«Παιδιόθεν καί εξ απαλών ονύχων,ού μην αλλά καί πατρόθεν καί από πάππου καί των άλλων προγόνων,την Αλβανίαν εμάθομεν να θεωρούμε επαρχία ελληνικήν...τούς δε Αλβανούς Έλληνας γνησιωτάτους καί ελληνικωτάτους»(Λουκάς Μπέλλος)
«Η διαίρεσις ημών Αλβανών καί Ελλήνων διευκολύνει το κράτος άλλων.Μίαν ημέραν εξυπνήσαντες,θα ίδωμεν αίφνης ότι απωλέσθημεν,νομίσαντες ότι αναγεννώμεθα»(εφημερίς «Νεολόγος» αριθ.φ.617,Κων/πολη 1870)
«Ελλάς άνευ Αλβανίας καί Αλβανία άνευ Ελλάδος ουδέν γενναίον δύνανται να επιτελέσωσιν εν τη Χερσονήσω τού Αίμου»(Νεοκλής Καζάζης)
«...Οί Έλληνες είνε Αλβανοί καί οί Αλβανοί είνε Έλληνες»(Βλάσης Γαβριηλίδης,ιδρυτής καί διευθυντής της εφημερίδος «Ακρόπολις»,1883)
«Όπου υπήρχον Αλβανοί άποικοι,έμειναν καί ζώσι σήμερον άθικτοι,αμόλυντοι,αδελφοί Έλληνες πάντες,υπερήφανοι διά τούτο..»(Αντώνιος Δ.Κεραμόπουλος)
«Ευγνωμοσύνης καθήκον,πολιτισμού υποχρέωσις ήτο,οί νεώτεροι Έλληνες ελευθερωθέντες τού τυρρανικού ζυγού καί ανεξάρτητον έθνος αποτελέσαντες να στρέψωσιν το βλέμμα των περί τα περί εαυτούς ομογενή φύλα καί τον εκπολιτισμόν τούτων,αν όχι την απελευθέρωσιν,μία των κυρίων ενασχολιών των να έχωσιν.Εκείνο δε, πέριξ τού οποίου πάσα μέριμνα Κυβερνητική καί ιδιωτική έπρεπε να περιστραφεί,είναι η Αλβανία,ο ιπποτικός εκείνος τόπος όστις διά των ανδρείων τέκνων του,τα μάλα συνετέλεσεν είς την απελευθέρωσιν τού τμήματος τούτου της Ελλάδος..»(Κων/νος Χ.Βάμβας)
«Επί των οροπεδίων της Αλβανίας απαντώνται πλείστοι νομάδες καί ποιμένες λαοί,παρ' οίς ανευρίσκονται Ομηρικά έθη καί ήθη καί έθιμα.Εν τη Αλβανία πολλαί σκηναί της Ιλιάδος καί της Οδυσσείας αλλά καί της Αινειάδος διαδραματίζονται πολλά ολίγον αυταίς παραλάσσουσαι»(ελληνική εφημερίς της Ρουμανίας «Δεκέβαλος» 1874,αρ.2 καί 7)

Δευτέρα 13 Ιουνίου 2011

Ο Θεός Στρυμόνας στο έλεος των Χατζηελλήνων


Ήμασταν τότε μια παρέα, καμμιά πενηνταριά νοματαίοι, εκ των οποίων οι μισοί μουσικάντηδες. Με μπουζούκια,  κλαρίνα, γκάιντες και ζουρνάδες. Τόσο μουσικό μπερεκέτι που λέτε. Κι όλος ο κόσμος αυτός χόρευε μηδενός εξαιρουμένου. Έριξε κάποιος λοιπόν την ιδέα να καθιερώσουμε γιορτή, την πρώτη του Μαρτίου, που να γίνεται σε κάποια όχθη του ποταμού μας του Στρυμόνα, και για να αποδώσουμε ευγνωμοσύνη στον ποταμό και για να φάμε και να χορέψουμε και προ πάντων  για να ξεβγάζουμε τα παιδάκια μας να ξεσκάζουνε, να γνωρίζουν τη φύση και να χαίρονται τις ομορφιές της.
Επί πλέον να γιορτάσουμε και τον καινούργιο χρόνο, γιατί πρέπει να ξέρετε, καλοί μου άνθρωποι, ότι τότε γιόρταζαν οι προπαππούδες μας την πρωτοχρονιά. Διότι τότε αρχίζει να ξαναξυπνά η μανούλα μας η φύση, κι όχι τον Γενάρη, που μας την μεταθέσανε εκεί οι ανώμαλοι χριστιανοί πατέρες της εκκλησίας.

Κι αν δε πιστεύετε εμένα τότε να πιστέψετε το ημερολόγιο. Δε μου λέτε τον Οκτώβριο, που το λέει ο ίδιος ότι τον λένε από το οκτώ, γιατί είναι δέκατος στη σειρά των μηνών; Για να βγει λοιπόν όγδοος, από πιο μήνα πρέπει ν’ αρχίσουμε το μέτρημα; Από τον Μάρτιο φυσικά. Το ίδιο για να βγει έβδομος ο Σεπτέμβριος και δέκατος ο Δεκέμβριος, που τώρα βγαίνει δωδέκατος.

Βλέπετε ότι όσο και να παραποιήσει κανείς την ιστορία δε γίνεται να σβήσει όλα τα σημάδια της. Διαλέξαμε το λοιπόν μια όμορφη όχθη και το ρίξαμε στο φαγοπότι και στο χορό. Είπαμε να λειτουργήσουμε και μια τελετή, πιο πολύ για τα παιδιά που ξετρελαίνονται για τέτοια πράγματα.

Προτρέψαμε τα παιδιά να μαζέψουν λουλουδάκια και να τα πλέξουν σε στεφάνια. Να σκαρώσουν  κι ένα μικρό βαρκάκι και τα απόγευμα, αφού το στολίσουν  με τα λουλούδια, συνοδεία τραγουδιών, της γκάιντας και του νταχερέ, να το ρίξουμε  στο ποταμό για να σαλπάρει ακολουθώντας τον ρου του. Έτσι έγιναν όλα μέσα στη τρελή χαρά,.

Δυστυχώς δεν διαθέτω τα κατάλληλα εκφραστικά εργαλεία για να σας περιγράψω τη χαρά και τον ενθουσιασμό των παιδιών. Και τα ξεφωνητά τους που ήταν ένα σωστό πανδαιμόνιο, προ παντός όταν το καραβάκι τους κινδύνεψε μερικές φορές να μπατάρει από τις μικροδύνες  του ποταμού.

Και πάνω σ’ αυτό το πανηγύρι έσκασε μύτη, πίσω από μια βατσινιά, ο Χατζηέλληνας.

- Τι γίνεται ρε πατριώτες εδώ; Με ρώτησε με ένα ύφος υπεροπτικό.

- Κάνουμε πανηγύρι προς τιμή του Στρυμόνα, κόπιασε να τσιμπήσεις κάτι και να πιείς.

- Και τι είναι αυτό το πανηγύρι για τον Στρυμόνα; Εγώ ξέρω ότι πανηγύρια κάνουν μόνο για άγιους!

- Πατριώτη, του λέω, αυτός δεν είναι άγιος αλλά θεός.

- Θεός; Πλάκα μου κάνεις τώρα;

- Όχι, δε σου κάνω πλάκα, του απάντησα παίρνοντας ύφος αυστηρό και συνάμα βλοσυρό. - Οι παππούδες μας τον είχανε για θεό κι εμείς το συνεχίζουμε έτσι. Έχεις κανένα πρόβλημα;

- Ξέρεις φιλαράκι, ο πατέρας μου είναι χατζής, βαφτίστηκε τρείς φορές στον Ιορδάνη ποταμό. Καλά εσείς ακόμη εκεί μείνατε; Στους ειδωλολάτρες τους αρχαίους Έλληνες;

Να το πω στα ίσα, πήρα ανάποδες στροφές και του όρμησα σαν λύκος.

- Άκου εδώ άνθρωπέ μου, το ποτάμι αυτό χιλιάδες χρόνια μας δίνει του κόσμου τα καλά. Το νεράκι του για πότισμα, τα ψαράκια του. Μέχρι και ξύλα κατεβάζει για να καίμε στις σόμπες μας το χειμώνα. Ξέρεις ότι όλος ο κάμπος των Σερρών ποτίζεται από τον ποταμό αυτόν; Ξέρεις ότι χάρη στον ποταμό αυτόν ζούνε χιλιάδες οικογένειες βασιλικά; Πού βλέπεις λοιπόν την καθυστέρηση; Που είπαμε δηλαδή μια φορά το χρόνο να του πούμε ένα απλό ευχαριστώ;

Αλλά τέτοιοι είστε εσείς οι Χατζηέλληνες. Αχάριστοι, αγενείς και ασεβείς. Σας ταΐζει, σας ποτίζει, σας γεμίζει τις τσέπες σας με παράδες, κι αντί για ευχαριστώ έρχεστε και τον βρωμίζετε. Ποιος πετάει μέσα του και γύρω του ρε εξυπνάκια όλα αυτά τα σκουπίδια που ξεβράζει στη λίμνη και στην Αμφίπολη; Ποιός ξεπλένει μωρέ Χατζηέλληνα το ραντιστικό του μέσα στο ποτάμι και μετά ψοφάνε εκατομμύρια ψάρια. Εγώ ο καθυστερημένος ή εσύ ο προχωρημένος, που από το πολύ σου προχώρημα έφτασες μέχρι το Ιορδάνη; Σου έδωσε, ρε μάγκα, ποτέ κάτι ο Ιορδάνης; Αυτός ο ιερός ποταμός σου;

Άκου λέει εκεί μείνατε! Ποιος; Ο μαλάκας ο Χατζηέλληνας, γαμώ τη τύχη μου.

(Για όσους τυχόν αγνοούν τι πάει να πει χατζη-τάδε, πρόκειται για όσους έχουν βαπτισθεί επί πλέον και στον ίδιο τον ποταμό Ιορδάνη).

Σταύρος Βασδέκης
http://www.athriskos.gr/modules/news/article.php?storyid=2321

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

Η Αρβανιτιά στο Μοριά

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες

Η Ερμιονίδα ανά τούς αιώνες
http://openarchives.gr/view/412853

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας

Τα αρβανίτικα τραγούδια της Ερμιονίδας
http://invenio.lib.auth.gr/record/1887

ΜΠΕΣΑ

ΜΠΕΣΑ
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «ΜΠΕΣΑ»

Άρβανον

Άρβανον
Βλέπε τεύχη από το περιοδικό «Άρβανον»

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας

Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας
Β'Συμπόσιο Ιστορίας-Λαογραφίας Βόρειας-Δυτικής Αττικής(1992)

Arbërës-Arbanas

Μπεκτασήδες

Μπεκτασήδες
Βλέπε γιά Αλήπασα-Ρήγα Φεραίο

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες

Αρβανίτες καί Αλβανοί μετανάστες
«Αρβανίτες καί Αλβανοί Μετανάστες:Διαπραγμάτευση της Συλλογικής Ταυτότητας σε μιά αγροτική κοινότητα τού Νομού Αργολίδας» της Αγγελικής Αθανασοπούλου.

Ήπειρος-Ιλλυρίς

Arnaoutes

Arnauten-Albanesen-Skipetaren-Arbanitai

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας

Ομοσπονδία Ελλάδας καί Αλβανίας
Ιωάννης Μπαλάσκας:Ομοσπονδία Ελλάδας-Αλβανίας,σλαυική επιβουλή είς βάρος τού Ελληνισμού

Σούλι καί Σουλιώτες

Η ζωή των Αρβανιτών

Αρβανίτικο Μοιρολόϊ

Οί Αρβανίτες της Αττικής

Η συμβολή των Αρβανιτών

Μήτρος-Τρούκης

Αρβανίτικα θέματα

Arbanasi

Γάμος καί Γαμήλια Σύμβολα

Τhe Highland Lute

Τhe Highland Lute
The Albanian national epic

Αρβανίτες καί Έλληνες

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821

Η Ελληνο-Αλβανική Συμμαχία τού 1821
Grec et Arnaute Ethnographique des peuples de la Russie 1862 (Pauli Gustav Theodore Hristianovich) , http://skif-tag.livejournal.com/682663.html , http://fotki.yandex.ru/users/humus777/album/284616 , http://old.rgo.ru/2011/01/drugogo-roda-lyudi-arnauty/

«Η εικόνα της Αλβανίας καί των Αλβανών στην Ελλάδα τού 19ου αιώνα» τού Ν.Γκίκα

Η μάχη στη Σελλασία

Η μάχη στη Σελλασία
Funerary mask with helmet Gold funerary mask with bronze 'Illyrian' helmet from the cemetery of Sindos, circa 520 BC, Thessaloniki, Archaeological Museum,http://www.macedonian-heritage.gr/HellenicMacedonia/en/img_B1217a.html

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5

Δελτίον της ιστορικής και εθνολογικής εταιρείας της Ελλάδος| Τόμος 5
Κορυτσά,Πελασγοί καί Ιλλυριοί,Γκέγκες καί Δωριείς,Μακεδονία καί Ιλλυρο-Πελασγοί, Πελασγικές Θεότητες κτλπ.

Αλβανοί,αποσπάσματα από «Ιστορία τού Ελληνικού Έθνους»

Έλληνες καί Αλβανοί της Κάτω Ιταλίας

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ

ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ
ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ-ΑΡΒΑΝΟΝ

ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΟΙ

Αρβανίτες μουσουλμάνοι

Θεσσαλονίκη-Salonika

Албанец. 1829

The Spartan touch:albanian women who help their fighting men

Albanian Guard

Albanian Duel

Albania

Gegëria

Gegëria

Royal Albanian Gendarmerie

Αυλώνας-Vlorë(Λιαπουριά-Labëria)

Albanian wedding rejoicings

Gegëria

An old Albanian warrior(Greece)

Albanians firing at Turks in Istib

Albanians firing at Turks in Istib
Mάλλον θα εννοεί το γνωστό Ιστίμπεη.Albanians firing at Turks in Istib, in the Balkans. Illustration from French newspaper Le Petit Parisien. April 28, 1901

King Zog of Albania

King Zog of Albania
http://www.ebay.com/itm/King-Zog-of-Albania-w-sisters-in-traditional-native-costomes-1938-vintage-photo-/121387128131?pt=Art_Photo_Images&hash=item1c433c9543 , http://ellines-albanoi.blogspot.gr/2012/06/blog-post_9784.html

grecian and albanian costumes

The New King and Queen of Albania

Pogradec

A Prayer for Revenge

Albanians

A Rebel Chief from Albania

A Rebel Chief from Albania
THE SUN(1906)

Albanese mercenaries in a coffeeshop

Albanese mercenaries in a coffeeshop
A painting by Albert Franke

Tomb of Skanderbeg at Alessio(Lezhë)

Alessio-Lezhë (Gegëria)

Albanians at the tomb of Scanderbeg(Lezhë)

Tosks with Ghegs

Tosks with Ghegs
Oldest and Quaintest of Balkan Peoples By M. Edith Durham

Albania

Albania
1939

A Game of Chess(Gegëria)

A Game of Chess(Gegëria)
ALBERT JOSEPH FRANKE (German,1860-1924) , https://www.artrenewal.org/pages/artwork.php?artworkid=38058&size=large , http://www.liveauctioneers.com/item/11365716_attributed-to-albert-joseph-franke-german-1860 , http://www.masterart.com/Albert-Joseph-Franke-1860-1924-Board-Players-PortalDefault.aspx?tabid=53&dealerID=279&objectID=601523

Albanians

Albanians
The photo collection of Paul Siebertz,Albania in 1909

Albanier

Albanier
1815,Fremde Länder und Völker,Wilmsen, Friedrich Philipp.

Albanians-Gegëria

Study of Three Albanian Arnavuts and a Woman in Albanian Costume

En Albanie

Albania,The Love-Letter

Southern Albania

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)

Αλβανία-Aπoλλωνία(1848)
Edward Lear. http://oasis.lib.harvard.edu/oasis/deliver/~hou01475

Greek highland troops

Greece

Greece
Peoples Of All Nations Hammerton, J.A. Published by Educational Book Co., London, 1920 , http://www.abebooks.com/Peoples-Nations-Hammerton-J.A-Educational-Book/954598915/bd

Modern Greek Peasants

Greek funeral at Levadeia (Attica)

Greek funeral at Levadeia (Attica)
1894

Έλληνες ποιμένες-Greek sheperds

Chicago(1949)

Albanians(Australia)