Real estate, business plan, επενδύσεις σε ακίνητα, τουριστικά θεματικά χωριά ήταν μερικές από τις ιδέες που κυκλοφορούσαν στο Βατοπέδι
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Στέλιος Βραδέλης svradelis@dolnet.gr
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2008
Χωρίς βέβαια να προσμετρώνται σε αυτά τα περιουσιακά στοιχεία που απέκτησε από την ανταλλαγή της Βιστωνίδας με τα οικόπεδα «φιλέτα». Η πραγματική αξία των προσεκτικά επιλεγμένων «φιλέτων» θα προσέθετε περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο ευρώ στο ταμείο της μονής σύμφωνα με τις υπάρχουσες τιμές της κτηματαγοράς και θα μετέτρεπαν το Βατοπέδι στον υπ΄ αριθμόν ένα ρυθμιστή των πραγμάτων- και όχι μόνο στην εκκλησιαστική πραγματικότητα.
«Η οικονομική δύναμη που θα συγκεντρωνόνταν στο μοναστήρι θα ήταν τεράστια. Θα γινόταν
ΜΑΝΑΤΖΕΡ
Βlooberg: «Η Μονή Βατοπεδίου μπορεί να συγκριθεί με το Νταβός της Ελβετίας. Μόνον εκεί συναντάτε τόσους μάνατζερ»κράτος εν κράτει που θα διαμόρφωνε τους κανόνες του παιχνιδιού. Θα υποσκέλιζε ακόμη και την ελλαδική Εκκλησία με τη ρευστότητα που θα συγκέντρωνε», εκτιμούν γνώστες των εκκλησιαστικών θεμάτων. Στο Άγιον Όρος δεν ήταν λίγοι εκείνοι που έκαναν λόγο για ένα «Βατικανό στα σπάργανα». Παράδεισος επενδύσεων
«Η Μονή Βατοπεδίου μπορεί να συγκριθεί με το Νταβός της Ελβετίας. Μόνο στα δύο αυτά μέρη μπορείτε να συναντήσετε τόσους γνωστούς μάνατζερ», επεσήμανε σε ρεπορτάζ του τον Ιανουάριο του 2005 το δίκτυο Βloomberg, το οποίο διέκρινε από νωρίς τη δυναμική που συγκεντρωνόταν στην αγιορείτικη μονή, την οποία ανέφερε ως «παράδεισο επενδύσεων».
Real estate, business plan, επενδύσεις σε ακίνητα, τουριστικά θεματικά χωριά και αντίγραφα μοναστηριών του Αγίου Όρους προσβάσιμα σε προσκυνητές και των δύο φύλων, ήταν μόνο μερικές από τις ιδέες που κυκλοφορούσαν στο Άγιον Όρος και ξεσήκωσαν θύελλα διαμαρτυριών μεταξύ των Αγιορειτών, που έβλεπαν την κατάσταση να αλλάζει, ενώ οι φήμες για επενδυτικά προγράμματα που θα απέφεραν εκατομμύρια ευρώ στα ταμεία της Μονής Βατοπεδίου προκάλεσαν «ιερό» πόλεμο.
Κινήσεις ματ με γνωριμίες, επιχειρηματίες και real estate
ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ του ΄90, το Άγιον Όρος αρχίζει να ζει σε ρυθμούς Εφραίμ, ο οποίος εκμεταλλεύεται στο έπακρον τα «δώρα» της μονής. Η ιερά Ζώνη της Παναγίας περιοδεύει σε σπίτια πολιτικών, ευλογεί τα αυτοκίνητα LΑDΑ, τα οποία γίνονται και χορηγός της περιφοράς της Ζώνης. Η περιφορά συνεχίζεται στην αλευροβιομηχανία του κ. Λούλη και σε άλλους επιχειρηματίες, οι οποίοι ενισχύουν το έργο του ηγούμενου Εφραίμ. Η έλευση του πρίγκιπα Καρόλου στη μονή σηματοδοτεί την απαρχή μιας νέας εποχής για το μοναστήρι. Ο διάδοχος του βρετανικού θρόνου θα τιμήσει πολλές φορές ακόμη τη μονή και ο Εφραίμ εκμεταλλεύεται στο έπακρον την υψηλή αυτή γνωριμία. Μία από τις φήμες που κυκλοφορεί εντέχνως το δίδυμο Εφραίμ- Αρσένιου είναι η δημιουργία ενός μεσαιωνικού τουριστικού χωριού στη Βιστωνίδα, σε περιοχή που η μονή αρχίζει να διεκδικεί από το 1997. Ένα αντίστοιχο πρότζεκτ της μονής, που διαφημίζεται με τον ίδιο τρόπο, φέρει τη μονή έτοιμη να κατασκευάσει στην περιοχή τής Ουρανούπολης αντίγραφο της μονής ή κάτι παραπλήσιο, το οποίο θα μπορούν να επισκέπτονται προσκυνητές ανεξαρτήτως φύλου. «Έχουμε οικονομικούς συμβούλους οι οποίοι μας καθοδηγούν σ΄ αυτόν τον τομέα, διότι εμείς δεν τα ξέρουμε αυτά, ιδιαίτερα εγώ, και μας βοηθούν σ΄ αυτά τα πράγματα για να βγαίνουν τα οικονομικά, να φτιάχνουμε το μοναστήρι και να κάνουμε και φιλανθρωπία συν τοις άλλοις», δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα» ο ηγούμενος Εφραίμ, προσπαθώντας να δικαιολογήσει τα επιχειρηματικά πλάνα της μονής.
Μιλούσε για φιλανθρωπίες
Επισήμως η μονή υποστηρίζει πως κάθε χρόνο προσφέρει τρία εκατομμύρια ευρώ σε φιλανθρωπίες, αποφυλακίζει φυλακισμένους, προσφέρει υποτροφίες σε φοιτητές, ενώ έχει εξαγγείλει και την κατασκευή ενός γηροκομείου κληρικών και πρεσβυτέρων στην Κύπρο, κόστους πέντε εκατομμυρίων ευρώ.
Οι επενδύσεις όμως της μονής δείχνουν πως το Βατοπέδι έχει λύσει για τα καλά το οικονομικό του πρόβλημα, χάρη στις επιχειρηματικές κινήσεις που συνήθως καθοδηγεί ο μοναχός Αρσένιος. Αυτός αναλαμβάνει να μιλήσει και με δημάρχους περιοχών, οι οποίοι αντιδρούν στην παραχώρηση στη μονή εκτάσεων από το Δημόσιο, δελεάζοντάς τους με ευρωπαϊκά προγράμματα.
Ακίνητα παντού
Το μοναστήρι έχοντας στην κατοχή του μόνο το 10% των πραγματικών του εκτάσεων, όπως επανειλημμένως έχει επισημάνει ο Εφραίμ, κάνει κινήσεις ματ στην κτηματαγορά, όπως εκτιμούν οι επαΐοντες. Στην ιδιοκτησία της βρίσκονται οικόπεδα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, τη Χαλκιδική και την Πέλλα. Είναι ο ιδιοκτήτης των γραφείων όπου στεγάζεται η γενική γραμματεία Αθλητισμού στη Λεωφόρο Κηφισίας, ενώ κατέχει δεκάδες διαμερίσματα μεγάλης αξίας σε πολλές πόλεις της Ελλάδας.
Εκδιώχθηκε για σκάνδαλα από την Κύπρο
«ΚΥΠΡΙΟΥΣ ΗΘΕΛΑΝ να βάλουν στο Βατοπέδι, καλά να πάθουν», είναι η πιο συνηθισμένη φράση τους δύο τελευταίους μήνες στο Άγιον Όρος και οι παλαιότεροι στον Άθωνα θυμούνται τις αρχές της δεκαετίας του ΄90, όταν ο 34χρονος τότε Εφραίμ ανέλαβε ηγούμενος στη δεύτερη τη τάξει μονή του Αγίου Όρους. Τότε ο απεσταλμένος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως Μάξιμος είχε αποστολή να εγκρίνει ή να απορρίψει την παράδοση της μονής στην αδελφότητα του κ. Εφραίμ και του πνευματικού του πατέρα Ιωσήφ. Η κυπριακή καταγωγή, όπως θυμούνται μοναχοί, είχε προβληματίσει ιδιαίτερα τον κ. Μάξιμο κυρίως για το γεγονός πως Κύπριοι μοναχοί βρισκόταν σε αρκετές μονές, αλλά δεν είχαν σε καμία τον έλεγχο. Η βασική ένσταση που έθεταν κύκλοι του Πατριαρχείου αφορούσε τη διαφορετική προσέγγιση στον ρόλο της Εκκλησίας που έχει η Κυπριακή Εκκλησία. «Η σημαντικότερη διαφοροποίηση είναι πως στην Κύπρο ισχύει ο χωρισμός Κράτους- Εκκλησίας κατά το βρετανικό πρότυπο. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως η Εκκλησία έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί ως ξεχωριστή οντότητα και να δραστηριοποιείται επιχειρηματικά», επισημαίνει ο καθηγητής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Μάριος Μπέγζος. Υπόγειος πόλεμος Η τοποθέτησή του επισημοποίησε τον μέχρι τότε υπόγειο πόλεμο της μονής με την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας. Το παλιότερο μοναστήρι της Αθωνικής Χερσονήσου εποφθαλμιούσε το Βατοπέδι, το οποίο ύστερα από 536 χρόνια αποφάσισε να εγκαταλείψει τον ιδιόρρυθμο χαρακτήρα του και να γίνει κοινοβιακό. «Πρακτικά αυτό σήμαινε πως στο μοναστήρι έμπαινε ηγούμενος και τελείωνε η εποχή όπου κάθε μοναχός που έμενε στη μονή λειτουργούσε όπως αυτός ήθελε». Η μακρόχρονη αυτή επιλογή είχε σημαδέψει ανεξίτηλα το Βατοπέδι, το οποίο είχε πληρώσει ακριβά τον ιδιόρρυθμο χαρακτήρα του:
τα περισσότερα από τα κτίρια κινδύνευαν από κατάρρευση και μαζί τους κινδύνευαν να χαθούν και κειμήλια ανυπολόγιστης ιστορικής αξίας, όπως η Αγία Ζώνη. Η απόφαση αυτή, που ελήφθη το 1989, αποτέλεσε σύμφωνα με τον τότε διοικητή του Αγίου Όρους Κωνσταντίνο Λούλη τη σοβαρότερη απόφαση της εν Άθω παρουσίας του.
Η έλευση του κ. Εφραίμ στη Μονή Βατοπεδίου υπήρξε το ίδιο επεισοδιακή με τη σημερινή κατάσταση. Η πρώτη επαφή τού γεννημένου το 1956 στην κατεχόμενη σήμερα Πηγή Αμμοχώστου Βασίλη Κουτσού, όπως είναι το λαϊκό του όνομα, με τον μοναχισμό αρχίζει στα τέλη της δεκαετίας του 1970. «Ο Βασίλης», θυμάται ένας από τους συμμαθητές του στη Θεολογική Σχολή της Αθήνας, «ήταν καλός μαθητής στη Σχολή, είχε αναπτύξει από νωρίς στενούς δεσμούς με εκκλησιαστικούς κύκλους, αλλά δεν είχε δώσει δείγματα ανθρώπου που σκόπευε να ασχοληθεί με τον μοναχισμό. Όταν πληροφορήθηκα το 1983 τη χειροτόνησή του στο Άγιον Όρος εξεπλάγην, όπως και αρκετοί από τους συμμαθητές μας». Στην Αθήνα, ο νεαρός Κύπριος, μέσω της Αποστολικής Διακονίας, διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με τον τότε Μητροπολίτη Βύρωνα Γεώργιο, ο οποίος τον τοποθετεί κατηχητή στην ενορία των Τριών Ιεραρχών της Καισαριανής έως και το 1978, οπότε παίρνει το πτυχίο του. Στην Κύπρο όμως έχουν μείνει τα τέσσερα αδέλφια του και
η μητέρα του Βασιλική, η οποία ύστερα από την εξαφάνιση του άντρα της Σωτήρη στη διάρκεια της τουρκικής εισβολής τα φέρνει βόλτα δύσκολα.Αρχικά διορίστηκε καθηγητής και επιμελητής της Ιερατικής Σχολής που βρίσκεται στη Λευκωσία. Τότε είναι που γνώρισε και τον μοναχό Ιωσήφ, τον άνθρωπο που τον έπεισε να ακολουθήσει το μοναχικό σχήμα. Ο Ιωσήφ ο Βατοπεδινός, όπως αποκαλύπτουν Κύπριοι μοναχοί, είναι προσωπικότητα που έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις γύρω από το όνομά του στη Μεγαλόνησο και από την οποία ουσιαστικά εκδιώχθηκε με πρωτοβουλία τού νυν Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. Χρυσόστομου. Ο Ιωσήφ γίνεται ο «γέροντας» του Εφραίμ.
Τους έδιωξαν
Στη δυναμική ομάδα του Ιωσήφ, η οποία δραστηριοποιείται στην περιοχή της Πάφου, εντάσσονται επίσης ο σημερινός Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος και ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος. Το όνομα του Ιωσήφ και της ομάδας του συνδέεται με σκάνδαλα ηθικής φύσης, σύμφωνα με τις κατηγορίες των επικριτών τους, και υποχρεώνουν τον τότε Μητροπολίτη Πάφου Χρυσόστομο να τους ζητήσει να εγκαταλείψουν την επαρχία του. Την ίδια στάση τηρούν και οι υπόλοιποι μητροπολίτες, οι οποίοι υποχρεώνουν ουσιαστικά τον Ιωσήφ και τους υποτακτικούς του να εγκαταλείψουν τη Μεγαλόνησο. Ο Χρυσόστομος από τότε βρίσκεται στην κορυφή των εχθρών της ομάδας.
Η περιουσία της Κυπριακής Εκκλησίας
1. ΙΔΙΟΚΤΗΤΡΙΑ πολυτελών ξενοδοχείων σε Πάφο, Λεμεσό, Λάρνακα, τα οποία επινοικιάζονται σε επιχειρηματίες.
2. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ στην εταιρεία ζυθοποιίας CΕΟ από τη Μονή Κύκκου.
3. ΜΕΓΑΛΟΜΕΤΟΧΟΣ της Ελληνικής Τράπεζας. 4. ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΜΕΤΟΧΩΝ 5. ΔΕΚΑΔΕΣ ΑΚΙΝΗΤΑ σε Κύπρο, Ελλάδα, Μεγάλη Βρετανία.
«Το Βατοπέδι θέλει να αλώσει την Εκκλησία της Κύπρου»
ΜΕΓΑΛΗ ΚΟΝΤΡΑ ξέσπασε μεταξύ Εφραίμ και Χρυσόστομου, με αφορμή τις αρχιεπισκοπικές εκλογές στην Κύπρο το 2006. Κερδισμένος αναδείχθηκε ο Χρυσόστομος, ο οποίος κατηγόρησε ευθέως τον Εφραίμ για προσπάθεια επηρεασμού των εκλογών. «Το Βατοπέδι θέλει να αλώσει την Εκκλησία της Κύπρου» είναι η βασική κατηγορία που εξαπολύθηκε κατά του κ. Αθανασίου, την εκλογή του οποίου στον αρχιεπισκοπικό θρόνο προώθησε η αδελφότητα της Μονής Βατοπεδίου.Οι κατηγορίες εναντίον του Εφραίμ επεκτάθηκαν και στα πολιτικά πράγματα της Κύπρου, καθώς ο ηγούμενος του Βατοπεδίου κατηγορήθηκε και για την οικονομική ενίσχυση του κόμματος των Νέων Οριζόντων, του ετεροθαλούς αδελφού του Νίκου Κουτσού. Κατηγορίες που επανήλθαν στο προσκήνιο με το σκάνδαλο της Βιστωνίδας και διαψεύστηκαν και από τα δύο αδέλφια. Ο Εφραίμ χειροτονήθηκε μοναχός το 1982 στη Μονή του Αγίου Παύλου, ενώ η ομάδα Ιωσήφ είχε βρει αρχικά καταφύγιο στη Νέα Σκήτη. Ακολούθησε η μετεγκατάσταση της ομάδας στο Κουτλουμούσι, τη μονή που βρίσκεται πιο κοντά από όλες στις Καρυές, το διοικητικό κέντρο του Όρους. Ούτε και εκεί ο Ιωσήφ και οι υποτακτικοί του θα τύχουν θερμής υποδοχής και θα αναγκαστούν σύντομα να την εγκαταλείψουν έχοντας προλάβει να έρθουν σε σύγκρουση με αρκετούς από τους υπόλοιπους μοναχούς. Κέρδος της ομάδας από την παραμονή της στο Κουτλουμούσι ο μοναχός Αρσένιος, ο οποίος μαζί με τον Εφραίμ μπήκαν στο κάδρο των πρωταγωνιστών στο σκάνδαλο της Βιστωνίδας.
Η ομάδα στο Βατοπέδι Πρώην στέλεχος της ΚΝΕ με πρωταγωνιστικό ρόλο στην Πανσπουδαστική της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου, όπως θυμάται συμφοιτητής του και σήμερα επίσης μοναχός στο Άγιον Όρος, ο Αρσένιος ή Αντώνιος Φίλος, όπως είναι το πραγματικό του όνομα, είχε δώσει από νωρίς διαπιστευτήρια μιας εξαιρετικά δραστήριας προσωπικότητας για την οποία τα σύνορα του Όρους ήταν πολύ μικρά. Από το 2000, όταν επισημοποιήθηκε με τις ευλογίες του Ιωσήφ ο ρόλος του ως το δεξί χέρι του Εφραίμ, ο Αρσένιος ανέλαβε και τις επαφές με τους πολιτικούς και τους «ευεργέτες» της μονής.
Η ομάδα του Ιωσήφ κατέληξε στο Βατοπέδι, στο οποίο χρονικά είχε προηγηθεί η εγκατάσταση του Αθανασίου και του Αρσενίου και ακολούθησαν ο Ιωσήφ και ο Εφραίμ. Το Βατοπέδι ήταν διαλυμένο και η πρωτοβουλία του κ. Λούλη να ενθαρρύνει την αλλαγή του σε κοινοβιακό υποχρεώνει το Οικουμενικό Πατριαρχείο να επέμβει στη μονή και να εγκρίνει την τοποθέτηση της αδελφότητας του κ. Ιωσήφ.
Μεταξύ άλλων η αδελφότητα αναλαμβάνει να προχωρήσει το αναστηλωτικό έργο της μονής, το οποίο αρχίζει το 1994. Στο μεταξύ ο Ιωσήφ έχει επιλέξει τον Εφραίμ ως ηγούμενο προκαλώντας την αποχώρηση του άλλου του πνευματικού τέκνου, του Αθανασίου, ο οποίος επιστρέφει στην Κύπρο, ενώ ο Χρυσόστομος που έχει ήδη επιστρέψει στην Κύπρο έχει αποβιώσει.