«Παιδιόθεν καί εξ απαλών ονύχων,ού μην αλλά καί πατρόθεν καί από πάππου καί των άλλων προγόνων,την Αλβανίαν εμάθομεν να θεωρούμε επαρχία ελληνικήν...τούς δε Αλβανούς Έλληνας γνησιωτάτους καί ελληνικωτάτους»(Λουκάς Μπέλλος)
«Η διαίρεσις ημών Αλβανών καί Ελλήνων διευκολύνει το κράτος άλλων.Μίαν ημέραν εξυπνήσαντες,θα ίδωμεν αίφνης ότι απωλέσθημεν,νομίσαντες ότι αναγεννώμεθα»(εφημερίς «Νεολόγος» αριθ.φ.617,Κων/πολη 1870)
«Ελλάς άνευ Αλβανίας καί Αλβανία άνευ Ελλάδος ουδέν γενναίον δύνανται να επιτελέσωσιν εν τη Χερσονήσω τού Αίμου»(Νεοκλής Καζάζης)
«...Οί Έλληνες είνε Αλβανοί καί οί Αλβανοί είνε Έλληνες»(Βλάσης Γαβριηλίδης,ιδρυτής καί διευθυντής της εφημερίδος «Ακρόπολις»,1883)
«Όπου υπήρχον Αλβανοί άποικοι,έμειναν καί ζώσι σήμερον άθικτοι,αμόλυντοι,αδελφοί Έλληνες πάντες,υπερήφανοι διά τούτο..»(Αντώνιος Δ.Κεραμόπουλος)
«Ευγνωμοσύνης καθήκον,πολιτισμού υποχρέωσις ήτο,οί νεώτεροι Έλληνες ελευθερωθέντες τού τυρρανικού ζυγού καί ανεξάρτητον έθνος αποτελέσαντες να στρέψωσιν το βλέμμα των περί τα περί εαυτούς ομογενή φύλα καί τον εκπολιτισμόν τούτων,αν όχι την απελευθέρωσιν,μία των κυρίων ενασχολιών των να έχωσιν.Εκείνο δε, πέριξ τού οποίου πάσα μέριμνα Κυβερνητική καί ιδιωτική έπρεπε να περιστραφεί,είναι η Αλβανία,ο ιπποτικός εκείνος τόπος όστις διά των ανδρείων τέκνων του,τα μάλα συνετέλεσεν είς την απελευθέρωσιν τού τμήματος τούτου της Ελλάδος..»(Κων/νος Χ.Βάμβας)
«Επί των οροπεδίων της Αλβανίας απαντώνται πλείστοι νομάδες καί ποιμένες λαοί,παρ' οίς ανευρίσκονται Ομηρικά έθη καί ήθη καί έθιμα.Εν τη Αλβανία πολλαί σκηναί της Ιλιάδος καί της Οδυσσείας αλλά καί της Αινειάδος διαδραματίζονται πολλά ολίγον αυταίς παραλάσσουσαι»(ελληνική εφημερίς της Ρουμανίας «Δεκέβαλος» 1874,αρ.2 καί 7)

Κυριακή 9 Μαΐου 2010

«ΖΩΣΙΜΑΙΑ», το Γυμνάσιο που παρήγαγε το αλβανικό έπος της γνώσης


2

                        ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΖΩΣΙΜΑΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ


[Η αλβανόφωνη εφημερίδα ALBANIA PRESS που εκδίδεται στην Αθήνα, δημοσίευσε, στο φύλλο της 12ης Οκτωβρίου 2007, άρθρο που συντάχθηκε από τον Βορειοηπειρώτη Διονύση Κυρζίδη και αναφέρεται στη Ζωσιμαία Σχολή. Έχει τίτλο “ΖΩΣΙΜΑΙΑ, το Γυμνάσιο που παρήγαγε το αλβανικό έπος της γνώσης” και υπότιτλο “Εκεί που σπούδασαν οι αδελφοί Frasheri, Ismail Qemal*, Hasan Tahsini**, Konstantin Kristoforidhi, Alcksander Xhuvani, Ali Asllani κ.λ.π..” Φωτοτυπία του συγκεκριμένου φύλλου παραδόθηκε, από τον Pilo Κoconi (Σπύρο Κοτσώνη), στον Πρόεδρο του Τμήματος Ιωαννίνων του Συλλόγου Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής Αθανάσιο Ζυγούρη. Η μετάφραση έγινε από την Αντωνέλα Κοτσώνη (κόρη του Σπύρου Κοτσώνη), μαθήτρια της Β΄ Λυκείου, και η επιμέλεια του κειμένου από τον Θωμά Κολιό, απόφοιτο του μεταφραστικού Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Η φωτογραφία του Ισμαήλ Κεμάλ είναι από την μελέτη του Διονύση Κυρζίδη «Το αίσθημα της ελευθερίας - Ισμαήλ Κεμάλ Βλώρα». Η φωτογραφία του Χασάν Ταχσίν ανήκει στον έγγονό του, απόφοιτο της Ζωσιμαίας Σχολής και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων, Ίνη Μεσαρέ].

 Ένα γυμνάσιο δεμένο με την ιστορία της Αλβανίας, όπου διδάχθηκαν πολλοί από τους διακεκριμένους μας αναγεννητές. Θεωρείτο ένα από τα καλύτερα σχολεία για τη κατάρτιση μαθητών με υψηλές αρετές, γνώσεις και κουλτούρα. Εκτός από τούρκικα, αρχαία ελληνικά και καθαρεύουσα, οι μαθητές διδάσκονταν λατινικά, ιταλικά, γαλλικά καθώς επίσης και ανατολικές γλώσσες.
Τα Γιάννινα στο διάβα των αιώνων διακρίθηκαν για τα σχολεία τους. Στα 1740, εξελίχθηκαν σ’ ένα από τα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά κέντρα, με τις πιο πρωτοποριακές μεθόδους της εποχής, όπου ο Ευγένιος Βούλγαρης, ένας από τους διακεκριμένους εκπροσώπους της νεοελληνικής αναγέννησης, έγινε διευθυντής της Σχολής. Ο Βούλγαρης ξεκίνησε την διδασκαλική του καριέρα στην Αυλώνα. Ως κληρικός, και βαθύς γνώστης του Διαφωτισμού, μετέφρασε, μεταξύ των άλλων διαφωτιστών και το Βολταίρο, Λαϊμπνιτς κ.α. Στη Μόσχα μετέφρασε από τα γαλλικά την « Ιστορία του Σκεντέρμπεη », η οποία το έτος 1812, εκδόθηκε από το τυπογραφείο N.S Vscvolzki. Και ο Κολοκοτρώνης το είχε διαβάσει το βιβλίο αυτό, και μάλιστα το είχε φυλάξει για πολύ καιρό.
Η εποχή της άνθησης των σχολείων στα Γιάννινα, από τους ιστορικούς, συγκρίνεται με τη «Χρυσή Εποχή» του Περικλή και αξιολογείται ως «Η Χρυσή Εποχή της Αναγέννησης του Έθνους». Μαθητής αυτής της εποχής ήταν και ο ποιητής Ali Asllani, ο οποίος γράφει «..βοηθούμενοι και από τα μαθήματα, γεννήθηκε μέσα μας μια έντονη επιθυμία ενός είδους πατριωτικής ελευθερίας, ανάλογη της εποχής».

Ένα Γυμνάσιο γεμάτο ιστορία

Το έτος 1828, οι αδελφοί Ζωσιμάδες θεμελίωσαν το Γυμνάσιο, όπου διδάχθηκαν οι αδελφοί Frasheri, οι Kristoforidhi, Abedin Dine, Turhan Pasha, Alcksander Xhuvani κ.α. Σύμφωνα με την άποψη του Αραβαντινού, ιστορικού των Ιωαννίνων, για το κληροδότημα, το κολλέγιο «Ζωσιμαία» κατείχε ένα λογαριασμό αποτελούμενο από 1.107.610 ρούβλια, στην Τράπεζα της Μόσχας, 143.800 χρυσά νομίσματα σ’ αυτή της Βιέννης και 515.000 δραχμές στην Τράπεζα της Αθήνας.

Ποικίλες αναμνήσεις ενός πολύτιμου βιβλίου


Στο βιβλίο «Ενθυμήματα» ο Ismail Qemali γράφει: « Όντας ο πρώτος μουσουλμάνος εκείνης της εποχής, έγινα το αντικείμενο μιας ιδιαίτερης προσοχής, όχι μόνο από τους συμμαθητές μου αλλά και από τους καθηγητές. Διατηρώ μέσα μου την καλύτερη ανάμνηση γι’ αυτούς τους καθηγητές και νοιώθω μια βαθειά ευγνωμοσύνη στην μνήμη του Omer Efcndiut και του καθηγητή Cime, που κάθε μέρα έρχονταν να μου παραδώσουν ιδιαίτερα μαθήματα, αραβικών και γαλλικών αντίστοιχα….Ο διευθυντής του σχολείου και οι υπόλοιποι καθηγητές, με πολύ καλή συμπεριφορά, μου επέτρεψαν να δώσω πρόωρες εξετάσεις και μου έδωσαν κανονικό δίπλωμα και ένα πιστοποιητικό κόσμιας συμπεριφοράς. Έτσι τέλειωσα το Γυμνάσιο, αφού είχα συμπληρώσει τις σπουδές μου στις ανθρωπιστικές επιστήμες (Αρχαία Ελληνικά και Λατινικά), και αφού είχα πάρει καλές γνώσεις στη Φυσική και Μαθηματική Επιστήμη. Στην πραγματικότητα είχα ιδιαίτερη κλίση στα μαθηματικά. Είχα κάνει ασκήσεις οι οποίες αξιολογήθηκαν πολύ καλά από τον καθηγητή μου.
Όταν σκέφτομαι τα χρόνια της νεότητάς μου και των σπουδών μου, πείθομαι ότι υπάρχει μια κάποια σχέση ανάμεσα στα πρώτα σχολικά μας χρόνια και τη μοίρα που ακολουθεί τον καθένα μας, αν και θα ήταν δύσκολο να εντοπιστεί ένας νόμος που να διέπει τη σχέση αυτή. Αλήθεια μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι το περιβάλλον είναι αυτό που καθορίζει τη μοίρα μας, ή ότι το περιβάλλον έχει δημιουργηθεί ως προϋπόθεση για τα μελλούμενα; Από τα πρώτα χρόνια της ωριμότητάς μου, το μυαλό μου έχει τραφεί από την ανάλυση των αναμνήσεων για το μεγαλείο της Γαλλίας.
Η λάμπα που φώτιζε την κούνια μου στηριζόταν σ’ ένα αγαλματάκι του Μεγάλου Ναπολέοντα, τα παιχνίδια μου ήταν ζωγραφιές που αναπαριστούσαν τα μεγάλα έργα του και πιστεύω πως η πρώτη παιδική μου ερώτηση, απευθυνόμενη στον πατέρα μου, ήταν για να γνωρίσω την έννοια του στέμματος, που ο Μέγας Αυτοκράτωρ φορούσε στο κεφάλι του…Ένα άλλο γεγονός, που με κάνει να νοσταλγώ, γιατί εκείνη η εποχή με άγγιξε τόσο ήταν η ανακάλυψη, κατά τη διάρκεια των σπουδών της κλασικής μυθολογίας, ότι τα παραμύθια της γριάς γιαγιάς μου, μιας μουσουλμάνας, έμοιαζαν τόσο πολύ με τα ελληνικά έθιμα, σαν τη σκηνή ανάμεσα στον Οδυσσέα και τον Αχιλλέα στην αυλή του βασιλιά Shiro, η δίκη του Πάρι κλπ.
Στάθηκα πολύ τυχερός καθώς είχα καθηγητές λογοτεχνίας και ιστορίας της Αρχαίας Ελλάδας, άντρες απ’ τους πιο εξαίσιους της εποχής, που δεν ενδιαφέρονταν μόνο να διδάξουν αρχαίους συγγραφείς με τη μορφή της διάλεξης, αλλά με έκαναν να ζήσω την ατμόσφαιρα της ελευθερίας του αρχαίου ελληνικού κόσμου».

Για τη «Ζωσιμαία»

Στα Γιάννινα είχε αρχίσει, τα τελευταία χρόνια, να χτίζεται ένα κτίριο, που θα στέγαζε τη βιβλιοθήκη της Ζωσιμαίας. Το σχολείο αυτό ήταν ξακουστό για τα πλούσια νάματα που μεταλαμπαδεύτηκαν και στα μέρη μας. Ονομάστηκε Ζωσιμαία, από το όνομα των Αδελφών Ζωσιμάδων, που το ίδρυσαν. Σπάνιο φαινόμενο για την Ιστορία. Το σχολείο αυτό συνδέεται και με την Ιστορία των Αλβανών. Πολλοί Αλβανοί, της περασμένης γενιάς έχουν φοιτήσει σ’ αυτό το σχολείο, όπως:
Naim Frasheri, Abedin Dispa, Vcziri i Madh Fcrit Pasha (Μέγας Βεζύρης Φεριτ Πασά), Ismail Qemal Beu, Turhan Pasha, Hasan Tahsini και πολλοί άλλοι.

Φωτογραφιες:

01). Ισμαήλ Κεμάλ Αλβανός εθνικιστής,ηγέτης υπέρμαχος της ανεξαρτησίας της Αλβανίας. Διετέλεσε πρώτος Πρωθυπουργός της προσωρινής κυβέρνησης της ανεξάρτητης Αλβανίας.
02). Ο Χασάν Ταχσίνι Πασάς, στρατηγός του τούρκικου στρατού.Παρέδωσε την Θεσσαλονίκη στον Ελληνικό Στρατό. Ο ζωγράφος γιός του Κενάν Μεσσαρέ, υπήρξε εξέχον μέλος της κοινωνίας των Ιωαννίνων.

                                                                     I.Kεμάλ Βλώρα
                                                                   Χασάν Ταξίν Πασά(Μεσσαρέ)
Βλέπε:Αλί Ασλάνι
Κωνσταντίνος Χριστοφορίδης



ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

Η Αρβανιτιά στο Μοριά

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες
http://openarchives.gr/view/412853

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας
http://invenio.lib.auth.gr/record/1887

ΜΠΕΣΑ

ΜΠΕΣΑ
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «ΜΠΕΣΑ»

Άρβανον

Άρβανον
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «Άρβανον»

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας
Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας Βόρειας-Δυτικής Αττικής(1992)

Arbërës-Arbanas

Μπεκτασήδες

Μπεκτασήδες
Βλέπε γιά Αλήπασα-Ρήγα Φεραίο

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες
«Αρβανίτες καί Αλβανοί Μετανάστες:Διαπραγμάτευση της Συλλογικής Ταυτότητας σε μιά αγροτική κοινότητα τού Νομού Αργολίδας» της Αγγελικής Αθανασοπούλου.

Ήπειρος-Ιλλυρίς

Arnaoutes

Arnauten-Albanesen-Skipetaren-Arbanitai

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας
Ιωάννης Μπαλάσκας:Ομοσπονδία Ελλάδας-Αλβανίας,σλαυική επιβουλή είς βάρος τού Ελληνισμού

Σούλι καί Σουλιώτες

Η ζωή των Αρβανιτών

Αρβανίτικο Μοιρολόϊ

Οί Αρβανίτες της Αττικής

Η συμβολή των Αρβανιτών

Μήτρος-Τρούκης

Αρβανίτικα θέματα

Arbanasi

Γάμος καί Γαμήλια Σύμβολα

Τhe Highland Lute

Τhe Highland Lute
The Albanian national epic

Αρβανίτες καί Έλληνες

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821
Grec et Arnaute Ethnographique des peuples de la Russie 1862 (Pauli Gustav Theodore Hristianovich) , http://skif-tag.livejournal.com/682663.html , http://fotki.yandex.ru/users/humus777/album/284616 , http://old.rgo.ru/2011/01/drugogo-roda-lyudi-arnauty/

«Η εικόνα της Αλβανίας καί των Αλβανών στην Ελλάδα τού 19ου αιώνα» τού Ν.Γκίκα

Η μάχη στη Σελλασία

Η μάχη στη Σελλασία
Funerary mask with helmet Gold funerary mask with bronze 'Illyrian' helmet from the cemetery of Sindos, circa 520 BC, Thessaloniki, Archaeological Museum,http://www.macedonian-heritage.gr/HellenicMacedonia/en/img_B1217a.html

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5
Κορυτσά,Πελασγοί καί Ιλλυριοί,Γκέγκες καί Δωριείς,Μακεδονία καί Ιλλυρο-Πελασγοί, Πελασγικές Θεότητες κτλπ.

Αλβανοί,αποσπάσματα από «Ιστορία τού Ελληνικού Έθνους»

Έλληνες καί Αλβανοί της Κάτω Ιταλίας

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ
ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ-ΑΡΒΑΝΟΝ

ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΟΙ

Αρβανίτες μουσουλμάνοι

Θεσσαλονίκη-Salonika

Албанец. 1829

The Spartan touch:albanian women who help their fighting men

Albanian Guard

Albanian Duel

Albania

Gegëria

Gegëria

Royal Albanian Gendarmerie

Αυλώνας-Vlorë(Λιαπουριά-Labëria)

Albanian wedding rejoicings

Gegëria

An old Albanian warrior(Greece)

Albanians firing at Turks in Istib

Albanians firing at Turks in Istib
Mάλλον θα εννοεί το γνωστό Ιστίμπεη.Albanians firing at Turks in Istib, in the Balkans. Illustration from French newspaper Le Petit Parisien. April 28, 1901

King Zog of Albania

King Zog of Albania
http://www.ebay.com/itm/King-Zog-of-Albania-w-sisters-in-traditional-native-costomes-1938-vintage-photo-/121387128131?pt=Art_Photo_Images&hash=item1c433c9543 , http://ellines-albanoi.blogspot.gr/2012/06/blog-post_9784.html

grecian and albanian costumes

The New King and Queen of Albania

Pogradec

A Prayer for Revenge

Albanians

A Rebel Chief from Albania

A Rebel Chief from Albania
THE SUN(1906)

Albanese mercenaries in a coffeeshop

Albanese mercenaries in a coffeeshop
A painting by Albert Franke

Tomb of Skanderbeg at Alessio(Lezhë)

Alessio-Lezhë (Gegëria)

Albanians at the tomb of Scanderbeg(Lezhë)

Tosks with Ghegs

Tosks with Ghegs
Oldest and Quaintest of Balkan Peoples By M. Edith Durham

Albania

Albania
1939

A Game of Chess(Gegëria)

A Game of Chess(Gegëria)
ALBERT JOSEPH FRANKE (German,1860-1924) , https://www.artrenewal.org/pages/artwork.php?artworkid=38058&size=large , http://www.liveauctioneers.com/item/11365716_attributed-to-albert-joseph-franke-german-1860 , http://www.masterart.com/Albert-Joseph-Franke-1860-1924-Board-Players-PortalDefault.aspx?tabid=53&dealerID=279&objectID=601523

Albanians

Albanians
The photo collection of Paul Siebertz,Albania in 1909

Albanier

Albanier
1815,Fremde Länder und Völker,Wilmsen, Friedrich Philipp.

Albanians-Gegëria

Study of Three Albanian Arnavuts and a Woman in Albanian Costume

En Albanie

Albania,The Love-Letter

Southern Albania

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)
Edward Lear. http://oasis.lib.harvard.edu/oasis/deliver/~hou01475

Greek highland troops

Greece

Greece
Peoples Of All Nations Hammerton, J.A. Published by Educational Book Co., London, 1920 , http://www.abebooks.com/Peoples-Nations-Hammerton-J.A-Educational-Book/954598915/bd

Modern Greek Peasants

Greek funeral at Levadeia (Attica)

Greek funeral at Levadeia (Attica)
1894

Έλληνες ποιμένες-Greek sheperds

Chicago(1949)

Albanians(Australia)