«ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ»
ΤΡΑΓΟΥΔΑ Ο ΓΝΩΣΤΟΣ ΛΑΛΕΖΑΣ
Απο τον 11ο αιωνα λοιπον,οι παλιοι Ιλλυριοι εμφανιζονται με την νεα ονομασια τους Αλβανοι,Αρβανιτες η Αλβανιτες και διαδραματιζουν σημαντικο ρολο στα Βαλκανια,μετα απο αφανεια 4 περιπου αιωνων.Οι Βυζαντινοι αυτοκρατορες ελευθερωνουν τις περισσοτερες επαρχιες της νοτιας Ιλλυριας και οι Σλαυοι εδραιωνονται στα βορεια και ανατολικα.Μετα τους Σλαυους, εχουμε τους Βουλγαρους και τις επιδρομες τους που περνουν τελος με τον Βασιλειο τον Βουλγαροκτονο,ο οποιος εχει,καθως φαινεται,στον στρατο του πολλους Αρβανιτες,γιατι τον βλεπουμε να φροντιζει ωστε οι Αρβανιτες των περιοχων που καταστραφηκαν απο τους Βουλγαρους (Κρουγια,Ελμπασαν κλπ.) να κατεβουν και να εγκατασταθουν στην γυρω απο τον Αωο ποταμο περιοχη που απο τοτε πηρε την ονομασια «Αρμπερι-α» (1021-22).(Μπιρη,«Αρβανιτες οι Δωριεις του νεωτερου Ελληνισμου» σελ. 46).
Με την ενοποιηση ολης της Βαλκανικης κατω απο τον Οθωμανικο ζυγο,οι Αρβανιτες εξαπλωνονται σε ολη τη Βαλκανικη Χερσονησο και στη Μ.Ασια,ενω αλλοι,καθως θα δουμε αναγκαζονται,για να ξεφυγουν την Τουρκικη σκλαβια,να πανε στη δυση και να γινουν «Στρατιωτες» δηλ. μισθοφοροι στις δυτικες αυλες και κυριως στη Βενετια.Αλλα συμπαγεις πληθυσμοι περασαν και στα νησια του Ιονιου,στην κ. Ιταλια (Καλαυρια) και Σικελια.
Ο πρωτος Αλβανος ηγεμονας που αναφερεται στα νεα χρονια,δηλαδη μετα τον 11 ο αιωνα,ειναι ο Προγων (1190-1198).Απο τους σημαντικοτερους των επομενων θα αναφερουμε τον Γκινο,τον Δημητριο η μαλλον Δημητρη (1206-1216) που ειναι πια και ονομαζεται απο τον παπα Ινοκεντιο Γ' «Arbanesis princeps» δηλ. Αλβανος Πριγκιπας.Στα κατοπινα χρονια,εχουμε τις Σταυροφοριες και τις επεμβασεις των Φραγκων,Νορμανδων,Καταλανων κλπ.Η Αλβανια οπως και η Ελλαδα υφιστανται ιδιαιτερα τις συνεπειες της Φραγκικης κατοχης και μοιραζεται σε Δουκατα,Πριγκιπατα και Ρηγατα,οπου ποτε κυριαρχουν οι ξενοι και ποτε οι Αρβανιτες.
Ηδη ομως απο το 1200,ενας Αρβανιτης της Νοτιας Ελλαδας ο περιφημος Λεων ο Σγουρος,γιος του κυβερνητη του Ναυπλιου,προσπαθει να αντιμετωπισει τους Φραγκους,αλλα χωρις επιτυχια.Βλεποντας πως χανει το παιχνιδι και πως οι Φραγκοι δεν ειναι δυνατον να αναχαιτισθουν,πηδαει εφιππος απο το φρουριο του Ακροκορινθου και συντριβεται στα βραχια.
Δεν θα αναφερθω διεξοδικα στη δραση των Αρβανιτων στην περιοδο απο τον 11ο αιωνα ως τον 14 ο που εχουμε τις ομαδικες καθοδους των Αρβανιτων στην Ελλαδα.Ειναι αυτη η περιοδος,μια περιοδος,που την χαρακτηριζει η προσπαθεια του Λαου αυτου να διαδραματισει καποιον σημαντικο ρολο στα Βαλκανια,μεσα απο τις πατροπαραδοτες ανορθοδοξες διαδικασιες.Δηλαδη καθε Φαρα,καθε πολη η ομοσπονδια πασχιζει να ανελθει μονη της και τις πιο πολλες φαρες σε βαρος των ομοφυλων της,παρα των ξενων κατακτητων η γειτονων.Η παρουσια των Φραγκων στην Ελλαδα και η κατανομη του Ελλαδικου χωρου σε κρατιδια,ρηγατα και πριγκιπατα ,ειναι το στοιχειο τους.Αρβανιτες θα δουμε σε ολα σχεδον τα πριγκιπατα αυτα (ο σπουδαιοτερος ισως απο αυτους ειναι ο Καρλας Θωπιας η Τοπιας).Την εποχη αυτη αλλωστε,η Βυζαντινη αυτοκρατορια εχει χασει τον ελεγχο της στον Ελλαδικο χωρο και αυτο οσο και αν φαινεται παραξενο,ειναι απαρχη αναγγενησης του Ελληνισμου μεσα απο τις δυσκολες συνθηκες της Φραγκοκρατιας.
Οι Ελληνες που υπηρχαν στον Ελλαδικο χωρο,την εποχη της εισβολης των Φραγκων,ειχαν περιελθει σε τετοια αθλια κατασταση απο την μακροχρονη σκλαβια.που δεν αντισταθηκαν ουτε ειχαν διαθεση να αντισταθουν στους Φραγκους.Οι Βυζαντινοι Ανατολιτες,ειχαν καταντησει τους Ελληνες ανδραποδα.Γι'αυτο ειναι αναγκη να εξετασουμε εδω οχι πια τους Αρβανιτες που η ιστορια τους,των χρονων αυτων,ειναι απο ιστορικα ντοκουμεντα γνωστη,αλλα,την Ελλαδα και τους Ελληνες της εποχης αυτης και τις σχεσεις τους με το Βυζαντιο.