(1)
Φαρες και Ανθρωπωνυμια του 1912
Φαρες και Ανθρωπωνυμια του 1912
1.Βαριμποπη (απαντα στους δημους Αχαρνων,Μακρακωμης Φθιωτιδας,2 στην Καρυστια,και στην Τριφυλλια εχουμε και Βαριμποπι στα Τρικαλα της Θεσσαλιας.Υπαρχει Varibopi στο Fieri.Εδω θα προσθεσουμε και το ανθρωπωνυμικο Εκαλη (στην Αθηνα και στην Αλβανια Hekali (4)).
2.Κλημεντη (στην Πελληνη Κορινθιας) και Κλημεντικα (στη Συκιωνα).
3.Λαλα (στην Υπατη,2 στην Καρυστια,στην Πατρα,στην Ολυμπια,Τριφυλλια,και Σπαρτη),Λαλιωτη (στην Κορινθια),και τα Λιαλιακωστα (στο δημο Φαρων).Λαλεοι λεγονται οι αγροτοκολληγοι της Μουζακιας (Αλβανια),οι ανθρωποι των Μουζακεων.
4.Λιοσα (στους δημους Αχαρνων και Μαραθωνος).Θυμιζουμε οτι Λιοσα ονομαζονταν οι τοπαρχες της Αρτας και του καστρου των Ρωγων ο Πετρος και ο γιος του Ιωαννης (Pjeter dhe Joan Ljosha).
5.Λιοπεσι. (2 στα Μεσογεια,στην Κορινθια,Σικυωνα,την Ηλεια,στα Καλαβρυτα,στο δημο Νεζερων Καλαβρυτων και στη Γορτυνια).Τα χωρια με το ονομα Λιοπεσι και οι Λιοπεσωτες,οι οποιοι ακουσαμε να χαρακτηριζονται στην Παιανια και ως αγελαδαρηδες,ετυμολογουνται απο το Lope (αγελαδα).Το τοπωνυμικο απαντα και στην Αλβανια ως Lopesi στο Τεπελενι (Fj Encikl 1085) και ως ,Lopsika (Fj Encikl 619).Πρεπει να προσθεσουμε οτι στο λημα Katuni γινεται αναφορα συγκεκριμενη σε κατουνα που κατοικειται απο τη φαρα των Λοπαρετ (emri I Krere te vellazeri Loparet Fj. Encikl .462).
6.Mαζι ( στις περιοχες Μεγαρων,Ελευσινας,Θηβων,Λαριμνας,δυο στην Αργολιδα,3 στην Κορινθια,Ηλεια,Κλαβρυτων,Ολυμπιας),Μαζεικα ( στην Κλειτορια Καλαβρυτων) και Μαζλι ( στο Δομοκο).Η μεγαλη διαδοση του τοπωνυμικου αυτου δειχνει πως προκειται για σχετικα πολυπληθη ομαδα που εισχωρησε στην Πελοποννησο τοσο απο την Βοιωτια και Δερβενοχωρια,οσο και απο τα Καλαβρυτα.Μαζι η μαλλον Μαζα βρισκουμε (στην περιοχη της Κρουγιας στον ΟΤΑ του Bilaj..Mazha e madhe,Mazha e vogel (Fj. Encikl 95).
7.Mαζαρακι ( στην Πατρα,Ηλεια,Πυλια και Τριφυλλια).
8.Ματαραγκα (στο Μεσολογγι,Τροιζηνια,Ηλεια και 2 στη Θεσσαλια στη περιοχη Σοφαδων).Ματαραγκεοι ησαν οι τοπαρχες και η φαρα που κρατουσε την Καραβαστα στην περιοχη της Λουσνιας.
9.Μαρτινεικα (στα Τρικαλα Κορινθιας).
10.Μουζακη (Γορτυνιας ,Τρικαλων Θεσσαλιας)και Μουζιακη (Ηλεια,Τριφυλλιας).Οι Μουζακεοι ησαν ισχυροι τοπαρχες της κεντρικης Αλβανιας απο το 1280.Με κεντρο το Μπερατι επεκταθηκαν μεχρι την Καστορια το 1389.Αργοτερα συμπεθερεψαν με τους Μπαλσα και τους Γκροπα και αγωνιστηκαν μεχρι το τελος κατα των Οθωμανων.Το 1510 0 Γκιων Μουζακας κατεφυγε στην Ναπολι οπου συνεγραψε την Ιστορια και Γενεαλογια του Οικου των Μουζακεων.
11.Μουρικι(5) (Θηβων,Καλαβρυτων).
12.Σπατα (Ραφηνας,Ηλειας,Τριφυλλια-Μαλικι)Σπατατζικι (Μαραθωνας),Σπαθαρι (Καρυστου ,Γορτυνιας) και Σπαθαδες (Τρικαλα Θεσσαλιας).Το ονομα Σπατα,που ειναι το ενα απο τα δυο ονοματα του δεσποτη Γκιων Μπουα Σπατα συνδεεται ετυμολογικα με την σπαθα/σπαθι,ειναι ομως και ονομα περιοχης και ορεινης ζωνης στα Ν-Α του Ελμπασαν,στην αριστερη οχθη του Δεβολη.Στην Αλβανια απαντουν εξ αλλου και οι τυποι Σπαθαρι,Σπαθαδες/Shpathara (στο Skrapar Fj. Encikl.1165), Spathari (στο Librazhd Fj.Encikl.203),Spathari (στη Mirdite Fj.Encikl 715).
Στον πινακα των οικισμων που πηραν τα ονοματα τους απο «φαρες» θα προσθεσουμε τα εθνωνυμικα Μαλακασι (Λετρινων Ηλειας) την Μαλακασα (Αττικης),τα Τοσκεσι (στην Πατρα,Μεσσηνη και στα Τρικαλα Θεσσαλιας).Υπενθυμιζουμε οτι «Μαλακασιοι,Μπουες και Μεσαριτες» θεωρουνται οτι ηταν τρεις απο τις μεσαιωνικες φυλες των Αλβανων (6).Σε κλασσικους εξ αλλου ποιμενικους οικισμους αναφερονται οι διαφορες Κατουνες,τα Κατουνια,Παλιοκατουνα η και Βλαχοκατουνια (Δωριδος).
Επισημαινουμε επισης εδω τη διαδοση του σημαντικου τοπωνυμιου Σοπωτο που το συνδεουμε με διαδρομη καθοδου προς τα νοτια μια και υπαρχουν σημερα πληθος απο Σοποτα (οχυρο),οπως το Sopoti (στο Borshi),Sopoti (στη Diber), Sopoti ( στο Varfaj), και η Sopotnica.Γι'αυτο ομως μια αλλη φορα.
(4)βλεπε pleg I Hekalit,Kodra te Hekalit στην περιοχη της Mallakastra οπου ειναι το Fieri.
(5)Προκειται για το βαπτιστικο Μαυρικιος..Morik.
(6)Γ.Σουλης,Περι των μεσαιωνικων αλβανικων φυλων των Μαλακασιων,Μποιων και Μεσαριτων,ΕΕΒΣ 23,1953,σελ.213-216.