Αποσπασμα απο το αρθρο«οι Αρβανιτες της Κων/πολης» του Θαναση Ευθυμιαδη
στο περιοδικο «Αρβανον» τευχος 6ο Απριλιος-Ιουνιος '99
(Βλπ.και αλλες παρουσιασεις του ιδιου αλλα και αλλο αρθρο του Δ.Σουτζου «Ο Θεσσαλικος Αγωνας του 1878» του μηνος Ιουλιου(στην σελιδα).
Θα 'ταν παραληψη μου σ'αυτη την περιοδο της ιστοριας που εξεταζουμε,να μην αναφερθω και στους Φαναριωτες,οπως ονομαστηκαν τα «τζακια» εκεινα που διαδραματισαν καποιο σημαντικο ρολο στις σχεσεις Ελληνορθοδοξης κοινοτητας και του κυριαρχου Οθωμανικου κρατους.Οι εκπροσωποι των οικων αυτων επαιρναν επισημους τιτλους και ρολους με τον κυριοτερο εκεινο του Δραγουμανου δηλ.του μεταφραστου του Σουλτανου και του Οθωμανικου κρατους απολαμβανοντας φυσικα της πληρους εμπιστοσυνης των,και παιζοντας ετσι καποιο ρολο στην εξωτερικη πολιτικη της Αυτοκρατοριας.
Παραλληλα ομως διατηρουσαν τις καλες τους σχεσεις με το Πατριαρχειο,το οποιο και ενισχυσαν υλικα.Για να χρησιμοποιησουμε δηλ.την λαικη εκφραση το επαιζαν σε δυο ταμπλω.Αλλα ειναι αρκετοι εξ αυτων που πραγματικα προσεφεραν στο Γενος.
Τωρα ας δουμε σε αποσπασματα τι γραφει για δυο πολυ γνωστους Φαναριωτικους οικους,εκεινο των Σουτζων η Σουτσων,και εκεινων των Γκικαιων,ο συγγραφεας Δημ.Σουτζος,απογονος της οικογενειας των πρωτων,σε κειμενα του που δημοσιευθηκαν στο περιοδικο ΜΠΕΣΑ (τευχη 8 και 9 αντιστοιχα):
α) «Η οικογενεια Σουτζου»: Η γενια των Σουτζων κραταει απ'την Ηπειρο οπου ειχε το ονομα «Δρακος»,συμφωνα δε με την οικογενειακη παραδοση απο το Σουλι.
Ο πρωτος γεναρχης της Σουλιωτικης Φαρας των «Δρακαιων» ηταν ο Αρχιαρματωλος της Ηπειρου Πουλιος Δρακος,γιος του Μαρκου Πουλιου.Στα 1578 ο Πουλιος Δρακος μαζι με τους αρματωλους Μαλαμο,Θεοδωρο Μπουα Γριβα και Γκινη Μπουα,ξεσηκωσαν σε επανασταση την Ηπειρο και την Αιτωλοακαρνανια εναντιον των Τουρκων.Το δε ονομα Δρακος το πηρε επειδη κατα την ωρα της μαχης ορμουσε με φοβερες κραυγες και φανταζε αγριος σαν δρακος.
Μετα την αποτυχια του επαναστατικου κινηματος ο Πουλιος Δρακος με τον Μαλαμο τραβηξανε για τα βουνα του Σουλιου,οπου σταθηκανε απο τους πρωτους θεμελιωτες του ηρωικου τετραχωριου.
Εναν αιωνα αργοτερα,ενα παρακλαδι της οικογενειας βρισκεται εγκαταστημενο στην Κων/πολη,οπου οι Δρακοι μετονομαζονται Σουτζοι».
Στη συνεχεια ο Δ.Σουτζος αφου αναφερει τις διαφορες εκδοχες για την ονομασια Σουτζος παραθετοντας στοιχεια απο αλλες πηγες,γραφει και τα εξης:«Οι Δρακοι Σουτζοι φερονται και σαν Ισκεντερογλου επειδη καταγονταν απο αρχαιο στρατιωτικο οικο της εποχης της βασιλειας του δοξασμενου Σκεντερμπεη.
Την ιδια ακριβως καταγωγη πιστευαν πως ειχαν ολες οι μεγαλες οικογενειες των αρματωλων της Ηπειρου,Αλβανιας και Δυτικης Μακεδονιας οπως μας το πιστοποιει και ο ιστορικος της Επαναστασης του 1821 Κασομουλης που λεγει:«Απο τετοια συνεπως οικογενεια καταγονταν και οι Δρακοι (Σουτζοι) οντας και αυτοι παρακλαδι της μεγαλης πατριας των Δρακαιων που απλωνονταν απο το Μαυροβουνιον ως την Τριφυλλια.
Συγγενεις αυτων ηταν αρα και ο αρματωλος Πουλιος Δρακος που μαζι με τον Μπουα Γριβα και τον Μαλαμο κατελαβαν το 1585 την Αρτα και οι Σουλιωτες Δρακαιοι και οι Ζαγορησιοι Δραγκαιοι και οι υπερ την Σκονδρα Δριβαστινοι Δρακοτσιοι και οι Μιρδιτες συνωνυμοι τους Δρακυτσιοι*.
Οι τελευταιοι δυο κλαδοι τους δε ησαν συγγενεις με τους Μαζαρακαιους και τους Σιβερους της εποχης του Σερβου Ντουσαν και εδωσαν τοτε την αρχοντικη οικογενεια που πηρε την αυθεντια της Βορειοανατολικης Μακεδονιας.Και κορη των Αρβανιτοβλαχων τουτων πολεμαρχων σταθηκε η μητερα του Κων/νου Παλαιολογου,ο οποιος κληρονομησε και το ονομα της γενιας του Δραγατσης (Δραγεσης).
Στο σημειο αυτο ας προσθεσουμε και οσα γραφει ο Μητροπολιτης Γενναδιος στο προμνημονευθεν εργο του,σελ.165:
«Η πολυμελης των Σουτζων οικογενεια,εχει τους περισσοτερους δεσμους με το Μ.Ρευμα.Οχι μονον ολοκληρη συνοικια φερει το οικογενειακον τους ονομα,αλλα και πολλοι απο τους εγκριτους αυτης ομογενεις αναφερονται εις τους κωδικας εκ πολλων και διαφορων αφορμων κλπ,κλπ».
Εδω καλω τον αναγνωστη να κανει τους αναγκαιους συσχετισμους για να κατανοησει πως κατ'αδηλον τροπον επισυνεβη η «αντικαταστασις» Αλβανων υπο Ελληνων,που λεει ο Γενναδιος.Να λοιπον μερικοι απο τους Αλβανους,τους «αντικατασταθεντες» απο Ελληνες κατα τον Γενναδιο: Σας τους παρουσιαζω κατ'αλφαβητικη σειρα: 1-Αλεξανδρος Σουτζος:μεγαλος διερμηνεας και ηγεμονας Μολδοβλαχιας,2-Αλεξανδρος Σουτσος:σατιρικος και λυρικος ποιητης,3-Δημητριος Σουτσος:ιδρυτης του Ιερου Λοχου,επι Υψηλαντου,
4-Μιχαηλ Σουτσος:μεγας διερμηνεας και ηγεμονας Βλαχιας,Μολδαβιας,5-Μιχαηλ Σουτσος:γνωστος και με το πατρωνυμο Μιχαηλ Βοδας.μεγας διερμηνεας,συμβουλος και ηγεμονας Μολδαβιας την περιοδο του 1821,6-Παναγιωτης Σουτσος:λυρικος ποιητης.
Και αυτοι ειναι μονο μερικοι απο μια μονο οικογενεια.Σκεφθειτε πως και ποσες οικογενειες Αρβανιτων-επωνυμες και μη-«εξαφανισθησαν» μεσα στην Πολη με παρομοιο τροπο(!!!).Να συνεχισουμε ομως με μια αλλη ιστορικη φαναριωτικη οικογενεια απο το προηγουμενο εργο του Δημητρη Σουτσου:
β)«Η Οικογενεια Γκικα»: Γεναρχης της Ηγεμονικης Οικογενειας Γκικα ειναι ο Γεωργιος Γκικας,γιος του Ματθαιου Γκικα.Βορειοηπειρωτης,κατ'αλλους απο το χωριο Κιοπρου,κατ'αλλους απο το Λαμποβο,(το χωριο του Ζαππα),και ωφειλε την αναρρηση του στους θρονους της Μολδοβλαχιας στην υποστηριξη του αλβανικης καταγωγης Μεγαλου Βεζυρη Μεχμετ Κιοπρουλη.Κατα τον Αλεξ.Στουρτζα,υπηρξε συνταξιδιωτης του και εφθασαν μαζι στην Κων/πολη,οπου χασανε ο ενας τον αλλον για αρκετα χρονια.Ο Μεχμετ μπηκε στην Σουλτανικη υπηρεσια κι εγινε καποτε Μεγαλος Βεζυρης,ο δε Γκικας εγινε μαναβης και αργοτερα προμηθευτης λαχανικων της Σουλτανικης Αυλης.
Μια μερα ο Γκικας εφερε στο παλατι καμποσα λαχανικα κι εκει που περιμενε να πληρωθει ακουει διπλα του καποιον να τον φωναζει με τ'ονομα του.Γυριζει το μαναβακι και βλεπει εναν παλατιανο ντυμενο πλουσια.Για μια στιγμη τον κοιταξε απορωντας,αλλα σε λιγο τον αναγνωριζει.Ειναι ο πατριωτης του ο Μεχμετης που ειχαν ερθει μαζι στην Πολη και που τωρα εχει γινει μεγας και τρανος.Ο Γεωργιος Γκικας βρισκεται μπροστα στον περιφημο Βεζυρη Μεχμετη Κιοπρουλη κλπ,κλπ.
«Ετσι απο 'δω και περα αρχιζει η ιστορια της ηγεμονικης οικογενειας Γκικα.Μιας γενιας που εστειλε στους ηγεμονικους θρονους της Βλαχιας και της Μολδαβιας,επι 200 περιπου χρονια δεκα ηγεμονες απο τους οποιους οι εφτα πρωτοι ειχαν ειχαν ελληνικη εθνικη συνειδηση».(ΣΗΜ.οι τελευταιοι τρεις συνδεονται με τη δημιουργια του Ρουμανικου κρατους κι επομενως εχουν Ρουμανικη συνειδηση)*.
Τελος,για την καταγωγη των Γκικαιων,ο Κων.Παπαρρηγοπουλος αναφερει τα εξης στην «Ιστορια του Ελληνικου Εθνους»:
«Μεταξυ των Ελληνων Μεγαλων Διερμηνεων συγκαταλεγομεν και τους Γκικας,καιτοι βραδυτερον απας ο οικος τουτος εξεβλαχισθη.Η οικογενεια ομως αυτη η εξ Αλβανιας καταγομενη,εν τη παρελθουση εκατονταετηριδα (1700-1800) ου μονον ελαλει ελληνικως αλλα και ελληνοπρεπως επολιτευετο,ο δε εξ αυτης διερμηνευς Γρηγοριος Γκικας εσωσε την νησον Ροδον απο των βεζυρικων κατασχεσεων...»
*Σημ.ιστ.Η περιοχη της Μιρδιτας ειναι στη Βορειο Αλβανια.Οι Μιρδιτες δηλ. ειναι «Μαλοκ» (συμφωνα με την ορολογια για τους Β.Αλβανους απο τους Νοτιους) δηλ. Γκεκηδες.
*Το κομματι αυτο της οικογενειας των Γκικα στην Ρουμανια κυριολεκτικα συνδεεται με την δημιουργια του Ρουμανικου κρατους.Τωρα ως προς την συνειδηση τους,αξιζει να αναφερθει η πριγκιπισσα της Ρουμανιας Δωρα Ντ'Ιστρια Γκικα οπου σαν λαογραφος συνελεξε και εγραψε,παμπολλες αλβανικες παραδοσεις και τραγουδια.Απογονος δε της οικογενειας,διεκδικησε τον Αλβανικο Θρονο κατα την διαρκεια των προσπαθειων της δημιουργιας του Αλβανικου Κρατους.Επισης πρωτος Πρεσβης του Ρουμανικου κρατους στην Ελλαδα,ηταν απογονος της οικογενειας των Γκικα.
Ολα τα παραπανω δειχνουν οτι δεν απεμπολησαν την καταγωγη τους,τουλαχιστον μεχρι πριν απο καποιες δεκαετιες,οι Γκικαιοι,και φυσικα δεν διαχωριζαν την καταγωγη τους σε αλβανικη η ελληνικη,αφου εκεινη την εποχη ταυτιζονταν.Φυσικα το κομματι της οικογενειας στη Ρουμανια,προφανως και αλλου,οπως φυσικα και αλλων οικογενειων,με τα χρονια ταυτισαν τα συμφεροντα τους και την αναπτυξη τους με τα κρατη στα οποια παρεμειναν,αλλα ειναι βεβαιον,οτι διατηρουν την γνωση της καταγωγης τους,συμφωνα με τα παραπανω.
ΒΛΕΠΕ γιά Σούτσους καί Γκίκα:
Γκιουλέκας-Τσέλιο Πίτσαρη
Ο Θεσσαλικός αγώνας τού 1878
http://www.potheg.gr
http://www.ekebi.gr
http://anemi.lib.uoc.gr
http://www.megarevma.net/Fanaryiotes.htm
http://www.omogeneia-konstantinoupoli.com/areas/arnavutkoy.html
http://www.ec-patr.org
http://el.wikipedia.org
------------
http://el.wikipedia.orgν
