«Παιδιόθεν καί εξ απαλών ονύχων,ού μην αλλά καί πατρόθεν καί από πάππου καί των άλλων προγόνων,την Αλβανίαν εμάθομεν να θεωρούμε επαρχία ελληνικήν...τούς δε Αλβανούς Έλληνας γνησιωτάτους καί ελληνικωτάτους»(Λουκάς Μπέλλος)
«Η διαίρεσις ημών Αλβανών καί Ελλήνων διευκολύνει το κράτος άλλων.Μίαν ημέραν εξυπνήσαντες,θα ίδωμεν αίφνης ότι απωλέσθημεν,νομίσαντες ότι αναγεννώμεθα»(εφημερίς «Νεολόγος» αριθ.φ.617,Κων/πολη 1870)
«Ελλάς άνευ Αλβανίας καί Αλβανία άνευ Ελλάδος ουδέν γενναίον δύνανται να επιτελέσωσιν εν τη Χερσονήσω τού Αίμου»(Νεοκλής Καζάζης)
«...Οί Έλληνες είνε Αλβανοί καί οί Αλβανοί είνε Έλληνες»(Βλάσης Γαβριηλίδης,ιδρυτής καί διευθυντής της εφημερίδος «Ακρόπολις»,1883)
«Όπου υπήρχον Αλβανοί άποικοι,έμειναν καί ζώσι σήμερον άθικτοι,αμόλυντοι,αδελφοί Έλληνες πάντες,υπερήφανοι διά τούτο..»(Αντώνιος Δ.Κεραμόπουλος)
«Ευγνωμοσύνης καθήκον,πολιτισμού υποχρέωσις ήτο,οί νεώτεροι Έλληνες ελευθερωθέντες τού τυρρανικού ζυγού καί ανεξάρτητον έθνος αποτελέσαντες να στρέψωσιν το βλέμμα των περί τα περί εαυτούς ομογενή φύλα καί τον εκπολιτισμόν τούτων,αν όχι την απελευθέρωσιν,μία των κυρίων ενασχολιών των να έχωσιν.Εκείνο δε, πέριξ τού οποίου πάσα μέριμνα Κυβερνητική καί ιδιωτική έπρεπε να περιστραφεί,είναι η Αλβανία,ο ιπποτικός εκείνος τόπος όστις διά των ανδρείων τέκνων του,τα μάλα συνετέλεσεν είς την απελευθέρωσιν τού τμήματος τούτου της Ελλάδος..»(Κων/νος Χ.Βάμβας)
«Επί των οροπεδίων της Αλβανίας απαντώνται πλείστοι νομάδες καί ποιμένες λαοί,παρ' οίς ανευρίσκονται Ομηρικά έθη καί ήθη καί έθιμα.Εν τη Αλβανία πολλαί σκηναί της Ιλιάδος καί της Οδυσσείας αλλά καί της Αινειάδος διαδραματίζονται πολλά ολίγον αυταίς παραλάσσουσαι»(ελληνική εφημερίς της Ρουμανίας «Δεκέβαλος» 1874,αρ.2 καί 7)

Τετάρτη 14 Απριλίου 2010

ΑΛΗ ΝΤΙΝΟ : Ένας Ευγενής Μπέης


Ο Αλή Ντίνο (Μπέη) ή " Dino" όπως υπέγραφε τα σχέδιά του, είναι μια ξεχωριστή φιγούρα του Μεσοπολέμου. Σκιτσογράφος με καταγωγή Αλβανική και μουσουλμάνος στο θρήσκευμα, κατάφερε με ένα ιδιαίτερα λιτό σχέδιο, να κερδίσει όχι μόνο τους αναγνώστες της εποχής αλλά και την αγάπη όσων τον συνάντησαν. Ήταν κοσμοπολίτης κι ευγενής στις επιλογές του. Έτσι η ίδια του η ζωή, απαντάει ακόμα και σήμερα στην διάχυτη συμπάθεια όσων των «διάβαζαν» ή τον γνώριζαν, παρά την καταγωγή και το θρήσκευμα. (¨Έχουν σωθεί αρκετές εγκωμιαστικές αφηγήσεις συγχρόνων και νεώτερών του). Γεννήθηκε στην Πρέβεζα το 1891 μέσα σε μια οικογένεια αξιωματούχων της τουρκοκρατίας. Παππούς του ήταν ο Αμπιντίν Ντίνο πασάς που διετέλεσε Βαλής του αρχιπελάγους (διοικητής του Αιγαίου) επί Αβδουλή Χαμίτ. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στην Σορβόννη. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα , προσπάθησε να εφαρμόσει «επιτυχώς» την επιστήμη του, μιας κι εκλέχθηκε δυο φορές βουλευτής Πρέβεζας με το προοδευτικό κόμμα του Παπαναστασίου (6 Δεκεμβρίου1915 -30 Ιουνίου 1917). Όμως η υγιής «διαστροφή» του ταλέντου, τον έκανε κάποια στιγμή ν αναρωτιέται «...τι κάμω, άμα μέσα στο ιερό περιβόλι, όπως το λένε, και γω ο ίδιος δεν ξέρω τι χρειάζομαι». Έ, μετά από τέτοια πολιτική αυτοκριτική, κατάντησε... σκιτσογράφος.
Δούλεψε σε αρκετά έντυπα, στον «Σατανά», στο «Φλιτ», στον «Φανό των Συντακτών», στον «Ελεύθερο Τύπο» του Καβαφάκη και κυρίως στην «Πρωία» όπου εργαζόταν μέχρι το απρόσμενο, πρόωρο τέλος του το 1938. Συμμετείχε ενεργά στους κύκλους των σκιτσογράφων της εποχής. Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της «Ένωσης Σκιτσογράφων» όπου διετέλεσε και πρόεδρος όπως επίσης και ταμίας της «Ένωσης Σωματείων Εικαστικών Τεχνών». Ήταν περισσότερο εκλεκτικός και λιγότερο παραγωγικός στη δουλειά του. Το στιλ του αν και χιουμοριστικό, δεν χρησιμοποιούσε τα εργαλεία της καρικατούρας . Επέλεγε ένα λιτό σκίτσο που πατούσε στις «ρεαλιστικές» γραμμές των εικονιζόμενων, αφήνοντας όμως μέσα από την περιγραφή και την στάση τους, να διαφεύγει μια περιπαικτική γελοιογραφική ειρωνεία. Του άρεσε να «κοιτάζει» μέσα από το σχέδιο, παγώνοντας τον χρόνο σε στιγμές, τονίζοντας ρόλους και κοινωνικές συμπεριφορές. Φαίνεται ότι τον ενδιέφερε περισσότερο ο «χαρακτήρας» των ανθρώπων παρά οι άνθρωποι μέσα στο εφήμερο πολιτικό γεγονός. Πράγμα που έκανε τη δουλειά του να είναι λιγότερο «πολιτική γελοιογραφία» και περισσότερο γελοιογραφική ηθογραφία. (Έχουν σωθεί αρκετά τέτοια σκίτσα με περιγραφές «Τσάμηδων» και Πρεβεζάνων όπως και επώνυμα πρόσωπα της «καλής κοινωνίας» των Αθηνών).
Η λιτότητα του σχεδίου του, έκαναν δικαιολογημένα τον Κώστα Μητρόπουλο να τον θεωρήσει «προάγγελο» της νεότερης γελοιογραφίας και «ανανεωτή » του γελοιογραφικού σχεδίου.
Σήμερα έχουν σωθεί ελάχιστα κομμάτια της δουλειάς του. Κάποια τέτοια αναδημοσίευσαν ο Δημήτρης Σαπρανίδης και ο Γήσης στα βιβλία τους. Όμως πραγματικό θησαυρό, αποτελεί η συλλογή της κόρης του Σαφέτ. Η αγάπη για τη δουλειά του πατέρα της κα η συνεργασία της με το δήμο Πρέβεζας, κατέληξαν το 1993 σε έναν πολύτιμο τόμο με σχεδόν το σύνολο των σωζόμενων έργων του. Αδημοσίευτα οικογενειακά σχέδια, εικονογραφήσεις, γελοιογραφίες και πρόχειρα σκίτσα σημειωματάριων μαζί με σχόλια και μνήμες ανθρώπων που τον γνώρισαν, το υλικό αυτό αποτελεί σήμερα την βιβλιογραφική κιβωτό του Αλή Ντίνο.
Με την πολύτιμη μεσολάβηση του Λειβαδίτη σκιτσοβοσκού Γιάννη Γερούλια, συνάντησα την Σαφέτ Ντίνο- Μαυρομμάτη στο σπίτι της στην Αθήνα. Ένα σπίτι γεμάτο από τα καδραρισμένα πρωτότυπα του «Dino». Η αγάπη της Σαφέτ για έναν ταλαντούχο πατέρα που σχεδόν δεν πρόλαβε να τον γνωρίσει, είναι αυτή που κράτησε ουσιαστικά τη μνήμη και τη δουλειά του Αλή Ντίνο ζωντανή μέχρι σήμερα.




ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

Η Αρβανιτιά στο Μοριά

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες
http://openarchives.gr/view/412853

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας
http://invenio.lib.auth.gr/record/1887

ΜΠΕΣΑ

ΜΠΕΣΑ
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «ΜΠΕΣΑ»

Άρβανον

Άρβανον
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «Άρβανον»

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας
Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας Βόρειας-Δυτικής Αττικής(1992)

Arbërës-Arbanas

Μπεκτασήδες

Μπεκτασήδες
Βλέπε γιά Αλήπασα-Ρήγα Φεραίο

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες
«Αρβανίτες καί Αλβανοί Μετανάστες:Διαπραγμάτευση της Συλλογικής Ταυτότητας σε μιά αγροτική κοινότητα τού Νομού Αργολίδας» της Αγγελικής Αθανασοπούλου.

Ήπειρος-Ιλλυρίς

Arnaoutes

Arnauten-Albanesen-Skipetaren-Arbanitai

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας
Ιωάννης Μπαλάσκας:Ομοσπονδία Ελλάδας-Αλβανίας,σλαυική επιβουλή είς βάρος τού Ελληνισμού

Σούλι καί Σουλιώτες

Η ζωή των Αρβανιτών

Αρβανίτικο Μοιρολόϊ

Οί Αρβανίτες της Αττικής

Η συμβολή των Αρβανιτών

Μήτρος-Τρούκης

Αρβανίτικα θέματα

Arbanasi

Γάμος καί Γαμήλια Σύμβολα

Τhe Highland Lute

Τhe Highland Lute
The Albanian national epic

Αρβανίτες καί Έλληνες

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821
Grec et Arnaute Ethnographique des peuples de la Russie 1862 (Pauli Gustav Theodore Hristianovich) , http://skif-tag.livejournal.com/682663.html , http://fotki.yandex.ru/users/humus777/album/284616 , http://old.rgo.ru/2011/01/drugogo-roda-lyudi-arnauty/

«Η εικόνα της Αλβανίας καί των Αλβανών στην Ελλάδα τού 19ου αιώνα» τού Ν.Γκίκα

Η μάχη στη Σελλασία

Η μάχη στη Σελλασία
Funerary mask with helmet Gold funerary mask with bronze 'Illyrian' helmet from the cemetery of Sindos, circa 520 BC, Thessaloniki, Archaeological Museum,http://www.macedonian-heritage.gr/HellenicMacedonia/en/img_B1217a.html

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5
Κορυτσά,Πελασγοί καί Ιλλυριοί,Γκέγκες καί Δωριείς,Μακεδονία καί Ιλλυρο-Πελασγοί, Πελασγικές Θεότητες κτλπ.

Αλβανοί,αποσπάσματα από «Ιστορία τού Ελληνικού Έθνους»

Έλληνες καί Αλβανοί της Κάτω Ιταλίας

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ
ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ-ΑΡΒΑΝΟΝ

ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΟΙ

Αρβανίτες μουσουλμάνοι

Θεσσαλονίκη-Salonika

Албанец. 1829

The Spartan touch:albanian women who help their fighting men

Albanian Guard

Albanian Duel

Albania

Gegëria

Gegëria

Royal Albanian Gendarmerie

Αυλώνας-Vlorë(Λιαπουριά-Labëria)

Albanian wedding rejoicings

Gegëria

An old Albanian warrior(Greece)

Albanians firing at Turks in Istib

Albanians firing at Turks in Istib
Mάλλον θα εννοεί το γνωστό Ιστίμπεη.Albanians firing at Turks in Istib, in the Balkans. Illustration from French newspaper Le Petit Parisien. April 28, 1901

King Zog of Albania

King Zog of Albania
http://www.ebay.com/itm/King-Zog-of-Albania-w-sisters-in-traditional-native-costomes-1938-vintage-photo-/121387128131?pt=Art_Photo_Images&hash=item1c433c9543 , http://ellines-albanoi.blogspot.gr/2012/06/blog-post_9784.html

grecian and albanian costumes

The New King and Queen of Albania

Pogradec

A Prayer for Revenge

Albanians

A Rebel Chief from Albania

A Rebel Chief from Albania
THE SUN(1906)

Albanese mercenaries in a coffeeshop

Albanese mercenaries in a coffeeshop
A painting by Albert Franke

Tomb of Skanderbeg at Alessio(Lezhë)

Alessio-Lezhë (Gegëria)

Albanians at the tomb of Scanderbeg(Lezhë)

Tosks with Ghegs

Tosks with Ghegs
Oldest and Quaintest of Balkan Peoples By M. Edith Durham

Albania

Albania
1939

A Game of Chess(Gegëria)

A Game of Chess(Gegëria)
ALBERT JOSEPH FRANKE (German,1860-1924) , https://www.artrenewal.org/pages/artwork.php?artworkid=38058&size=large , http://www.liveauctioneers.com/item/11365716_attributed-to-albert-joseph-franke-german-1860 , http://www.masterart.com/Albert-Joseph-Franke-1860-1924-Board-Players-PortalDefault.aspx?tabid=53&dealerID=279&objectID=601523

Albanians

Albanians
The photo collection of Paul Siebertz,Albania in 1909

Albanier

Albanier
1815,Fremde Länder und Völker,Wilmsen, Friedrich Philipp.

Albanians-Gegëria

Study of Three Albanian Arnavuts and a Woman in Albanian Costume

En Albanie

Albania,The Love-Letter

Southern Albania

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)
Edward Lear. http://oasis.lib.harvard.edu/oasis/deliver/~hou01475

Greek highland troops

Greece

Greece
Peoples Of All Nations Hammerton, J.A. Published by Educational Book Co., London, 1920 , http://www.abebooks.com/Peoples-Nations-Hammerton-J.A-Educational-Book/954598915/bd

Modern Greek Peasants

Greek funeral at Levadeia (Attica)

Greek funeral at Levadeia (Attica)
1894

Έλληνες ποιμένες-Greek sheperds

Chicago(1949)

Albanians(Australia)