γ) ΚΑΧΥΠΟΨΙΑ-ΔΥΣΠΙΣΤΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΩΝ
Καθως ειπαμε τα αισθηματα της Μπεσας,της Φιλοξενιας,της Ντομπροσυνης,της Φιλοτιμιας κλπ. εχουν σημερα υποστει σοβαρη αλλοιωση στους Αρβανιτες .
Εχουν παρασυρθει και αυτοι στο μαγγανοπηγαδο της ωφελιμιστικης αντιληψης,της καπιταλιστικης καταναλωτικης κοινωνιας,μιας και η αντιδραση τους στις ξενοφερτες ιδεες τετοια καθως ειδαμε.Ο Αρβανιτης ταβγαζε περα με το σπαθι και το ντουφεκι,καθως και τις ιδεες του.Η σκεψη του ηταν στο στομα του.Η ιδεα στα ματια του.Τιποτα δεν ειχε να κρυψει και για τιποτα δεν ειχε να φοβηθει η να ντραπει.Αυτη αλλωστε ηταν και η αδυναμια του,απο τη στιγμη που αφησε το σπαθι και το ντουφεκι.
Ο πολεμος συνεχιζοταν με οπλα αορατα,σκοτεινα,υπουλα.Με οπλα αγνωστα γι'αυτον.Στις σχεσεις και τις συναλλαγες του με τους αλλους ανθρωπους,ο Αρβανιτης ηταν επομενο να«ριχτει»,απο τον πονηρο μπακαλη,τον εμπορα,τον γυρολογο,τον αητονυχι της κομπινας.Ο Αρβανιτης ελεγε ο,τι εννοουσε ο,τι ελεγε.Οι αλλοι,αλλα ελεγαν,αλλα σκεφτονταν και αλλα εφτιαχναν.
Τι να την κανεις την Ντομπροσυνη τοτε...
Θας σας αναφερω μια προσωπικη μαρτυρια.
Ο Παπους μου Λιαμης Κολλιας,υποσχεθηκε με το λογο του,να πουλησει 150 οκαδες λαδι σ'εναν εμπορο αητονυχι,λιγες μερες πριν μπουν οι Γερμανοι στην Ελλαδα.Η τιμη ηταν εξευτελιστικη,αλλα γινοταν ακομα πιο εξευτελιστικη αν αναλογιστει κανεις οτι μετα απο δυο μερες με τα λεφτα που θα επαιρνε,δεν αγοραζε ουτ'ενα πακετο τσιγαρα!Βεβαια ο πονηρος εμπορος αυτο το ηξερε.Ηξερε ακομα πως αν πηρε την υποσχεση απο τον γερο Αρβανιτη, η δουλεια του ηταν τελειωμενη.Ο πατερας μου αντεδρασε βεβαια βλεποντας αυτη την αισχρη απατη και εξηγησε στον Γερο τα αιτια και τα αποτελεσματα αυτης της αγοροπωλησιας.Ο γερος καταλαβε,αλλα του ηταν αδυνατο να ανακαλεσει την υποσχεση του.«Εγω το φτυμα το εφτυσα.Δεν το ξαναπαιρνω πισω»,του ειπε και συνεχισε τη δουλεια του.Αυτη ηταν η Αρβανιτικη Μπεσα και ντομπροσυνη,που η επανειλημμενη εκμεταλλευση της απο τους οψιγενεις «Ελληνες»,οδηγησε στη καχυποψια και στη δυσπιστια.Γιατι,καθως θα καταλαβετε,ο γιος του παππου,δηλ. ο Πατερας μου δεν θα ηταν διατεθημενος να συνεχισει να γινεται αντικειμενο εκμεταλευσης απο τους διαφορους λιανομπαμπακους και αυτη τη νεα ιδεα θα διοχετευε και στον γιο του και ο γιος στον εγγονο.
Ετσι φτασαμε στο σημειο να λεμε,πως σημερα ειναι προτιμοτερο να μη μπλεξεις με Αρβανιτη.Κατ'αρχη δεν ειναι ευκολο για να μη πω αδυνατο να τον ξεγελασεις.Πρωτα βαζει το κακο στο νου του και αν πειστει απολυτα,βαζει το καλο.Εγινε ο Αρβανιτης φοβερα καχυποπτος και δυσπιστος,δηλ. αποχτησε δυο φοβερα μα και ασχημα ελαττωματα.Μονο αν αποσπασεις την εμπιστοσυνη του,θα αφησει να εκδηλωθουν τα προγονικα προτερηματα του,της Μπεσας,της Ντομπτοσυνης,της Φιλοξενιας,της Φιλοτιμιας.
Μεχρι τοτε θα ειναι κουμπωμενος απεναντι σου.Μα αυτη δεν ειναι καθολου κολακευτικη κατασταση και ελπιζω η νεα γενια να ξεπερασει αυτη την ανωμαλια,γιατι προκειται για ανωμαλια,για δυσφορια,για καρκινωμα αναμεσα στα αλλα ψυχικα στολιδια του Αρβανιτη.
Το ιδιο συμβαινει και με το ανεξαρτητο κρατος της Λαικης Δημοκρατιας της Αλβανιας.Οι ανθρωποι εννοιωσαν τοσο εντονα τις υπουλες αρπαχτικες προθεσεις των διαφορων «προστατων»,Ιταλων,Τουρκων,Ελληνων,Γιουγκοσλαυων,
Αμερικανων,Αγγλων ,Ρωσων και Κινεζων,που οχι μονο τους εκαναν περα μα και ειναι και παραμενουν παντα κουμπωμενοι,καχυποπτοι και δυσπιστοι.Ειναι μια πολυ ασχημη κατασταση που εχει βεβαια τις δικαιολογητικες αιτιες,μα που πρεπει οπωσδηποτε να ξεπεραστει,γιατι οπως και να το κανουμε,ειναι μια εντονη παραφωνια,ειναι ενα ελαττωμα,και δεν παυει να ειναι τετοιο,οσες δικαιολογητικες αιτιες κι αν προβαλουμε.Καλλιτερα να ειναι αγρυπνοι οι Αλβανοι,παρα καχυποπτοι και δυσπιστοι,γιατι κοντα στους εχθρους απογοητευουν και τους φιλους.Και οι φιλοι του Αλβανικου λαου ειναι πολλοι και θα γινουν περισσοτεροι με τον καιρο,γιατι ενω δεν εχουν να κρυψουν τιποτα,εχουν να δειξουν στον κοσμο πολλα ,που δεν γνωριζει.
Και σε ποιον δεν κινει τον θαυμασμο το γεγονος οτι μια μικρη χωρα σαν την Αλβανια,υψωσε το Αρβανιτικο αναστημα της και πεταξε εξω ταπεινωνοντας υπερδυναμεις σαν την Αμερικη,την Αγγλια την Σοβιετικη Ενωση και την Κινα?Ο Αρβανιτης θελει φιλους μπεσαληδες και οχι προστατες...
Ειναι αληθεια ατυχια,που οι Λαοι μας δεν ειναι ενωμενοι καθως το θελησαν,καθως το ποθησαν και το ονειρευτηκαν οι παππουδες μας και οι προπαππουδες μας.Γιατι «οι γνησιοι Αλβανοι,με τους γνησιους Ελληνες,ειναι ενας Λαος».
Ειναι ομως και αιωνια ντροπη οτι 40 χρονια απο το τελος του Παγκοσμιου πολεμου,Ελλαδα και Αλβανια,βρισκομαστε σε τυπικα εμπολεμη κατασταση...
(Το παρον ,γραφτηκε αρχες του 80')
Αριστειδης Κολλιας