«Παιδιόθεν καί εξ απαλών ονύχων,ού μην αλλά καί πατρόθεν καί από πάππου καί των άλλων προγόνων,την Αλβανίαν εμάθομεν να θεωρούμε επαρχία ελληνικήν...τούς δε Αλβανούς Έλληνας γνησιωτάτους καί ελληνικωτάτους»(Λουκάς Μπέλλος)
«Η διαίρεσις ημών Αλβανών καί Ελλήνων διευκολύνει το κράτος άλλων.Μίαν ημέραν εξυπνήσαντες,θα ίδωμεν αίφνης ότι απωλέσθημεν,νομίσαντες ότι αναγεννώμεθα»(εφημερίς «Νεολόγος» αριθ.φ.617,Κων/πολη 1870)
«Ελλάς άνευ Αλβανίας καί Αλβανία άνευ Ελλάδος ουδέν γενναίον δύνανται να επιτελέσωσιν εν τη Χερσονήσω τού Αίμου»(Νεοκλής Καζάζης)
«...Οί Έλληνες είνε Αλβανοί καί οί Αλβανοί είνε Έλληνες»(Βλάσης Γαβριηλίδης,ιδρυτής καί διευθυντής της εφημερίδος «Ακρόπολις»,1883)
«Όπου υπήρχον Αλβανοί άποικοι,έμειναν καί ζώσι σήμερον άθικτοι,αμόλυντοι,αδελφοί Έλληνες πάντες,υπερήφανοι διά τούτο..»(Αντώνιος Δ.Κεραμόπουλος)
«Ευγνωμοσύνης καθήκον,πολιτισμού υποχρέωσις ήτο,οί νεώτεροι Έλληνες ελευθερωθέντες τού τυρρανικού ζυγού καί ανεξάρτητον έθνος αποτελέσαντες να στρέψωσιν το βλέμμα των περί τα περί εαυτούς ομογενή φύλα καί τον εκπολιτισμόν τούτων,αν όχι την απελευθέρωσιν,μία των κυρίων ενασχολιών των να έχωσιν.Εκείνο δε, πέριξ τού οποίου πάσα μέριμνα Κυβερνητική καί ιδιωτική έπρεπε να περιστραφεί,είναι η Αλβανία,ο ιπποτικός εκείνος τόπος όστις διά των ανδρείων τέκνων του,τα μάλα συνετέλεσεν είς την απελευθέρωσιν τού τμήματος τούτου της Ελλάδος..»(Κων/νος Χ.Βάμβας)
«Επί των οροπεδίων της Αλβανίας απαντώνται πλείστοι νομάδες καί ποιμένες λαοί,παρ' οίς ανευρίσκονται Ομηρικά έθη καί ήθη καί έθιμα.Εν τη Αλβανία πολλαί σκηναί της Ιλιάδος καί της Οδυσσείας αλλά καί της Αινειάδος διαδραματίζονται πολλά ολίγον αυταίς παραλάσσουσαι»(ελληνική εφημερίς της Ρουμανίας «Δεκέβαλος» 1874,αρ.2 καί 7)

Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011

Oί μετονομασίες των χωριών τού Δήμου Οιχαλίας



Ήδη από το 1899 ο σπουδαίος Μεσσήνιος καθηγητής Αρχαιολογίας και πατέρας της Λαογραφίας, Νικόλαος Πολίτης, είχε αποστείλει επιστολή στο δήμαρχο Οιχαλίας με θέμα: «Η ονομασία των χωρίων Οιχαλίας», στην οποία προέτρεπε την αντικατάσταση των ονομάτων των οικισμών και χωριών του δήμου που δεν έφεραν ελληνικά ονόματα, με ονομασίες που παραπέμπουν στην αρχαία ιστορία του τόπου τους.
Η επιστολή αυτή ήταν εξαιρετικής σημασίας όχι μόνο για τον δήμο Οιχαλίας αλλά και για την Ελλάδα γενικότερα, αφού η ευαισθητοποίηση του δημοτικού συμβουλίου και το παράδειγμα της απόφασής του να μετονομάσει τα χωριά και τους οικισμούς ακολούθησε ολόκληρη η Πελοπόννησος. Από τον τύπο της εποχής χαρακτηριστικά αναφέρεται: " [...] Μια από τας πρώτας φροντίδας των απελευθερωθέντων Ελλήνων ήτο να μη μείνει όνομα ενθυμίζον τους χρόνους της δουλείας και όπου υπήρχον αρχαία ονόματα λησμονηθέντα υπό τα βαρβαρικά επιθέματα, εξετάφησαν από την λήθην και προσεκολλήθησαν εκ νέου εις τας πόλεις και τας κώμας. [...] την αρχήν έκαμε το δημοτικόν συμβούλιον Οιχαλίας εις την Μεσσηνίαν [...]" (εφημ. "Εμπρός" 15-12-1905 αρ. φ. 3.289).
Η κατά τ' άλλα αξιέπαινη αυτή απόφαση του δημοτικού συμβουλίου δεν εφαρμόστηκε όμως ποτέ και απορρίφτηκε από το υπουργείο Εσωτερικών.
Για την ιστορία όμως ας αναφέρουμε την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου:
  • Το χωρίον Αλειτούργι μετονομάζεται εις "Στενήκληρος"
  • το Αλητσελεπή μετονομάζεται εις "Καρνάσιον"
  • το Τσαούσι μετονομάζεται εις "Ευρύτιον"
  • το Τζεφερεμίνη μετονομάζεται εις "Δέραι"
  • το Ζέζα μετονομάζεται εις "Μελανεύς"
  • το Μπάλα μετονομάζεται εις "Νάπη"
  • το Σιάμου μετονομάζεται εις "Σήμα"
  • το Δογατζίδες μετονομάζεται εις "Χάραδρος"
  • το Σολάκι μετονομάζεται εις "Αιπύτιον"
  • το Ζευγολατιό μετονομάζεται εις "Κρεσφόντιον"
  • η Μαγούλα μετονομάζεται εις "Μερόπη" και
  • το Τόσκεσι μετονομάζεται εις "Τρίκη"
Πέρασαν ακριβώς 10 χρόνια από την αποτυχημένη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Οιχαλίας όταν επισήμως πια έγινε η πρώτη μετονομασία σε χωριό του δήμου μας.
Τα κριτήρια βάση των οποίων εγκρίνονταν οι μετωνυμίες ήταν η πράξη (πρόταση - αίτηση) από την ενδιαφερόμενη κοινότητα, η γνωμοδότηση του συμβουλίου τοπωνυμιών (πρόεδρος της οποίας ήταν ο Νικόλαος Πολίτης) και η έγκριση του υπουργού Εσωτερικών.
Πρέπει να πούμε ότι τα νέα ονόματα που προέκυψαν είναι σχετικώς υποκειμενικά και πως θα μπορούσαν να τα πάρουν και άλλοι οικισμοί, ίσως περισσότερο δικαιωματικά. Π.χ. το όνομα Οιχαλία θα "ταίριαζε" περισσότερο στο Λουτρό, το Φίλια και το Δεσύλα, γιατί είναι πιο κοντά στην υποτιθέμενη θέση της προϊστορικής Οιχαλίας. Όμως τα χωριά αυτά δεν είχαν λόγους να αλλάξουν το όνομα, ενώ το Αλητσελεπή - Τόσκεσι έπρεπε να αντικατασταθεί.Αξιοσημείωτο παράδειγμα υποκειμενικής μετονομασίας βλέπουμε και στον χάρτη δίπλα όπου το Τσαούσι έχει μετονομαστεί σε Στενύκλαρο.Ας δούμε όμως χρονολογικά τις μετονομασίες των χωριών του δήμου Οιχαλίας έτσι όπως δημοσιεύτηκαν στα Φύλλα της  Εφημερίδας της Κυβέρνησης:

  • 4/5/1915 το Αλητσελεπή ονομάζεται Οιχαλία (Φ.Ε.Κ. 180/1915)
  • 25/8/1915 το Τόσκεσι ονομάζεται Οιχαλία (Φ.Ε.Κ. 294/1915)
  • 25/11/1916 το Αλειτούργι ονομάζεται Στενύκλαρος (Φ.Ε.Κ. Β93/1916)
  • 4/11/1927 το Τζεφερεμίνι ονομάζεται Βαλύρα (Φ.Ε.Κ. 306/1927)
  • 4/11/1927 οι Δογατζήδες ονομάζονται Φίλια (Φ.Ε.Κ. 306/1927)
  • 4/11/1927 το Ζέζα ονομάζεται Ανθούσα (Φ.Ε.Κ. 306/1927)
  • 8/5/1958 το Μπάλα ονομάζεται Πεύκο (Φ.Ε.Κ. 184/1958)
  • Εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί μια παρανόηση που υπάρχει σήμερα σε πολλούς, ακόμη και σε κατοίκους της Μερόπης. Το Τσαούσι δεν μετονομάστηκε ποτέ σε Μερόπη, αλλά συναποτέλεσε μαζί με τους τρεις άλλους οικισμούς (Σπανοχώρι, Μούστα, Αλλαγή) την κοινότητα Μερόπης.
  • Στο σημείο όμως αυτό θα ξαναεπιστρέψουμε στον τύπο τις εποχής να διαβάσουμε ένα ενδιαφέρον σχόλιο σχετικά με τις μετονομασίες των χωριών του δήμου Οιχαλίας: "[...] αμφιβάλω πολύ αν τα νέα ονόματα αντικαταστήσουν τα υπάρχοντα. Τουλάχιστον τινά εξ αυτών δεν δύνανται να έχουν τοιαύτην ελπίδα, εάν τα χωρία δεν κατοικηθούν από διδάκτορας της φιλολογίας. [...] Διατί τάχα η "Στενύκλαρος" να είναι ευφωνοτέρα - και ελληνικοτέρα, αν θέλετε από το "Αλειτούργι"; [...] Απλώς αλλάζει ο Μανωλιός της παροιμίας και γίνεται κωμικός. Ονομάζεται Αλκιβιάδης και φθέγγεται του Βελη-Γκέκα την φωνήν." (εφημ. "Εμπρός" 15-12-1905 αρ. φ. 3.289).
    Θεωρούμε σκόπιμο να κλείσουμε τη μικρή αυτή αναφορά για τις μετονομασίες των χωριών μας, με δυο ενδεικτικές γνωμοδοτήσεις του Νικολάου Πολίτη προς τον υπουργό των Εσωτερικών.
    Αλή Τσελεπή, Τόσκεσι (Οιχαλία)
    Ορθήν νομίζομεν την απόφασιν του κοινοτικού συμβουλίου Αλή Τσελεπή περί αντικαταστάσεως των σημερινών ονομάτων της έδρας της κοινότητας και του προσηρτημένου εις αυτήν συνοικισμού Τόσκεσι δια κοινού αμφοτέρων αρχαίου ονόματος. Το Τόσκεσι κείται τόσον πολύ πλησίον της έδρας της κοινότητος, ώστε ουδέν το άτοπον παρουσιάζει η επίθεσις του ονόματος αυτής και εις τούτο. Τα δε σημερινά βάρβαρα και άσημα ονόματα, ων το μεν τουρκικόν, το δε αλβανικόν μετ' αλβανικής μάλιστα καταλήξεως, έπρεπε πάντως να μεταβληθώσι. Καλώς δ' εξελέχθη ως όνομα των δυο χωρίων και της κοινότητος το της αρχαιοτάτης μεσσηνιακής πόλεως Οιχαλίας, ης όνομα είχεν αποδοθεί και εις  τον καταργηθέντα δήμον, τον περιλαμβάνοντα την κοινότητα Αλή Τσελεπή. Η θέσις της Οιχαλίας δεν είναι βεβαίως γνωστή, η πόλις δεν υπήρχε πλέον κατά τους ιστορικούς χρόνους, αλλά παράδοσις παλαιά παρά τω περιηγητή Παυσανία ώριζεν ότι την θέσιν αυτής κατείχε το Καρνάσιον άλσος, τούτο δε κατά τας εικασίας των νεωτέρων τοπογράφων ήτο παρά το σημερινόν χωρίον του Φίλια. Επειδή δε το όνομα του χωρίου τούτου καλόν είναι να διατηρηθη, προσήκει το της Οιχαλίας να δοθή εις την περί ης πρόκειται κοινότητα.
    Αλητούργι (Στενύκλαρος)
    Η τουρκική τοπωνυμία Αλητούργι, δοθείσα εις το χωρίον υπό του ιδιοκτήτου αυτού επί τουρκοκρατίας, ονομαζομένου Αλή Τουργούτ πιθανότατα, αγνώστου δ' άλλοθεν, πρέπει βεβαίως να μεταβληθή, και ορθώς εσκέφθη το κοινοτικόν συμβούλιον της κοινότητος του Αλητούργι αποφασίσαν την αντικατάστασιν αυτού δια του ονόματος της αρχαίας πόλεως Στενυκλάρου. Η πόλις αυτή ήτο η μυθολογουμένη έδρα του βασιλέως Κρεσφόντου, ήτις είχεν εκλείψη κατά τους ιστορικούς χρόνους, παρέμεινε δ' όμως η μνήμη αυτής εις το από ταύτης ονομασθέν Στενυκλάριον πεδίον. Όθεν ουδέν το άτοπον, αν αποδοθή το όνομα της Στενυκλάρου, ης την θέσιν ουδ' οι αρχαίοι γεωγράφοι εγίνωσκον, εις το εν τω Στενυκλαρίω πεδίω κείμενον τουρκώνυμον Αλητούργι.

  •  

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

Η Αρβανιτιά στο Μοριά

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες
http://openarchives.gr/view/412853

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας
http://invenio.lib.auth.gr/record/1887

ΜΠΕΣΑ

ΜΠΕΣΑ
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «ΜΠΕΣΑ»

Άρβανον

Άρβανον
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «Άρβανον»

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας
Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας Βόρειας-Δυτικής Αττικής(1992)

Arbërës-Arbanas

Μπεκτασήδες

Μπεκτασήδες
Βλέπε γιά Αλήπασα-Ρήγα Φεραίο

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες
«Αρβανίτες καί Αλβανοί Μετανάστες:Διαπραγμάτευση της Συλλογικής Ταυτότητας σε μιά αγροτική κοινότητα τού Νομού Αργολίδας» της Αγγελικής Αθανασοπούλου.

Ήπειρος-Ιλλυρίς

Arnaoutes

Arnauten-Albanesen-Skipetaren-Arbanitai

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας
Ιωάννης Μπαλάσκας:Ομοσπονδία Ελλάδας-Αλβανίας,σλαυική επιβουλή είς βάρος τού Ελληνισμού

Σούλι καί Σουλιώτες

Η ζωή των Αρβανιτών

Αρβανίτικο Μοιρολόϊ

Οί Αρβανίτες της Αττικής

Η συμβολή των Αρβανιτών

Μήτρος-Τρούκης

Αρβανίτικα θέματα

Arbanasi

Γάμος καί Γαμήλια Σύμβολα

Τhe Highland Lute

Τhe Highland Lute
The Albanian national epic

Αρβανίτες καί Έλληνες

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821
Grec et Arnaute Ethnographique des peuples de la Russie 1862 (Pauli Gustav Theodore Hristianovich) , http://skif-tag.livejournal.com/682663.html , http://fotki.yandex.ru/users/humus777/album/284616 , http://old.rgo.ru/2011/01/drugogo-roda-lyudi-arnauty/

«Η εικόνα της Αλβανίας καί των Αλβανών στην Ελλάδα τού 19ου αιώνα» τού Ν.Γκίκα

Η μάχη στη Σελλασία

Η μάχη στη Σελλασία
Funerary mask with helmet Gold funerary mask with bronze 'Illyrian' helmet from the cemetery of Sindos, circa 520 BC, Thessaloniki, Archaeological Museum,http://www.macedonian-heritage.gr/HellenicMacedonia/en/img_B1217a.html

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5
Κορυτσά,Πελασγοί καί Ιλλυριοί,Γκέγκες καί Δωριείς,Μακεδονία καί Ιλλυρο-Πελασγοί, Πελασγικές Θεότητες κτλπ.

Αλβανοί,αποσπάσματα από «Ιστορία τού Ελληνικού Έθνους»

Έλληνες καί Αλβανοί της Κάτω Ιταλίας

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ
ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ-ΑΡΒΑΝΟΝ

ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΟΙ

Αρβανίτες μουσουλμάνοι

Θεσσαλονίκη-Salonika

Албанец. 1829

The Spartan touch:albanian women who help their fighting men

Albanian Guard

Albanian Duel

Albania

Gegëria

Gegëria

Royal Albanian Gendarmerie

Αυλώνας-Vlorë(Λιαπουριά-Labëria)

Albanian wedding rejoicings

Gegëria

An old Albanian warrior(Greece)

Albanians firing at Turks in Istib

Albanians firing at Turks in Istib
Mάλλον θα εννοεί το γνωστό Ιστίμπεη.Albanians firing at Turks in Istib, in the Balkans. Illustration from French newspaper Le Petit Parisien. April 28, 1901

King Zog of Albania

King Zog of Albania
http://www.ebay.com/itm/King-Zog-of-Albania-w-sisters-in-traditional-native-costomes-1938-vintage-photo-/121387128131?pt=Art_Photo_Images&hash=item1c433c9543 , http://ellines-albanoi.blogspot.gr/2012/06/blog-post_9784.html

grecian and albanian costumes

The New King and Queen of Albania

Pogradec

A Prayer for Revenge

Albanians

A Rebel Chief from Albania

A Rebel Chief from Albania
THE SUN(1906)

Albanese mercenaries in a coffeeshop

Albanese mercenaries in a coffeeshop
A painting by Albert Franke

Tomb of Skanderbeg at Alessio(Lezhë)

Alessio-Lezhë (Gegëria)

Albanians at the tomb of Scanderbeg(Lezhë)

Tosks with Ghegs

Tosks with Ghegs
Oldest and Quaintest of Balkan Peoples By M. Edith Durham

Albania

Albania
1939

A Game of Chess(Gegëria)

A Game of Chess(Gegëria)
ALBERT JOSEPH FRANKE (German,1860-1924) , https://www.artrenewal.org/pages/artwork.php?artworkid=38058&size=large , http://www.liveauctioneers.com/item/11365716_attributed-to-albert-joseph-franke-german-1860 , http://www.masterart.com/Albert-Joseph-Franke-1860-1924-Board-Players-PortalDefault.aspx?tabid=53&dealerID=279&objectID=601523

Albanians

Albanians
The photo collection of Paul Siebertz,Albania in 1909

Albanier

Albanier
1815,Fremde Länder und Völker,Wilmsen, Friedrich Philipp.

Albanians-Gegëria

Study of Three Albanian Arnavuts and a Woman in Albanian Costume

En Albanie

Albania,The Love-Letter

Southern Albania

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)
Edward Lear. http://oasis.lib.harvard.edu/oasis/deliver/~hou01475

Greek highland troops

Greece

Greece
Peoples Of All Nations Hammerton, J.A. Published by Educational Book Co., London, 1920 , http://www.abebooks.com/Peoples-Nations-Hammerton-J.A-Educational-Book/954598915/bd

Modern Greek Peasants

Greek funeral at Levadeia (Attica)

Greek funeral at Levadeia (Attica)
1894

Έλληνες ποιμένες-Greek sheperds

Chicago(1949)

Albanians(Australia)