Oι Μπαρδουνιωτες Μουσουλμανοι Αρβανιτες,ησαν σκληροι και ανυποταχτοι και αψηφουσαν την Τουρκικη κυριαρχια.Αλλα και αυτη τη μουσουλμανικη θρησκεια την εφεραν στα μετρα τους,μιας και ουτε Τζαμια,ουτε Ιμαμηδες ειχαν,μητε γιορτες και Ραμαζανια και νηστειες κρατουσαν.Για τους καπεταναιους της Μπαρδουνιας ειχαν γραφτει πληθος λαικων τραγουδιων στα Ελληνικα και στ' Αρβανιτικα.Οι Μπαρδουνιωτες κατειχαν,ισως απο τον 15ο αιωνα,την περιοχη της Βαρδωνιας στη Λακωνια και συγκεκριμενα την περιοχη βορεινα της πεδιαδας του Ευρωτα,τα νοτια της προσηλιακης Μανης,δηλ. της περιοχης του Γυθειου και ανατολικα του Βασιλοποταμου (1).Τους αποκαλουν «Τουρκομπαρδουνιωτες»,ακριβως επειδη ησαν μουσουλμανοι στο θρησκευμα και φυσικα τους σερνουν πολλα οι Χριστιανοι ιστοριογραφοι μας και εκεινοι οι προοδευτικοι ιστορικοι που τους αντεγραψαν σε μεγαλο βαθμο.Τους λενε «ανθρωπομαζωματα επιβουλα,ατιθασα και εκδικητικα» και αλλα πολλα.Το μεγαλο μειονεκτημα τους,πως δεν ησαν οι ανθρωποι χριστιανοι.Αλλωτε,λενε οι ιστοριογραφοι μας,συνεργαζονταν με τους Κλεφτες κατα των Τουρκων και αλλωτε με τους Τουρκους κατα των Μανιατων.Τωρα για ποιον λογο γινονταν αυτα,οι ιστοριογραφοι μας δεν κανουν τον κοπο να μας το εξηγησουν.Τι να εξηγησουν αλλωστε;
Ο γιος του Αληπασα,ο Βελης,οταν ηρθε στην Πελοποννησο σαν Μωρα Βαλεσης (Διοικητης του Μωρηα),αντιμετωπισε τους Μπαρδουνιωτες και τους Λαλιωτες,τις δυο πιο πολεμικες Αρβανιτικες κοινοτητες του Μωρηα.
Η Λαικη μουσα τραγουδησε εναν ξακουστο Μπαρδουνιωτη που σκοτωθηκε στην Σοφια,στη διαρκεια του Ρωσοτουρκικου πολεμου (1807-1811),τον Αμους Αγα η Μουσαγα η Μουσα Μπαρδουνια η Μπουλουμπασακο,ο οποιος ειχε παρει μερος στον πολεμο αυτο υπερ των Τουρκων.Ηταν επικεφαλης Μουσουλμανων και Χριστιανων Λακωνων,υπο τον Γ.Γιατρακο.
«Εσεις πουλια της Ανοιξης κι αηδονια της Μπαρδουνιας-το Μαη να μην ανθισετε ουτε να λουλουδιστε-ο Σας Μπαρδουνιας πεθανε στης Ρουμελης τα μερη...».
Μια αλλη παραλλαγη του τραγουδιου η ενα αλλο τραγουδι με το ιδιο θεμα,απο τη συλλογη Passow (αριθμ.180-1) λεει:«Χασαν Μουσαγας πεθανε στης Σοφιας το Σεφερι».Οι Κλεφτες συνηθως ευρισκαν καταφυγιο στην Μπαρδουνια,που ηταν ενα αναρχικο Κρατος εν Κρατει στον Μωρηα.
Οι Λαλιωτες η Λαλαιοι,καθως τους λενε οι Ιστορικοι μας,ησαν στον Μωρηα,ο,τι και οι Σουλιωτες στην Ηπειρο.Ιδια κοινωνια και ιδιοι ανυποταχτοι ανθρωποι με τη διαφορα πως ησαν μουσουλμανοι και οχι χριστιανοι.Μα καθως εχουμε πει,μεχρι σημειου να κουρασουμε,οι ανθρωποι δεν εδιναν σημασια-σαν γνησιοι Ελληνες που ησαν-στο θεμα των θρησκευτικων διαφορων.Ο περιφημος αρχηγος των Λαλιωτων ο Αλη Φαρμακης,ηταν «βλαμης»-αδελφοπητος-με τον Κολοκοτρωνη απο τους παπουδες τους κι ολας ξερουμε-ποσοι το ξερουμε;-πως στα προεπαναστατικα χρονια ο Θ.Κολοκοτρωνης με τον Αλη Φαρμακη ειχαν καταστρωσει σχεδιο απελευθερωσης του Μωρηα.Την διακυβερνηση του ελευθερου κρατους θα την ειχε Κυβερνητικο συμβουλιο απο 12 χριστιανους και 12 μουσουλμανους.Η Σημαια,θα ειχε απο τη μια μερια τον σταυρο και απο την αλλη το μισοφεγγαρο κλπ.Δηλαδη υπηρξαν αρκετες αποπειρες να ξεπερασουν τα θρησκευτικα εμποδια και τις θρησκευτικες διαφορες οι Ελληνες στα προεπαναστατικα χρονια και να σφυρηλατησουν την Εθνικη ενοτητα,αλλα αυτα οι ιστοριογραφοι δεν μας τα λενε,οι μεν χριστιανοι γιατι θεωρουν ιεροσυλια την συμπραξη με μουσουλμανο Ελληνα (εκτος εαν προκειται για οικοπεδα και περιουσιες),ενω δεν τους ενοχλει η συμπραξη με Τουρκο χριστιανο,οι δε προοδευτικοι γιατι δεν κατανοηθηκε πως οι Ελληνες της εποχης αυτης οταν λεγανε «Τουρκος» δεν εννοουσαν ντε και καλα τον Τουρκο στην καταγωγη,αλλα και τον Ελληνα η Αρβανιτη που ηταν μουσουλμανος.Οποτε αν ακουνε πως χριστιανοι και Τουρκοι καποτε συμπραξανε,νομιζουν πως βρισκονται μπροστα στην επιβεβαιωση της ...Ταξικης συνειδησης των Λαων της Ελλαδας του 1800.Δεν προκειται για Ταξικη,αλλα για Φυλετικη συνειδηση και αυτο ειναι το καινουργιο που κομιζουμε στην αναγνωση της νεωτερης ελληνικης ιστοριας.
Οι Λαλιωτες κατειχαν την ορεινη Ηλεια προς την πλευρα της Αρκαδιας.Οταν ξεσπασε η επανασταση του '21,οι Λαλιωτες δεν υπολογισαν τον κινδυνο-σαν μουσουλμανοι που ησαν-και συνεχιζαν τις δουλειες τους σα να μη συνεβαινε τιποτα.Οταν οι χριστιανοι τους προτειναν να παραδοθουν,αυτοι θεωρησαν τοσο αστεια την προταση που τους αντιμετωπισαν ειρωνικα:«Σας στελνωμε ολιγον ραβανι και ολιγα κερασια του Λαλα δι'αγαπην» τους απαντησαν εγγραφως.Τελικα οι χριστιανοι με τον Μεταξα,εφεραν κανονια και καταφεραν να καταστρεψουν το Λαλα και να διωξουν τους Λαλιωτες που στην αρχη πηγαν στην Πατρα,επειτα σκορπιστηκαν στα αρβανιτοχωρια της Ρουμελης και της Ευβοιας η πηραν μερος στην αρχη πλαι στους Τουρκους και στη συνεχεια πλαι στους Ελληνες,δινοντας και περνοντας την Μπεσα απο τον Κολοκοτρωνη,που καθως ειπαμε συνδεοταν με τους Φαρμακηδες του Λαλα και ειχε πολεμησει και υπερασπισει το Λαλα την εποχη,που Μωρα Βαλεση ηταν ο Βελης,γιος του Αληπασα.
Η σκληρη υπερηφανη και ανυποταχτη αυτη φαρα σκορπιστηκε καθως ειπαμε στην Ελλαδα και μενουν να μας την θυμιζουν τα χωριουδακια που εγκατασταθηκαν μετα την καταστροφη (Λαλα) και τα ονοματα εκεινων που εγκατασταθηκαν σε αλλα χωρια και φερνουν το ονομα της παλιας πατριδας τους (Λαλιωτης=ο καταγωμενος απο το Λαλα).
Παρ'ολα αυτα,οι ιστορικοι μας (Φωτιαδης) λενε:«Μεινανε στην Πατρα ως το τελος της επαναστασης.Επειτα μπηκαν σε καραβια και πηγαν να σβησουν μεσα στο χωνευτηρι της Ανατολης»(Ιστορια της Επαναστασης του '21,Τ.ΙΙ,σελ.66).
Ουτε το χωνευτηρι τους τρωει ουτε σε Ανατολιες πηγαινουν οι Αρβανιτες.Οσοι μουσουλμανοι εμειναν στην Ελλαδα μετα την απελευθερωση εγιναν χριστιανοι και μας το θυμιζουν αυτο,τα ονοματα Νικολαου,Αθανασιου,Κωνσταντινου,Γεωργιου κλπ. που σημαινει πως οι βαπτισμενοι πηραν τα χριστιανικα τους ονοματα,Νικολαος,Αθανασιος,Κωνσταντινος Γεωργιος κλπ.Πολλοι απ'αυτους αλλαξαν τα μικρα τους ονοματα αλλα διατηρησαν τα Αρβανιτικα επιθετα τους καθως Κουρτης,Βρυωνης,Σειντης,Αληζιωτης,Παπουλιας κλπ.
Και μιας και αναφεραμε τον Αληζωτη ας πουμε πως αυτος ηταν πρωτοπαλλικαρο του Ομερ πασα της Καρυστου με τον οποιο ο Οδυσσεας Αντρουτσος ηλθε σε συνενοηση για την ενοτητα των χριστιανων και μουσουλμανων Αρβανιτων,πραγμα που του στοιχισε και την σπιλωση καθως και την εξοντωση του.
Δυο αντρες ,δυο Αρβανιτες ξεχωρισαν στην Επαναστατημενη νοτια Ευβοια που κατοικουνταν και κατοικειται αλλωστε απο Αρβανιτες στην συντριπτικη πλειοψηφια (2).Ο Κρηεζωτης απο τους χριστινους και ο Αληζωτης απο τους μουσουλμανους.
Ο Αληζωτης μετα την απελευθερωση δεν εφυγε για να χαθει στο «χωνευτηρι της Ανατολης».αλλα εμεινε στην Ευβοια μαζι με ολους τους μουσουλμανους Αρβανιτες που σιγα-σιγα εγιναν χριστιανοι(3).Αυτα λενε τα ντοκουμεντα.
Αρκετοι Λαλιωτες ξαναγυρισαν μετα απο χρονια στην παλια πατριδα τους στο Λαλα οπου εγιναν χριστιανοι και υπηρχαν μεχρι σημερα τα Αρβανιτικα ονοματα της περιοχης του Λαλα στα συνορα Αρκαδιας και Ηλειας.Το ονομα λ.χ. Μπελος(Μπελογιαννης),εχει Αρβανιτικη προελευση.Κοντα στο Αυλωναρι της Ευβοιας υπαρχει χωριο Λαλα και στα μερη αυτα καθως και στην Ηλεια,υπαρχει το ονομα Μπελος,καθως αλλωστε και στην Βοιωτια.Η τραγουδιστρια Σωτηρια Μπελλου καταγεται απο τα μερη αυτα της Ευβοιας.
Οσοι Αρβανιτες αρνηθηκαν να γινουν χριστιανοι,και παλι δε πηγαν «στο χωνευτηρι της Ανατολης».Προκειται για τους Τσαμηδες της Θεσπρωτιας που ζητησαν να κρατησουν την θρησκεια τους και να εξαιρεθουν απο την ανταλλαγη των πληθυσμων.Αυτες και μονο οι περιπτωσεις δειχνουν ποσο ευκολα οι Αρβανιτες εγκατελειπαν την Ελλαδα για να πανε στην Ανατολια...Ησαν οι μονοι απο τους μουσουλμανους του Ελλαδικου χωρου που αρνιωνταν τετοια «τιμη»(4).Αρκετοι απο τους Λαλιωτες πηγαν και εγκατασταθηκαν στη Βεροια.(Π.Αραβαντινου «Χρονογραφια της Ηπειρου»Τ.Β' σελ.32).Αντιθετα,οταν λευτερωθηκε η Ελλαδα,πολλοι Σουλιωτες ζητησαν απο την Κυβερνηση να τους εγκαταστησει στο Λαλα.
Οι Ελληνες(Αρβανιτες) διαχωριζαν τη θεση τους και τη φυλη τους και απο τους Σλαυους που τους αποκαλουσαν«Ξυλοπινακες» και απο τους Ασιατες που τους αποκαλουσαν «Χαλδουπηδες».(Βλπ.Αντ.Γεωργιου:«Οι Μωαμεθανοι Σκυπεταροι (Ελληνοπελασγοι) και οι Ελληνες»,Αθηναι 1879,σελ. 5).
Οι ανθρωποι ειχαν εντονη συνειδηση της Εθνικης τους ταυτοτητας και δεν τους μπερδευαν οι θρησκειες,παρ'οτι εγιναν τρομερες προσπαθειες για ενα τετοιο μπερδεμα.Πολλες φορες οι ξενοι πατρωνες εβαλαν τους Ελληνες σε θρησκευτικη φαγωμαρα,μα αυτοι παντα ηξεραν πως οποια θρησκεια κι αν πιστευουν,ειναι και παραμενουν απογονοι Ελληνων.
Ο Αγος Βασιαρης,ο μουσουλμανος Αρβανιτης,που παρ'ολη τη φιλια του με τον Μαρκο Μποτσαρη,ηλθε σε συγκρουση μαζι του,αφ'οτου οι λογιοτατοι και δεσποταδες εσπασαν τη συμμαχια της Εθνικης ενοτητας χριστιανων και μουσουλμανων,παραγγειλε σ'εναν Τουρκο πασα:«Ας μαθει αυτος ο Χαλδουπης,οτι οι προπατορες μου ηταν οι Φιλοσοφοι Ελληνες»,(Βλπ. Αντ.Γεωργιου,στο ιδιο σελ. 35).
Ο Βασιαρης,η Μουχουνταρης,ηταν αυτος που εξοντωσε τον Κατσιαντωνη σαν αρχηγος της αστυνομιας του Αληπασα.Οι μουσουλμανοι Αρβανιτες ησαν περισσοτερο Ελληνολατρες και αρχαιολατρες απο τους χριστιανους,που τους μπερδευαν που και που τα Βυζαντια,απο λεγε-λεγε των λογιων και Δεσποταδων.
Μετα απο τοση βρωμια και λασπη πως να ξεθαψουμε τη δυσμοιρη αληθεια;Πως να καταλαβει ο Ελληνας αναγνωστης οτι αυτοι,που οι ιστορικοι μας δεξιοι κι αριστεροι,παλιοι και νεοι,τους αποκαλουσαν «Τουρκαρβανιτες»,«Αρβανιταδες» η πολλες φορες σκετα «Τουρκους»,ησαν το ιδιο ισως και περισσοτερο γνησιοι Ελληνες απο πολλους,που τους θεωρησαμε ασυζητητι Ελληνες επειδη ειχαν χριστιανικα ονοματα;
Επι τελους,σημερα,πρεπει να καταλαβουμε πως με την βαφτιση και με την επιφοιτηση του Αγιου Πνευματος,δεν αποκτουμε ουτε χανουμε το Ελληνικο μας αιμα.Αυτο ειναι ανεξαρτητο απο τη θεια επιφοιτηση.Αυτα που επισημαινουμε και που δεν μπορουν να διαψευστουν,δεν ειναι παρονυχιδες στο θεμα της νεωτερης Ελληνικης Ιστοριας.Αν ξαναγραψουμε η ξαναδιαβασουμε την Ιστορια μας και με αυτα τα δεδομενα,θα δουμε την τεραστια διαφορα και θα συνειδητοποιησουμε εκπληκτοι την Τραγικη εποποιια του Λαου μας,του παντα «ευκολοπιστου και παντα προδωμενου».
1)Μπαρδουνιωτης ηταν ο Δ.Ζωγραφος που εφτιαξε τις περιφημες ζωγραφιες του Μακρυγιαννη.
2)Μετα την απελευθερωση η και στη διαρκεια της επαναστασης,ηλθαν στη νοτια Ευβοια πολλοι ξεριζωμενοι νησιωτες και προ παντος Χιωτες,που εχτισαν χωρια διπλα στ'αρβανιτοχωρια η εγκατασταθηκαν μεσα σ'αυτα.Λ.χ. στο Αυλωναρι που ενω απο το ονομα φαινεται πως ηταν Αρβανιτικη τοποθεσια (Αυλων),τωρα σπανια θα συναντησεις Αρβανιτη η αρβανιτικο ονομα,ενω διπλα στο Αυλωναρι υπαρχει το χωριο Λαλα.
3)Βλπ.Αντ.Γεωργιου:«Οι Μωαμεθανοι Σκυπεταροι (Ελληνοπελασγοι)και οι Ελληνες» 1879,σελ. 36.
4)Ειναι η περιφημη ανταλλαγη των πληθυσμων,οι μουσουλμανοι της Ελλαδας που δεν ησαν Αρβανιτες πηγαν στην Τουρκια (λ.χ.Κρητικοι) και απο την Τουρκια μας ηλθαν χριστιανοι.