Κυριακή 24 Μαΐου 2009

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΕΠΩΝΥΜΩΝ

ΒΗΛΑΡΑΣ-ειναι επαγγελματικο,απο την αρβ.λεξη βηλαρ=τοπι,δηλ.αυτος που πουλα υφασματα.
ΒΟΥΚΛΙΖΑΣ-σκωπτικο παρωνυμιο απο την αρβ.λεξη bukleze-a=η νυφιτσα.
ΒΡΕΖΑΣ-προερχεται απο την αρβ.λεξη μπρεζε=το ζωναρι,με τροπη του μπ σε β,μετα απο λογια επεμβαση.
ΓΚΡΙΤΖΑΛΑΣ-ειναι παρωνυμιο,απο την αρβανιτικη λεξη grizhele-a=η καρακαξα.Προφανως,οπως ολα τα παρωνυμια,τα παρατσουκλια,απεδιδε καποιο ιδιαιτερο χαρακτηριστικο του φεροντος το ονομα.
ΓΚΡΕΠΗΣ-grep-i=το αγκιστρι.Συναφη τα αρχαια ελληνικα,γριπος=το διχτυ των ψαραδων και γρυπος=κυρτος.
ΓΚΡΕΣΤΑΣ-greste-a=η αγουριδα.
ΓΚΡΙΚΑΣ-παρωνυμιο,γκρικ=λαιμος.
ΓΚΡΟΠΑΣ-μαλλον προερχεται απο τοπωνυμιο,οχι σπανιο σε αρβανιτικες περιοχες.Γκροπα(grope-a)σημαινει ο λακκος,το ορυγμα.
ΓΚΡΟΥΜΑΣ-παρωννυμιο,grumas-zi=o λαρυγγας.
ΓΟΛΕΜΑΤΗΣ-ειναι δηθεν εξελληνισμενος τυπος των αρβ.λεξεων γκολ ε μαδ=στομα μεγαλο,προσωνυμιο που αποδιδοταν σκωπτικα σε ανθρωπους λαιμαργους η σε οσους συνηθιζαν πομπωδεις εκφρασεις.Δειτε τα ομορριζα ονοματα Γκολιας,Γκολεμας,Γκολεμης,Γολεμης.
ΔΑΓΚΛΗΣ-πατριδωνυμικο που υποδηλωνει καταγωγη απο την περιοχη Νταγκλη της Αλβανιας.Η τροπη του ντ σε δ αποτελει επεμβαση των λογιων,οπως συμβαινει σε πλειστα ονοματα,Μποτσαρης-Βοτσαρης.Ο μουσουλμανος αντιπαλος του Καραισκακη στην Αραχωβα Μουσταμπεης Νταγκλης ο Καφιαζεζης.
ΔΟΥΝΗΣ-την ιδια τροπη εχουμε και στο ονομα αυτο.Ειναι δηθεν εξελληνισμενος τυπος του Ντουνης,που κι αυτο με τη σειρα του ειναι το αρβανιτικο υποκοριστικο του βαπτιστικου ονοματος Αντωνης.
ΔΩΡΙΖΑΣ-doreze-a=το χερουλι,η λαβη.Επισης σημαινει την χερια,το δραγμα.Ντορεζα λεγεται και το ιδιοτυπο πεταγμα της πετρας απο κατω προς τα πανω,ωστε να διαγραψει καμπυλη τροχια.
ΖΑΡΚΑΝΙΤΗΣ-πατριδωνυμικο που υποδηλωνει καταγωγη απο το Ζαρκανι της περιοχης Νταγκλη της Αλβανιας.Η καταληξη -ιτης ειναι ενδεικτικη της καταγωγης απο τοπο.
ΖΕΓΚΟΣ-πατριδωνυμικο,ο καταγομενος απο τοπωνυμιο Ζεγκου στην περιοχη Καρατροπακ της Δυτικης Αλβανιας.
ΖΕΗΣ-πατριδωνυμικο,ο καγομενος απο το Ζεη Τεπελενιου.
ΖΟΓΚΑΣ-προερχεται απο την αρβ.λεξη ζογκου=πουλι.Γραφεται και Ζωγκας και Ζωγος,Ζωγου.Με το ονομα Ζογκα φερεται μεγαλος μεσαιωνικος αρχοντικος οικος της Αλβανιας με εδρα το ανατολικο ακρο της Μεγαλης Μαλεσιας.Την εξαπλωση του οικου αυτου στον ελλαδικο χωρο δειχνουν τα τοπωνυμια Ζογκα και Μπαρδι Ζογκα στη ΒΔ Πελοποννησο,γνωστα ηδη τουλαχιστον απο το 1461/63(τουρκικο απογραφικο καταστιχο),καθως και τοπωνυμιο παπα Γιαννη Ζογγα (ονομα συνοικισμου)γνωστο απο την απογραφη των Βενετων του 1700 στην περιοχη Θερμησιου της Αργολιδας.
ΖΩΤΟΣ-ζοτ-ι=ο κυριος,ο αφεντης.
ΚΑΓΚΑΣ-kenge=το ασμα,το τραγουδι.Αδυναμια αποδοσης της αρβ.λεξης.
ΘΗΛΥΖΑΣ-thelleze-a=η περδικα.Εδω εχουμε κλασσικη περιπτωση αδυναμιας γραφης των κλειστων φωνηματων,που περιεχει η λεξη αυτη,με συμβολα του ελληνικου αλφαβητου.Απο εκει και περα,η αποδοση της λεξης με τους υπαρχοντες ελληνικους χαρακτηρες επαφιεται στη φαντασια των γραφεων.(το e αμυδρα).
ΚΙΜΠΕΖΗΣκαι ΚΙΜΠΙΖΗΣ-το αυτο ακριβως συμβαινει και εδω.Το ονομα ειναι συνθετο και προερχεται απο τις αρβ.λεξεις kebe=ποδι και izi=ο μαυρος,(το e αμυδρα),σημαινει δηλαδη τον μαυροποδαρο.Η αδυναμια γραφης ειναι φανερη κι απο τις διαφορετικες μορφες με τις οποιες εκφερεται το ονομα.Προφανως παρωνυμιο.
KIKΗΡΑΣ-επαγγελματικο ονομα απο την αρβ.λεξη κικερ-α=το ρεβυθι,δηλ.αυτος που καλλιεργει η πουλα ρεβυθια.
ΚΟΥΜΙΣΗΣ-κι αυτο επαγγελματικο,kemishe=πουκαμισο.
ΚΑΚΑΤΣΗΣ-πατριδωνυμικο,ο καταγομενος απο Κακατσι της ΝΑ Αλβανιας.
ΚΑΒΑΓΙΑΣ-πατριδωνυμικο επισης,ο προερχομενος απο την Καβαγια της κεντρικης Αλβανιας.Και τα δυο παραπανω ονοματα αποτελουν δειγμα σχηματισμου επωνυμων με τη θεση αυτουσιου του τοπωνυμιου ως οικογενειακου ονοματος.Ειναι κατεξοχην αρβανιτικη συνηθεια,οπως δεχεται και ο Ν. Βεης.
ΛΕΖΑΣ και ΛΕΖΟΣ-παρωνυμιο απο την αρβ.λεξη λεζε-α=η ελια στο προσωπο η στο σωμα.
ΛΕΠΟΥΡΗΣ,ΛΕΠΟΥΡΑΣ-παρωνυμιο ,λεπουρ-ι=ο λαγος.
ΛΙΑΚΡΑΣ-λιακρ-α=τα χορτα.
ΛΙΑΜΠΟΤΗΣ-λιαμποτ-ι=ενα ειδος χορτου.
ΛΙΑΣΚΑΣ-λιασκ-α=το κλημα που παραχωνουν για καταβολαδα.
ΛΟΥΒΑΡΗΣ-λουβερ=δηλητηριο.
ΛΙΑΡΑΣ και ΛΙΑΡΟΣ-λιαρε-α=το παρδαλο,το ποικιλοχρωμο,το καταστικτο.