Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2010

Η Κάθοδος των Αλβανών

Ο πατέρας μου - απόφοιτος μόνο της πρώτης δημοτικού λόγω Κατοχής και πείνας - βρήκε ενδιαφέρον το βιβλίο του Ducellier Η Κάθοδος των Αλβανών στην Ελλάδα, 13ος-15ος αι. και το διάβαζε για κάποιες μέρες. Κάποια στιγμή πρόσεξε ότι αυτό που διάβαζε ήταν η δεύτερη επανεκτύπωση και το παρατήρησε με έκπληξη φθάνοντας στο αυθαίρετο συμπέρασμα ότι το βιβλίο έκανε επανεκτυπώσεις επειδή το αγόραζαν οι Αλβανοί. Να τον πείραξε η αγοραστική δύναμη των Αλβανών ή - πιο πιθανό - η προσπάθεια να νομιμοποιήσουν την κάθοδό τους στην Ελλάδα του 20ου αιώνα χρησιμοποιώντας το "ιστορικό δεδικασμένο" της υστεροβυζαντινής εποχής;
Ο πατέρας -τυπικός Αρβανίτης- απεχθάνεται τους Αλβανούς όπως πολλοί συμπολίτες μας κι ας τον δένει με αυτούς η γλώσσα και μία μακρινή ιστορική συγγένεια. Με εξέπληξε ο αντιαλβανικά προσανατολισμένος και αυθόρμητος τρόπος σκέψης που σε κάθε περίσταση προσπαθεί να ερμηνεύσει τα πράγματα με τρόπο που να επιβεβαιώνει τις αντιλήψεις του.

Ο τρόπος με τον οποίο είναι εγκλωβισμένος ο πατέρας μου στις ξενοφοβικές κι απλοϊκές ιδέες του με κάνει κι εμένα να φοβάμαι για τις δικές μου ιδέες μήπως τελικά είναι τα δεσμά μου κι όχι η απελευθέρωση όπως αυτάρεσκα νόμιζα.

ΥΓ: Είναι οι ιδέες μία φυλακή του νου ή είναι ο μόνος τρόπος για να υπάρξει, όπως το ψάρι πρέπει πάντα να βρίσκεται μέσα σε μια γυάλα και μέσα από αυτήν να βλέπει τον κόσμο; Συχνά όταν φτάνω σε αυτό το σημείο σκέφτομαι τον σκυλάκο μου που όταν βλέπει το λουρί του κάνει χαρές γιατί ξέρει ότι θα πάει βόλτα. Για αυτόν η σκλαβιά του λουριού είναι η ελευθερία του.

4 ΣΧΌΛΙΑ:

evee είπε...

-καταρχήν να εκφράσω μια βλακώδη και ανιστόρητη απορία με χονδροειδή τρόπο? οι Αρβανίτες δεν είναι Αλβανοί τει καταγωγή που -από την εποχή της Τουρκοκρατίας τουλάχιστον- μένανε σε αυτό που αποκαλούμε σήμερα Ελλάδα?-

Κατά δεύτερον:
"Είναι οι ιδέες μία φυλακή του νου ή είναι ο μόνος τρόπος για να υπάρξει, όπως το ψάρι πρέπει πάντα να βρίσκεται μέσα σε μια γυάλα και μέσα από αυτήν να βλέπει τον κόσμο; Συχνά όταν φτάνω σε αυτό το σημείο σκέφτομαι τον σκυλάκο μου που όταν βλέπει το λουρί του κάνει χαρές γιατί ξέρει ότι θα πάει βόλτα. Για αυτόν η σκλαβιά του λουριού είναι η ελευθερία του."

με ιντριγκάρει σαν ερώτημα. Μπορεί να είναι και έτσι. Αλλά νομίζω πως οι ιδέες από μόνες τους δεν είναι το ερώτημα εδώ... ο τρόπος επεξεργασίας της ιδέας είναι αυτό που σε χαρακτηρίζει. Ο τρόπος δηλαδή που αποκωδικοποίείς την πληροφορία. Και αυτό είναι που σε φυλακίζει ή που σε απελευθερώνει.

Η γνώση βοηθάει σίγουρα στο να διευρύνεις τους ορίζοντές σου και να γίνεις ελεύθερος, αν και έχω γνωρίσει πολλούς ανθρώπους που παρόλη τη μόρφωσή τους κάθε αλλό παρά ελεύθεροι είναι και κάθε άλλο παρά ανοιχτό μυαλό έχουν. Kαι πολλούς αγράμματους ανθρώπους που τους βάζουνε -χαλαρά- τα γυαλιά στο ζήτημα της ελευθερίας(in my humble opinion). Οπότε ίσως θα πρέπει να αντικαταστήσω τη λέξη γνώση με τη -χιλιοφορεμένη και πασπαρτού- λέξη "παιδεία".

Εξαιρετικό post παρεπιπτώντως. Δεν γράφεις συχνά αλλά όταν γράφεις βγάζεις μικρά διαμάντια. Ας είναι.

Aureliano Buendia είπε...

Εve, γεια σου!
Για τους Αρβανίτες το έθεσες σωστά σε γενικές γραμμές. Στα μέσα του 13ου αι. π.Χ. άρχισε η κάθοδός τους είτε αυθαίρετα είτε με προσκλήσεις Φράγκων και Βυζαντινών ηγεμόνων για να επανδρώσουν διάφορες περιοχές. Η γλώσσα τους μοιάζει με την νότια αλβανική διάλεκτο, γνωστή ως Tosk. Επειδή οι καιροί και οι άνθρωποι είναι πονηροί πρέπει να δηλώσω κάτι που - μέσες άκρες - όλοι γνωρίζουμε: οι Αρβανίτες ποτέ δεν είχαν άλλην εθνική συνείδηση από την ελληνική. Η επανάσταση του 1821 είχε μεγάλη συμμετοχή από αρβανίτες (οι Σουλιώτες, οι Υδραίοι, οι Σπετσιώτες ήταν αρβανίτες - και όχι μόνο αυτοί).

Για το δεύτερο έχω να σχολιάσω πως δεν εμπιστεύομαι πολύ τις ιδέες μας, τη γνώση και τη λογική γιατί ενώ εμένα η λογική με απελευθέρωσε - όπως αυτάρεσκα νομίζω - βλέπω ότι άλλοι την χρησιμοποιούν για να θεμελιώσουν το ρατσισμό, το μίσος και τις εγκληματικές ιδεολογίες τους. Πέρα από αυτό όμως νοιώθω ότι ακόμα και αυτή η εικόνα που έχω για τον κόσμο είναι μία τοποθέτηση που οφείλεται στις προσωπικές μου δυνατότητες και αδυναμίες οι οποίες πάνω κάτω είναι κοινές για όλους μας.