Τετάρτη 15 Ιουλίου 2009

Ετυμολογία τού ονόματος Παραπούγγια-Λεύκτρα

Τα Παραπουγγια κατοικουνται απ'τους αρχαιοτατους χρονους.Το ονομα Λευκτρα θεωρειται μυκηναικης προελευσης,το δε Παραπουγγια αγνωστης προελευσης.
Υπαρχει η αποψη που αναφερει ο Νουχακης,συμφωνα με την οποια η ονομασια του χωριου προηλθε απο το «παραπηγματα»,που υποτιθεται οτι εστησαν οι κατοικοι μετα απο εναν υποτιθεμενο σεισμο.Οι ντοπιοι υποστηριζουν οτι προερχεται απο την τουρκικη λεξη «para» που σημαινει χρηματα και «πουγκι»,λογω της οικονομικης ευποριας του χωριου ,δηλαδη,οτι ηταν ολοι πλουσιοι και ειχαν πουγκια,οπου εβαζαν τους παραδες τους.
Εμεις θα επιχειρησουμε να βρουμε μια πειστικοτερη εκδοχη.Συμφωνα με μια εκδοχη λοιπον το ονομα «Παραπουγγια»,οπως ειναι γνωστο απο τα χρονια της Τουρκοκρατιας,ενα ειναι σιγουρο,οτι δεν εχει αρχαια βοιωτικη προελευση και ισως το εφεραν οι προγονοι μας απο τις πατρογονικες τους εστιες.Ισως κατα πρωτον να προερχεται απο τις αρβανιτικες λεξεις «para» η «prapa» η «pare» που σημαινουν αντιστοιχα μπροστα η πισω η περα και απο την λεξη «bungea» που σημαινει ειδος βελανιδιας.Και αυτο γιατι κοντα στον Αγιο-Πετρο,οπως προαναφεραμε εχει δυο βελανιδιες και αλλη μια παλαιοτερα.Απ'αυτες ονομαζοταν και το μισο χωριο Lξise-Λξισε η Lξisimadh-Λξιμαδι.Οι πρωτοι δηλαδη κατοικοι ειπαν «pare bunges» και μετεπειτα «parapungji-παραπουνγκjι».
Κατα δευτερον ισως προερχεται το parapungji-παραπουνκγjι η parapungjet απ'το χωριο Brabungji των Τιρανων.Οι πρωτοι λοιπον οικιστες του χωριου μας και ονοματοδοτες του,ισως προερχονται απ'το χωριο αυτο.Στην αποψη αυτη συνηγορουν και καποια αλλα αξιοπροσεκτα στοιχεια.
Στα Τιρανα λοιπον και τα γυρω χωρια (Αη Γιωργης κ.α.,οι ντοπιοι συμφωνα με το αλβανοελληνικο λεξικο του Χριστοφοριδη,καλουν τη νυφιτσα «bisht-furke-bukurel»,η οποια λεξη να αναλυθει σημαινει αντιστοιχα «ουρα-ροκα-ομορφη».Ποια η σχεση του ομως με το βοιωτικο χωριο;Ιδου η απαντηση.Οι γιαγιαδες μας οταν εβλεπαν οτι το κοτετσι τους ειχε δεχθει επιθεση απο την πανουργα νυφιτσα,γιατι η νυφιτσα μπορει και πνιγει τις κοτες,αλλα δεν ειναι σε θεση να τις μεταφερει,εκαναν το εξης: τοποθετουσαν μεσα στο κοτετσι μια ροκα (furke),ενα αδραχτι (bosht) και ενα σφοντυλι (rretue),τα οποια επαιρνε να γνεσει η νυφιτσα,ξεχνωντας τις κοτες (te vesh rretue,bosht,edhe furke ti marre nuseza te tjerre)=να βαλεις σφοντυλι,αδραχτι και ροκα να τα παρει η νυφιτσα να να γνεσει).Βλεπουμε λοιπον μια κοινη παραδοση,περα απ'το συγγενικο χωριο.Επισης στο χωριο μας πολιουχος ειναι ο Αγιος -Πετρος (shinepjetri) σπανιοτατος στην περιοχη μας.Ενω στο χωριο «ShineGjergji» των Τιρανων,σημερα μοσουλμανικο αλλα παλαιοτερα χριστιανικο,συναντουμε ερειπια του ναου του Αγιου -Πετρου.Στοιχεια λοιπον που συνδεουν το αρβανιτοχωρι αυτο με την περιοχη των Τιρανων και ιδιαιτερα το χωριο «Βrapungjt».
Γιαννης Βρεττος