Πολιτική και μορφωτική κίνηση, με σκοπό την ένωση όλων των σλαβικών λαών σ` έναν οργανισμό. Πολλοί ηγεμόνες κατά καιρούς ονειρεύτηκαν την ένωση των Σλάβων, αλλά πρώτος απόστολος της ιδέας αυτής θεωρείται ο Ρώσος χρονογράφος Νέστορας (1056 - 1114), ο οποίος ισχυρίστηκε ότι οι Σλάβοι ήταν μία από τις 70 φυλές που κατάγονται από τον Ιάφεθ, οι οποίες αργότερα πήραν διάφορα ονόματα. Άλλοι κήρυκες του π. υπήρξαν ο Κροάτης καθολικός ιερέας Γεώργιος Κριγιάρεβιτς (17ος αι.) και ο Σλοβάκος ποιητής Κόλαρ. Σκοπός όλων αυτών ήταν να αντιμετωπίσουν την απειλή των ισχυρών γειτόνων τους Τούρκων, Ούγγρων και Γερμανών, οι οποίοι επανειλημμένα είχαν κατακτήσει τα μικρά σλαβικά κράτη της Ευρώπης. Οι Ρώσοι είδαν με δισταγμό την κίνηση αυτή στην αρχή και μόνο κατά ο 18ο αι. την υιοθέτησαν. Η στροφή αυτή παρατηρήθηκε κυρίως μετά την αποτυχία των Ρώσων κατά τον Κριμαϊκό πόλεμο (1854 - 6), οπότε η Ρωσία παρουσιάστηκε ως προστάτης και πρωταθλητής των σλαβικών λαών, των Σέρβων στην αρχή και των Βουλγάρων. Η πρώτη επίσημη ενέργεια των Βουλγάρων προς την κατεύθυνση της πανσλαβικής ιδέας ήταν η ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχίας (1870) και η πρώτη πολιτική πράξη συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας και Βουλγαρίας υπήρξε η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (1878), η οποία προέβλεπε τη δημιουργία μεγάλου Βουλγαρικού κράτους, αλλά ματαιώθηκε με τη συνθήκη του Βερολίνου που έγινε τον ίδιο χρόνο.
www.livepedia.gr/index.php/Πανσλαβισμός
