«Παιδιόθεν καί εξ απαλών ονύχων,ού μην αλλά καί πατρόθεν καί από πάππου καί των άλλων προγόνων,την Αλβανίαν εμάθομεν να θεωρούμε επαρχία ελληνικήν...τούς δε Αλβανούς Έλληνας γνησιωτάτους καί ελληνικωτάτους»(Λουκάς Μπέλλος)
«Η διαίρεσις ημών Αλβανών καί Ελλήνων διευκολύνει το κράτος άλλων.Μίαν ημέραν εξυπνήσαντες,θα ίδωμεν αίφνης ότι απωλέσθημεν,νομίσαντες ότι αναγεννώμεθα»(εφημερίς «Νεολόγος» αριθ.φ.617,Κων/πολη 1870)
«Ελλάς άνευ Αλβανίας καί Αλβανία άνευ Ελλάδος ουδέν γενναίον δύνανται να επιτελέσωσιν εν τη Χερσονήσω τού Αίμου»(Νεοκλής Καζάζης)
«...Οί Έλληνες είνε Αλβανοί καί οί Αλβανοί είνε Έλληνες»(Βλάσης Γαβριηλίδης,ιδρυτής καί διευθυντής της εφημερίδος «Ακρόπολις»,1883)
«Όπου υπήρχον Αλβανοί άποικοι,έμειναν καί ζώσι σήμερον άθικτοι,αμόλυντοι,αδελφοί Έλληνες πάντες,υπερήφανοι διά τούτο..»(Αντώνιος Δ.Κεραμόπουλος)
«Ευγνωμοσύνης καθήκον,πολιτισμού υποχρέωσις ήτο,οί νεώτεροι Έλληνες ελευθερωθέντες τού τυρρανικού ζυγού καί ανεξάρτητον έθνος αποτελέσαντες να στρέψωσιν το βλέμμα των περί τα περί εαυτούς ομογενή φύλα καί τον εκπολιτισμόν τούτων,αν όχι την απελευθέρωσιν,μία των κυρίων ενασχολιών των να έχωσιν.Εκείνο δε, πέριξ τού οποίου πάσα μέριμνα Κυβερνητική καί ιδιωτική έπρεπε να περιστραφεί,είναι η Αλβανία,ο ιπποτικός εκείνος τόπος όστις διά των ανδρείων τέκνων του,τα μάλα συνετέλεσεν είς την απελευθέρωσιν τού τμήματος τούτου της Ελλάδος..»(Κων/νος Χ.Βάμβας)
«Επί των οροπεδίων της Αλβανίας απαντώνται πλείστοι νομάδες καί ποιμένες λαοί,παρ' οίς ανευρίσκονται Ομηρικά έθη καί ήθη καί έθιμα.Εν τη Αλβανία πολλαί σκηναί της Ιλιάδος καί της Οδυσσείας αλλά καί της Αινειάδος διαδραματίζονται πολλά ολίγον αυταίς παραλάσσουσαι»(ελληνική εφημερίς της Ρουμανίας «Δεκέβαλος» 1874,αρ.2 καί 7)

Πέμπτη 6 Ιανουαρίου 2011

«Μπεκτασήδες, δερβίσηδες και εθνικό κίνημα στην Αλβανία»

(συλλογικό), εκδόσεις «Ισνάφι», Ιωάννινα, 2005, σελ. 157



Οι γιαννιώτικες εκδόσεις «Iσνάφι» συνηθίζουν να μας εκπλήσσουν με τη θεματολογία των βιβλίων τους. Δεν είναι όμως ο εντυπωσιασμός στο θέμα που πρυτανεύει, άλλωστε τα συγκεκριμένα ζητήματα δεν εντάσσονται σε αυτήν τη «λάιτ έθνικ μόδα».
Το τελευταίο βιβλίο τους, «Μπεκτασήδες, δερβίσηδες και εθνικό κίνημα στην Αλβανία», καλύπτει δύο κενά: τη μεγάλη άγνοια τόσο για τον Μπεκτασισμό όσο και για την Αλβανία. Ο Μπεκτασισμός, μια εξαιρετικά σημαντική παράδοση του Ισλάμ, με γερές ρίζες στα Βαλκάνια, είναι ένα από τα τέσσερα θρησκεύματα της Αλβανίας, εντελώς άγνωστα στην Ελλάδα. Η μόνη πιθανώς γνωστή μας ομάδα είναι οι Αλεβίτες.
Το βιβλίο μάς βοηθά να ανακαλύψουμε τη γειτονική χώρα, αλλά και την ιδιαίτερη σημασία που διαδραμάτισε ο Μπεκτασισμός στην αλβανική εθνογένεση και τη δημιουργία του αλβανικού κράτους. Συνιστά επίσης ιδιαίτερη πηγή γνώσης για τον αλβανικό εθνικισμό και τη συγκρότησή του με αντίπαλο δέος τον τουρκικό, τον σερβικό και τον ελληνικό εθνικισμό. Σήμερα, ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του βαλκανικού τουρκο-μουσουλμανικού Mπεκτασισμού λειτουργεί στη Θράκη, στη Ρούσα/Ρουσενλέρ, ενώ ένα από τα σημαντικότερα κέντρα όλων των Αλβανών μπεκτασήδων βρίσκεται έξω από τα Φάρσαλα και υπολειτουργούσε μέχρι το 1971. Η κατάσταση του τεκέ αυτού, η πλήρης εγκατάλειψή του και η λειτουργία στάνης στον χώρο, συνιστούν μια από τις μελανές σελίδες της καταστροφής στον τόπο μας των μνημείων του «αντιπάλου» και απόκρυψης τμημάτων του παρελθόντος.
Δύο ήταν τα βιβλία για τον Mπεκτασισμό μέχρι σήμερα στην ελληνική βιβλιογραφία, εκτός από ελάχιστα εξειδικευμένα άρθρα. Το πρώτο είναι το πολύτιμο, αλλά δύσχρηστο για τον μη ειδικό, βιβλίο του Βλαδίμηρου Μιρμίρογλου «Οι Δερβίσσαι», εκδομένο στην Πόλη το 1940 που το επανεξέδωσε η «Εκάτη» στη δεκαετία του 1990, όπου γίνεται λόγος για το ετερόδοξο Ισλάμ. Το δεύτερο είναι το βιβλίο του Ευστράτιου Ζεγκίνη, εκ των συντελεστών της παρούσας έκδοσης, το οποίο επιγράφεται «Ο Μπεκτασισμός στη Δ. Θράκη» (ΙΜΧΑ, 1988) και πραγματεύεται το ετερόδοξο Ισλάμ στη Θράκη. H μοναδική εργασία του Γιώργου Μαυρομμάτη για τις μπεκτασικές κοινότητες και τα μνημεία στην Ελλάδα του 20ού αιώνα (Πρακτικά Διεθνούς Συμποσίου Bektasism and Alevism, Παν/μιο Σ. Ντεμιρέλ, Σεπτ. 2005) δυστυχώς είναι απροσπέλαστη από το ευρύ κοινό.
Η έκδοση περιλαμβάνει τρία δημοσιευμένα κείμενα και ένα καινούργιο, που δυστυχώς αποτυγχάνει να δώσει γενικότερες πληροφορίες για τον Μπεκτασισμό στην ευρύτερη περιοχή. Tα άλλα τρία κείμενα είναι επιστημονικά άρτια αλλά και άκρως συναρπαστικά, αφού ανοίγουν έναν άγνωστο κόσμο: των τεκέδων (ευκτήριων οίκων των μπεκτασήδων), των μπαμπάδων, των ντεντέδων και των δερβίσηδων. Τι είναι λοιπόν αυτοί οι ετερόδοξοι μουσουλμάνοι, ούτε σουνίτες, ούτε σιίτες, ούτε μια απλή διαφορετική σχολή ανάγνωσης του Κορανίου;
Δύο κείμενα τα υπογράφει μία από τις καλύτερες γνώστριες της αλβανικής ιστορίας και του βαλκανικού Ισλάμ και πιθανότατα η ειδικότερη στον αλβανικό μπεκτασισμό, η Nathalie Clayer. Το πρώτο, επιγράφεται «Μπεκτασισμός και αλβανικός εθνικισμός». Εξετάζονται η ισχυρή διασύνδεση των μπεκτασήδων με το αλβανικό εθνικό κίνημα από τις απαρχές του, ο ρόλος που έπαιξαν στη δημιουργία του αλβανικού κράτους και στη διάδοση της γραπτότητας της αλβανικής γλώσσας. Παρακολουθείται η πορεία της κοινότητας τον μεσοπόλεμο και κατά τη διάρκεια του χοτζικού καθεστώτος.
Το δεύτερο άρθρο, «Ισλάμ, κράτος και κοινωνία στη μετα-κομμουνιστική Αλβανία», παρακολουθεί τα τεκταινόμενα μέχρι το 1997, εξετάζει δε και την κατάσταση του σουνιτικού Ισλάμ στην Αλβανία, κάτι που παρουσιάζει ίσως μεγαλύτερο πολιτικό ενδιαφέρον, αλλά και των σουνιτικών μυστικιστικών ταγμάτων. Ιδιαίτερα αυτό το κείμενο θα έπρεπε να διαβαστεί από πολιτικούς και δημοσιογράφους που εύκολα και άκριτα αποφαίνονται και κινδυνολογούν, παραθέτοντας αριθμούς και στοιχεία που η επιστημονική έρευνα δεν τα επιβεβαιώνει ή τα αναγιγνώσκει με διαφορετικό τρόπο. Αντί για τον «κίνδυνο του Ισλάμ στην Αλβανία», που είδαμε πάλι πρόσφατα σε τηλεοπτικό κανάλι, η Ν. Clayer μας «θυμίζει» ότι ακόμη και στα μέσα της δεκαετίας του 1990, η σουνιτική κοινότητα ήταν αυτή που ήθελε να αποφύγει οποιαδήποτε καταγραφή του θρησκεύματος σε απογραφές, γιατί παρουσίαζε υψηλά ποσοστά ατόμων που θα δήλωναν άθεοι.
Το τρίτο άρθρο αποτελεί απόσπασμα από μελέτη του F.W. Hasluck των αρχών του 20ού αι. Αν και γραμμένο έναν αιώνα πριν, ακόμη συνιστά πολύτιμο οδηγό για τον αλβανικό Mπεκτασισμό. Περιγράφονται οι τεκέδες της Αλβανίας, δίνονται ιστορικά στοιχεία και όψεις της τότε πολιτικής διάστασης του μπεκτασισμού. Ο συγγραφέας περιλαμβάνει ένα πολύτιμο φυλλάδιο των μπεκτασήδων γραμμένο από τον Ναΐμ (Μπέη) Φράσερι που συνιστά μνημείο όχι τόσο θρησκειολογικό, όσο πολιτικό για τη σχέση έθνους-θρησκείας.
Τέλος, η εισαγωγή του Ευστράτιου Ζεγκίνη λειτουργεί περισσότερο ως αυτόνομο άρθρο γενικών πληροφοριών γύρω από τον Mπεκτασισμό.


http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_14/03/2006_177075


BΛΕΠΕ:http://ellines-albanoi.blogspot.com/2010/05/blog-post_8365.html
http://ellines-albanoi.blogspot.com/2009/08/blog-post_03.html
http://ellines-albanoi.blogspot.com/2009/08/2_04.html
http://ellines-albanoi.blogspot.com/2009/08/3.html
Βλέπε όλα τα άρθρα γιά Αλή Πασά: http://ellines-albanoi.blogspot.com/2009/05/1_30.html

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

Η Αρβανιτιά στο Μοριά

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες
http://openarchives.gr/view/412853

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας
http://invenio.lib.auth.gr/record/1887

ΜΠΕΣΑ

ΜΠΕΣΑ
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «ΜΠΕΣΑ»

Άρβανον

Άρβανον
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «Άρβανον»

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας
Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας Βόρειας-Δυτικής Αττικής(1992)

Arbërës-Arbanas

Μπεκτασήδες

Μπεκτασήδες
Βλέπε γιά Αλήπασα-Ρήγα Φεραίο

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες
«Αρβανίτες καί Αλβανοί Μετανάστες:Διαπραγμάτευση της Συλλογικής Ταυτότητας σε μιά αγροτική κοινότητα τού Νομού Αργολίδας» της Αγγελικής Αθανασοπούλου.

Ήπειρος-Ιλλυρίς

Arnaoutes

Arnauten-Albanesen-Skipetaren-Arbanitai

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας
Ιωάννης Μπαλάσκας:Ομοσπονδία Ελλάδας-Αλβανίας,σλαυική επιβουλή είς βάρος τού Ελληνισμού

Σούλι καί Σουλιώτες

Η ζωή των Αρβανιτών

Αρβανίτικο Μοιρολόϊ

Οί Αρβανίτες της Αττικής

Η συμβολή των Αρβανιτών

Μήτρος-Τρούκης

Αρβανίτικα θέματα

Arbanasi

Γάμος καί Γαμήλια Σύμβολα

Τhe Highland Lute

Τhe Highland Lute
The Albanian national epic

Αρβανίτες καί Έλληνες

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821
Grec et Arnaute Ethnographique des peuples de la Russie 1862 (Pauli Gustav Theodore Hristianovich) , http://skif-tag.livejournal.com/682663.html , http://fotki.yandex.ru/users/humus777/album/284616 , http://old.rgo.ru/2011/01/drugogo-roda-lyudi-arnauty/

«Η εικόνα της Αλβανίας καί των Αλβανών στην Ελλάδα τού 19ου αιώνα» τού Ν.Γκίκα

Η μάχη στη Σελλασία

Η μάχη στη Σελλασία
Funerary mask with helmet Gold funerary mask with bronze 'Illyrian' helmet from the cemetery of Sindos, circa 520 BC, Thessaloniki, Archaeological Museum,http://www.macedonian-heritage.gr/HellenicMacedonia/en/img_B1217a.html

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5
Κορυτσά,Πελασγοί καί Ιλλυριοί,Γκέγκες καί Δωριείς,Μακεδονία καί Ιλλυρο-Πελασγοί, Πελασγικές Θεότητες κτλπ.

Αλβανοί,αποσπάσματα από «Ιστορία τού Ελληνικού Έθνους»

Έλληνες καί Αλβανοί της Κάτω Ιταλίας

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ
ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ-ΑΡΒΑΝΟΝ

ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΟΙ

Αρβανίτες μουσουλμάνοι

Θεσσαλονίκη-Salonika

Албанец. 1829

The Spartan touch:albanian women who help their fighting men

Albanian Guard

Albanian Duel

Albania

Gegëria

Gegëria

Royal Albanian Gendarmerie

Αυλώνας-Vlorë(Λιαπουριά-Labëria)

Albanian wedding rejoicings

Gegëria

An old Albanian warrior(Greece)

Albanians firing at Turks in Istib

Albanians firing at Turks in Istib
Mάλλον θα εννοεί το γνωστό Ιστίμπεη.Albanians firing at Turks in Istib, in the Balkans. Illustration from French newspaper Le Petit Parisien. April 28, 1901

King Zog of Albania

King Zog of Albania
http://www.ebay.com/itm/King-Zog-of-Albania-w-sisters-in-traditional-native-costomes-1938-vintage-photo-/121387128131?pt=Art_Photo_Images&hash=item1c433c9543 , http://ellines-albanoi.blogspot.gr/2012/06/blog-post_9784.html

grecian and albanian costumes

The New King and Queen of Albania

Pogradec

A Prayer for Revenge

Albanians

A Rebel Chief from Albania

A Rebel Chief from Albania
THE SUN(1906)

Albanese mercenaries in a coffeeshop

Albanese mercenaries in a coffeeshop
A painting by Albert Franke

Tomb of Skanderbeg at Alessio(Lezhë)

Alessio-Lezhë (Gegëria)

Albanians at the tomb of Scanderbeg(Lezhë)

Tosks with Ghegs

Tosks with Ghegs
Oldest and Quaintest of Balkan Peoples By M. Edith Durham

Albania

Albania
1939

A Game of Chess(Gegëria)

A Game of Chess(Gegëria)
ALBERT JOSEPH FRANKE (German,1860-1924) , https://www.artrenewal.org/pages/artwork.php?artworkid=38058&size=large , http://www.liveauctioneers.com/item/11365716_attributed-to-albert-joseph-franke-german-1860 , http://www.masterart.com/Albert-Joseph-Franke-1860-1924-Board-Players-PortalDefault.aspx?tabid=53&dealerID=279&objectID=601523

Albanians

Albanians
The photo collection of Paul Siebertz,Albania in 1909

Albanier

Albanier
1815,Fremde Länder und Völker,Wilmsen, Friedrich Philipp.

Albanians-Gegëria

Study of Three Albanian Arnavuts and a Woman in Albanian Costume

En Albanie

Albania,The Love-Letter

Southern Albania

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)
Edward Lear. http://oasis.lib.harvard.edu/oasis/deliver/~hou01475

Greek highland troops

Greece

Greece
Peoples Of All Nations Hammerton, J.A. Published by Educational Book Co., London, 1920 , http://www.abebooks.com/Peoples-Nations-Hammerton-J.A-Educational-Book/954598915/bd

Modern Greek Peasants

Greek funeral at Levadeia (Attica)

Greek funeral at Levadeia (Attica)
1894

Έλληνες ποιμένες-Greek sheperds

Chicago(1949)

Albanians(Australia)