Πέμπτη 10 Ιουνίου 2010

Φοβόμαστε την ελεύθερη σκέψη;

Η γελοιότητα της συλλογής υπογραφών για την "διόρθωση" του βιβλίου ιστορίας της ΣΤ δημοτικού είναι αυτονόητη. Μου θυμίζει την προσπάθεια που κάνουν ορθόδοξοι και μουσουλμάνοι προκειμένου να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε εκκλησία ή τζαμί αντίστοιχα. Με την ίδια λογική ο κάθε "πικραμένος" από τα σχολικά βιβλία ας αρχίσει να μαζεύει υπογραφές... Το ίδιο θα κάνω κι εγώ, θα αρχίσω να μαζεύω υπογραφές με αίτημα να γράφεται στα σχολικά βιβλία ότι πολλοί αγωνιστές του 1821 μιλούσαν μία αλβανική διάλεκτο (αρβανίτικα) ότι η Επανάσταση θα είχε διαλυθεί αν δεν κατέστρεφαν τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο οι Άγγλοι - Γάλλοι - Ρώσοι στο Ναβαρίνο, ότι το 1864 οι Προστάτες μας χάρισαν τα Επτάνησα, το 1881 μας χάρισαν την Θεσσαλία (όπου γνωρίσαμε ήττες και δεν είχαμε καταφέρει να την ελέγξουμε στρατιωτικά) ότι το 1897 μας έσωσαν από την κατάληψη της Αθήνας από τους Τούρκους. Αυτή μάλλον είναι μία αφήγηση της ιστορίας που θα θέλατε να ξεχάσουμε, ε;
Αυτό που θέλω να πω με λίγα λόγια είναι ότι υπάρχουν διαφορετικές εστιάσεις για κάθε γούστο, που μπορούν να παράγουν εξίσου διαστρεβλωμένες εικόνες της ελληνικής ιστορίας και να έχουν αντίστοιχο αποτέλεσμα στη συνείδηση των μαθητών. Η προσπάθεια του Αντίβαρου να υποστηρίξει την κατασκευασμένη ιστορική εκδοχή που θεωρεί ωφέλιμη για το "φρόνημα" των νέων ελληνοπαίδων στηρίζεται στην βρομερή αντίληψη ότι η εκπαίδευση πρέπει να προπαγανδίζει μία συγκεκριμένη εθνική ιδεολογία και να ποτίζει τα μυαλά των νέων με στάσεις, αντιλήψεις και φανατισμό κι όχι με κριτική στάση απέναντι στην ιστορία. Μίλησα για κατασκευασμένη ιστορία επειδή οι ενστάσεις του Αντίβαρου κινούνται στην συνηθισμένη αντίληψη: να προβάλλονται όλοι οι πολεμικοί ηρωισμοί των Ελλήνων, οι βαναυσότητες από τους εχθρούς σε βάρος των Ελλήνων αμάχων κλπ. Αν το ζητούμενο από το μάθημα της ιστορίας είναι εστιάσουμε εκεί που μας συμφέρει ώστε να κατασκευάσουμε την εικόνα του "κακού Τούρκου" και να αναπαράγουμε το μίσος εναντίον του τότε δεν μας νοιάζει η ιστορική αλήθεια. Ας μην ακούσω ξανά το παραμυθάκι ότι όσοι γράφουν τα ιστορικά βιβλία προσπαθούν να μας κάνουν φίλους με τους Τούρκους, ας σταματήσουν οι αιτιάσεις όπου οι οπαδοί της εθνικιστικής χρηστομάθειας κατηγορούν τους άλλους για όσα κάνουν οι ίδιοι. Το ζητούμενο (για εμένα, τον τουκιθεμπλόμ) είναι η ιστορία στο σχολείο να οξύνει την κρίση του μαθητή και να του επιτρέψει να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα για το ιστορικό γεγονός. Η σχολική ιστορία είναι συνήθως το χωραφάκι της κρατικοδίαιτης εθνικής ιδεολογίας, έχω βαρεθεί αυτό το σκηνικό και ΚΥΡΙΩΣ ΣΙΧΑΙΝΟΜΑΙ ΤΟΥΣ ΓΕΛΟΙΟΥΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΙΖΟΥΜΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΕΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ. Φαίνεται πως φοβόμαστε πολύ την ελεύθερη σκέψη και γιαυτό μας πιάνει το άγχος να μαντρώσουμε τα παιδάκια στην άκριτη υιοθέτηση μίας επιθυμητής ιδεολογικής στάσης.