια εναντίον των εισβολέων.
-Η Ιλλυρική γλώσσα είναι η βάση της σημερινής Αλβανικής. -Τον 6 αιώνα εμφανίστηκαν από το Βορρά οι Σλάβοι (Σέρβοι και Βούλγαροι), οι οποίοι έκαναν επιδρομές μέχρι και την Πελλοπόνησο.
Αυτοί περιόρισαν τα Ιλλυροηπειρωτικά έθνη στις σημερινές περιοχές τους.
Το πνεύμα των Ιλλυριών και η ορεογραφική διαμερισμάτωση, διέσωσαν τη γλώσσα τους.
-Σημαντικές Αλβανικές αποικίες στην Ελλάδα, από το 1391, αυτές της Πελλοπονήσου (Αργολίδα, Λακωνία, Ηλεία) και της Στερεάς (Αττική, Βοιωτία).
Η Ύδρα είναι αποικία των Αλβανών της Αργολίδος και η ποιό ανθίζουσα οικονομικά κοινότητα. Σταδιακά ξεχνάνε τη γλώσσα τους και η Ιλλυρική φυσιογνωμία τους δύσκολα πλέον διακρίνεται απο τους υπόλοιπους Έλληνες.
Οι πολεμοχαρείς τους συνήθειες, ήταν αυτές που έσωσαν για κάποια χρόνια τους δεσπότες του Μωριά και τη γενέτειρά τους Ιλλυρία.
Οι επιχειρήσεις εναντίον τους, ήταν οι πιο δύσκολες της νικηφόρου εκστρατείας του Μωάμεθ του Β’.
Φώτο 1.Ο Συνταγματάρχης (ΠΒ) Γουίλιαμ Μάρτιν Ληκ
2.Ο Θυρεός της Βρετανικής Βασιλικής Ακαδημίας
3.Ο Θυρεός της Βρετανικής Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας 4.Ο Θυρεός της Βασιλικής Βιβλιοθήκης του Μονάχου, στην οποία φυλλάσσεται το έργο του.
Πατάμε στον ακόλουθο σύνδεσμο, για να ανοίξει και να το αποθηκεύσουμε στον υπολογιστή μας:
Και στο scribd εδώ:
FJALORI I GLUHESE ARBERORE TE KOLONELIT W.M.LEAKE (1814) ME GRAMATIKE DHE HISTORINE.
Ai përmban një pasqyrë të shkurtër historike dhe gjeografike të Shqipërisë, gramatikën dhe në fund fjalorin. Koloneli i Artillerise Anglez William Martin Leake (W.M.Leake, 1777-1860), Konsulli i Britanisë së Madhe në Janinë te Ali Pashese, një anëtar i Shoqërisë Mbretërore Britanike dhe te Shoqërisë Mbreterore Gjeografike .
Fjalori titullohet "ROMAICO-ARVANETIC" dhe bazohet në shpjegime greke, angleze dhe arvanit. Eshtë përfshirë në punën e tij "Kerkimet në Greqi".
John Booth, Londër, 1814. Ai ruhet në Bibliotekën Mbretërore të Mynihut. Pikat e interesit si më poshtë:
-Nga fillimet e historisë greke, ka një popull që jeton në veriperëndim të zonës deri në Gjirin e Amvrakikos. Raportet janë bërë nga Skylak dhe Thucididis, të cilët i quajnë Amphilohi si “barbare”, në kuptimin që ata flasin një gjuhë tjetër sesa Grekët.
-Straboni na informon se Epiri, Iliri, Maqedoni dhe rajonet fqinje, flisnin gluhen Ilire, një gjuhë të ndryshme nga greqishtja para letrat dhe kultura e Grekëvet te përhapen në këto zona. Disa prej tyre ishin dygjuhësore, domethënë, ata flisnin grekisht dhe Illirisht.
- Ndryshimi i gjuhës në kohët e lashta mori zonë në Thesalisë, Maqedonisë, por jo në Epirin dhe një pjesë të Ilirisë quajtur "Epiri e Ri" (S.t.s. Shkiperia e Siperme.).
Malet e larta dhe shumë të thyer e tokës, u ofroi banorëve vendas të këtyre zonave një siguri kundër pushtuesve.
- Gluha e Ilirevet është baza e Shqipjes se sotëm.
-Në shekullin e VI-të Shkljet (Serbët dhe Bullgarët) dolën nga veriu, dhe ata bastisën deri në Peloponizos (Morea).
Këto i kufizuan kombet Iliroinpirotike në rajonet e tyre te sotme.
Shpirti i Ilirëve dhe morfologjia e tokes, shpëtuan gluhën e tyre. -Kolonitë kryesore Shqiptare në Greqi që nga viti 1391, ato të Peloponezit (Argolis, Lakonia, Ilia) dhe Rumeli (Atika, Viotia).
Ishull Hidra është një koloni e Shqiptarëve të Argolis me zhvillim ekonomik më të forte.
Ata gradualisht e harrojnë gjuhën e tyre dhe fizionomia e tyre Ilire nuk ka dallim sot nga pjesa tjetër e grekëve.
Zakonet e tyre luftarake ishin ata që shpëtuan për disa vite Princet e tyre të Morese dhe Ilyrine, atedheun e tyre.
Lufterat kundër tyre ishin më të vështirat e fushatës fitimtare të Muhammedit II.
Foto: 1. Kolonel (FB) William Martin Lik
2. Akademia Mbretërore te Britanise
3. Shoqëria Britanike Mbretërore Gjeografike
4. Vulla e Bibliotekës Mbretërore të Mynihut, ku ruhet puna e tij.
Shtypni linkun e mëposhtëm për të hapur dhe ruajtur atë në kompjuterin tuaj:
Dhe link ne Scribd këtu:
ΣΠΥΡΟΣ ΣΙΤΟΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ
