Albanian Hunter in the Alps
K.Παπαρρηγόπουλος(1815-1891). Καθηγητής Ιστορίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Διδάκτωρ Ιστορίας Πανεπιστημίου Μονάχου. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι του 1930. Έκδοσις 6η εικονογραφημένη (Εκατονταετηρίδος). Τόμος Δ. Μέρος Α’. Σελ 298. Εκδοτικός Οίκος Ελευθερουδάκη Α.Ε. Εν Αθήναις. 1930.
Αρμένιοι η Αρμάνοι ; Ρήγας Φεραίος.
Φίλες καί φίλοι είναι γνωστή η στροφή τού στίχου τού Ρήγα Φεραίου πού προσπαθεί να εγείρει τον επαναστατικό οίστρο των βαλκάνιων λαών:
Βούλγαροι κι Αρβανίτες, Αρμένιοι και Ρωμιοί, αράπηδες και άσπροι, με μια κοινή ορμή για την Ελευθερίαν να ζώσωμεν σπαθί ...
Είναι προφανές πως ο Ρήγας,πού είχαμε γράψει στο παρελθόν γιά τις προσπάθειες τού Αλήπασα γιά την σωτηρία του,απευθύνεται στούς πλέον δραστήριους από κάθε άποψη λαούς της νοτιοανατολικής Βαλκανικής εκείνη την εποχή πού δεν είναι άλλοι από αυτούς στούς οποίους απευθύνεται ο στίχος. Κάνοντας λοιπόν την ταξινόμηση θα λέγαμε των λαών αυτών ξεχωρίζουμε τούς Αρβανίτες πού δεν είναι άλλοι φυσικά από τούς Αλβανούς,τούς Ρωμιούς τούς ελληνόφωνους δηλαδή ορθοδόξους καί τούς Βούλγαρους.
Με το γενικό «αράπηδες» καί «άσπροι» ο Ρήγας προσπαθεί θα λέγαμε ποιητική αδεία να ξεκαθαρίσει πως ο μελλοντικός ξεσηκωμός απέχει από έναν μέσα σε στενό κύκλο εθνογλωσσικό όριο,αλλά πανβαλκανικό. Αυτό όμως πού προκαλεί εντύπωση πού με την πρώτη κιόλας ματιά φαίνεται πραγματικά ξεκάρφωτο είναι με τούς περίφημους «Αρμένιους».
Γιατί αυτοί οί...Αρμένιοι να παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο στην Βαλκανική την στιγμή πού ποτέ δεν κατάφεραν οί ίδιοι ως λαός να σχηματίσουν σημαντικές αριθμητικές κοινότητες στις χώρες της περιοχής αυτής;
Μία πιό προσεκτική ματιά στο θέμα αυτό ρίχνει φως ως προς την πραγματική καταγωγή των «Αρμενίων» εκείνων πού αναφέρει ο Ρήγας καί δεν είναι άλλοι από τούς γνωστούς Αρμάνους - Βλάχους φίλες καί φίλοι.
Μία η τάση των ελληνοφώνων γιά τον «εξωραϊσμό» των «βαρβαρικών» ονομάτων καί λέξεων μία η τάση να τροποποιούν τις πρωτογενείς λέξεις κατά το δοκούν οί αντιγραφείς συγγραφείς δεν θέλει καί πολύ να αντιληφθούμε πολλές από τις ιστορικές παρανοήσεις.
Έτσι μόνο μπορούν να εξηγηθούν αρκετά τοπωνύμια γιά παράδειγμα στον ελλαδικό χώρο όπως το χωριό Αρμένοι της Κρήτης πού μόνο με ...Αρμένιους δεν σχετίζονται.
Ενισχύει λοιπόν την άποψη αυτή το γεγονός όπως είπα φίλες καί φίλοι πως ο Ρήγας απευθύνεται στις πιό ισχυρές λαϊκές παρουσίες της Βαλκανικής την εποχή εκείνη πού δεν είναι άλλες από τούς Αρμάνους-Βλάχους,τούς Βούλγαρους,τούς Αλβανούς καί τούς Ρωμιούς(ο Ρήγας δεν αναφέρεται τυχαία στις εθνότητες αυτές μιάς καί την εποχή εκείνη μία μεγάλη διαδικασία εξελληνισμού βρισκόταν σε εξέλιξη).
Ενισχύεται όμως καί από την διαπίστωση όλων σχεδόν των Ελλήνων ιστορικών όπως τού Βλάχου στη καταγωγή Σπυρίδωνος Λάμπρου πού περιγράφεται η μαζική μετακίνηση Αρβανιτών καί ΑρβανιτόΒλαχων στην ελληνική γη ήδη από τούς πρώτους κιόλας χρόνους των σλαβικών επεκτάσεων στην ευρύτερη περιοχή της νότιας Βαλκανικής.